Δύο φορο-πακέτα για να «κλειδώσει» η συμφωνία

Από την έντυπη έκδοση 

Του Γιώργου Κούρου
 [email protected]

Το «ανώδυνο» εισπρακτικό πακέτο μέτρων αναμένεται να πάρει τις επόμενες ημέρες τον δρόμο προς τη Βουλή, καθώς το «σκληρό» και επώδυνο, με την υφεσιακή αύξηση του ΦΠΑ αλλά και τα «καυτά» θέματα του ασφαλιστικού και του εργασιακού, αναμένεται να «κλειδώσει» μετά τη Σύνοδο Κορυφής στη Ρίγα της Λετονίας, όπου η κυβέρνηση ευελπιστεί να πετύχει την πολυπόθητη πολιτική λύση, καθώς ο χρόνος της ελληνικής οικονομίας τελειώνει, αφού και τα ταμειακά διαθέσιμα πνέουν τα λοίσθια.

Στόχος ουσιαστικά είναι να αρθεί το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις που «πάγωσαν», καθώς η ελληνική πλευρά διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι δεν μπορεί να υποχωρήσει άλλο στις «κόκκινες γραμμές» του ασφαλιστικού, των εργασιακών σχέσεων και ειδικά του ΦΠΑ, που φυσικά όποια κατάληξη και να έχει, όσον αφορά το ύψος του νέου ενιαίου συντελεστή, θα επιβαρύνει ούτως ή άλλως περαιτέρω τις ασθενέστερες κοινωνικά ομάδες του πληθυσμού, αφού εμμέσως θα οδηγήσει στη συρρίκνωση των εισοδημάτων και στη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης.

Στο πλαίσιο αυτό, και σε ένδειξη καλής θέλησης, στο κυβερνητικό στρατόπεδο αποφασίστηκε να προωθηθεί τις επόμενες ημέρες άμεσα στη Βουλή το πρώτο «πακέτο» της φορολογικής μεταρρύθμισης, το οποίο θα περιλαμβάνει τα «ανώδυνα» για την πλειονότητα των φορολογουμένων εισπρακτικά μέτρα, περαίωση υποθέσεων, πληρωμές με πλαστικό χρήμα, ενώ αναμένεται να περιέχει και τις παρεμβάσεις εκείνες στην αγορά που θα συμβάλουν στη «μάχη» κατά της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας, με την ταυτόχρονη ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών, αλλά και των δικλίδων ασφαλείας για την εμπρόθεσμη απόδοση των παρακρατούμενων φόρων, μέσω διασταυρώσεων αλλά και σύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα συστήματα του Taxis, καθώς και τη μεγαλύτερη ανεξαρτησία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων.

Το μεγάλο παζάρι

Αλλωστε οι επώδυνες αλλαγές στο ΦΠΑ έχουν ακόμη δρόμο, αφού το μεγάλο «παζάρι» συνεχίζεται, για το πού θα «κλειδώσει» ο χαμηλός ειδικός συντελεστής του ΦΠΑ, με τα σενάρια να κάνουν λόγο για 6,5% έως και 9%, αλλά και για το ποια τελικά προϊόντα θα υπαχθούν σε αυτόν, με πιθανότερα, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», τα φάρμακα, το ψωμί και το γάλα.

Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι επειδή η ελληνική πλευρά, όπως είναι εξάλλου φυσικό, πιέζει για να ενταχθούν στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ ακόμη περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες, η «εξίσωση» δεν λύνεται, αφού οι εταίροι αντιπροτείνουν την αύξηση του βασικού ενιαίου συντελεστή ΦΠΑ, ώστε να καλυφθούν οι όποιες απώλειες υπάρξουν σε έσοδα.

Γι’ αυτό και οι δανειστές μας, όπως έχει επισημάνει η «Ν», επιμένουν ο ενιαίος συντελεστής να διαμορφωθεί στο 20%-21%, προκειμένου να επιτευχθεί καθαρή αύξηση φορολογικών εσόδων τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ, που θα καλύψει την όποια υστέρηση.

