Ανοδική πορεία καταγράφει τα τελευταία έτη ο κλάδος των σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με την κλαδική μελέτη που εκπόνησε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Α.Ε. και στην οποία διερευνάται η εξέλιξη της αγοράς.
Σύμφωνα με τη μελέτη, τα σούπερ μάρκετ αποτελούν έναν από τους ελάχιστους τομείς οικονομικής δραστηριότητας όπου η πανδημία COVID-19 είχε θετικό αντίκτυπο στις πωλήσεις των επιχειρήσεων του κλάδου. Όπως αναφέρουν παράγοντες και εκπρόσωποι της αγοράς η άνοδος των πωλήσεων ανήλθε σε διψήφιο ποσοστό τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Επίσης, οι εταιρείες του κλάδου αύξησαν σε πολύ μεγάλο ποσοστό τις online πωλήσεις τους και σύναψαν συνεργασίες με εταιρείες courier και ηλεκτρονικού εμπορίου για να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση της περιόδου.
Όπως επισημαίνει η Σταματίνα Παντελαίου, Διευθύντρια Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP, η οικονομική κρίση των παρελθόντων ετών επηρέασε αρνητικά και τον κλάδο των σούπερ μάρκετ. Η συνεχιζόμενη ύφεση της εγχώριας οικονομίας οδήγησε σε σημαντική συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών, με αποτέλεσμα να περιοριστεί η αγοραστική τους δύναμη.
Οι συνολικές πωλήσεις του κλάδου των σούπερ μάρκετ και cash & carry παρουσίασαν πτωτική πορεία έως και το 2016. Εντούτοις, το 2017 και το 2018 ο κλάδος παρουσίασε αύξηση των μεγεθών του (2017:+0,5%, 2018: +2,6%) λόγω της βελτίωσης του μακροοικονομικού περιβάλλοντος, της μεγάλης αύξησης της τουριστικής κίνησης και της αποκλιμάκωσης της ανεργίας. Η βελτίωση του οικονομικού κλίματος και η προσδοκία ότι η χώρα άφησε οριστικά πίσω της τα χρόνια της κρίσης επέδρασε καταλυτικά και το 2019 και ο κλάδος εκτιμάται ότι συνέχισε την ανοδική του πορεία και παρουσίασε άνοδο κατά 3% περίπου.
Ο κλάδος των σούπερ μάρκετ αποτελεί έναν από τους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Οι πολύ σημαντικές εξαγορές που έλαβαν χώρα στην αγορά των σούπερ μάρκετ άλλαξαν άρδην την εικόνα του κλάδου τα τελευταία χρόνια. Η συγκέντρωση της αγοράς σε λίγες, μεγάλες αλυσίδες είναι πλέον γεγονός και η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί στο εγγύς μέλλον. Οι μεγάλες ανακατατάξεις που επήλθαν δημιούργησαν συνθήκες έντονου ανταγωνισμού και καλλιέργησαν «κουλτούρα» επιθετικής τιμολογιακής πολιτικής, που επηρεάζει καθοριστικά τα περιθώρια κέρδους των σούπερ μάρκετ.
Σύμφωνα με τον Νικόλαο Ταβουλάρη, Senior Consultant Οικονομικών Μελετών της ICAP, o οποίος επιμελήθηκε της εν λόγω κλαδικής μελέτης, οι μεγάλες εταιρείες διαθέτουν εκτεταμένο δίκτυο πωλήσεων με ευρεία γεωγραφική κάλυψη, ενώ οι μικρότερες αλυσίδες δραστηριοποιούνται συνήθως σε τοπικό επίπεδο, ενώ υπάρχουν και επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται μεμονωμένα καταστήματα. Οι δύο τελευταίες κατηγορίες σούπερ μάρκετ συχνά εντάσσονται είτε σε ομίλους κοινών αγορών (ώστε να επιτυγχάνουν καλύτερες τιμές αγοράς των ειδών τους), είτε σε μεγάλες αλυσίδες S/M με τη μέθοδο franchising. Σε ομαδοποιημένο επίπεδο προκύπτει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των καταστημάτων των μεγαλύτερων αλυσίδων βρίσκεται στην Αττική (41%), ακολουθεί η περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας με 17% και την τρίτη θέση καταλαμβάνει η Θεσσαλία με 6,3%.
Στο πλαίσια της μελέτης έγινε και χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου βάσει επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Επίσης, συνετάχθησαν ομαδοποιημένοι ισολογισμοί για την πενταετία 2014-2018 βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος εταιρειών. Από την επεξεργασία 48 επιχειρήσεων του κλάδου παρατηρούνται τα εξής: το σύνολο του ενεργητικού τους αυξήθηκε κατά 8,6% το 2018, ενώ στα ίδια σχεδόν επίπεδα παρέμειναν τα ίδια κεφάλαιά τους (+0,4%). Οι συνολικές τους πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 1,8% και τα μικτά κέρδη κατά 8,7% την ίδια περίοδο. Τα κέρδη EBITDA κατέγραψαν μικρή αύξηση 1,4% την ίδια περίοδο. Από τις 58 εταιρείες του δείγματος, 46 ήταν κερδοφόρες και το 2017 και το 2018. Μικρή ανοδική πορεία κατέγραψε το μέσο ετήσιο περιθώριο μικτού κέρδους των εταιρειών του κλάδου την πενταετία 2014-2018, ενώ το μέσο περιθώριο κέρδους EBITDA παρουσίασε αυξομειώσεις.