Η αρχική πρόταση

Υπενθυμίζεται ότι η αρχική πρόταση της κυβέρνησης προέβλεπε ενιαίο ΦΠΑ στο 15% – 16%, όμως το συγκεκριμένο σχέδιο απορρίφθηκε αμέσως από τους θεσμούς, καθώς θα άνοιγε νέα «τρύπα» στις εισπράξεις του προϋπολογισμού, η οποία υπολογίζεται σε 2-3 δισ. ευρώ, λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση «ανέβηκε» κλίμακα στον συντελεστή 18% ή 19%, ο οποίος δεν επιφέρει απώλειες, ούτε όμως, όπως ισχυρίζονται και πάλι οι θεσμοί, διασφαλίζει αύξηση εσόδων.

Το νέο καθεστώς λοιπόν του ΦΠΑ, ο ΕΝΦΙΑ ή ο νέος φόρος επί των ακινήτων που θα εφαρμοστεί στο δεύτερο εξάμηνο και με βάση τις νέες αντικειμενικές αξίες που θα καθοριστούν τον Ιούνιο και θα είναι μειωμένες μεσοσταθμικά κατά 20%-30%, αλλά και με ατομικό αφορολόγητο όριο 50.000 ευρώ, οι νέοι συντελεστές φόρου εισοδήματος που θα προκύψουν από τις αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος, καθώς και η τύχη των φοροαπαλλαγών και τυχόν αύξηση του αφορολόγητου ορίου στις 12.000 ευρώ που έχουν απομείνει, θα έρθουν στη Βουλή, εκτός απροόπτου, με το επόμενο φορολογικό «πακέτο».

Εδωσαν τα χέρια

Στο πλαίσιο αυτό, η πρώτη δέσμη φορολογικών μέτρων που αναμένεται να έρθει στη Βουλή θα περιλαμβάνει τα μέτρα για τα οποία οι δύο πλευρές έχουν δώσει τα χέρια και τα οποία, σε κάθε περίπτωση, είναι «ανώδυνα» για την πλειονότητα των φορολογουμένων, αφού, μεταξύ αυτών, όπως έχει ήδη αποκαλύψει η “Ν”, περιλαμβάνονται τα εξής:

• Εκτακτη εισφορά 1,5% στους 500 πιο πλούσιους υπόχρεους, με στόχο την είσπραξη περίπου 200 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση κατά 30% της εισφοράς αλληλεγγύης για όσους αποκτούν εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η εισφορά κυμαίνεται από 1% έως και 5% για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.
• Νέο τέλος διανυκτέρευσης 3%-5%, ή 1 έως 5 ευρώ, την ημέρα σε πολυτελή καταλύματα στα νησιά του Αιγαίου, ενώ εξετάζεται αντίστοιχο αλλά μικρότερο τέλος για καταλύματα σε νησιά άνω των 3.100 κατοίκων.
• Επιβολή φόρου 3% επί του τζίρου, σε μπαρ, νυχτερινά κέντρα και πολυτελή εστιατόρια, στα νησιά του Αιγαίου, μόνο όμως τους καλοκαιρινούς μήνες.
• Επιβολή φόρου πολυτελείας 6% σε κοσμηματοπωλεία, ακριβά είδη ρουχισμού και έργα τέχνης, που θα ισχύει σε όλη την Ελλάδα.
• Αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης, από 10% στο 13%, για Ι.Χ. μεγάλου κυβισμού και σε πολυτελή ακίνητα, με στόχο να εισπραχθούν περί τα 20 εκατ.
• Υποχρεωτική χρήση πιστωτικών καρτών σε νησιά με πάνω από 3.000 κατοίκους και για συναλλαγές άνω των 70 ευρώ.
• Επιβολή φόρου με συντελεστή 15% ή 20% για τη «νομιμοποίηση» αδήλωτων εισοδημάτων. Το μέτρο σχεδιάζεται να εφαρμοστεί το καλοκαίρι και θα δίνει τη δυνατότητα σε όσους έχουν «ξεχάσει» να δηλώσουν εισοδήματά τους, να υποβάλουν αναδρομικά συμπληρωματική φορολογική δήλωση έως και 10 χρόνια.Ταυτόχρονα, όσοι έχουν εντοπιστεί να έχουν στείλει χρήματα στο εξωτερικό θα μπορούν να τα «νομιμοποιήσουν» είτε με την καταβολή πρόσθετου φόρου 20% χωρίς πρόστιμα, είτε με προκαταβολή 20% και καταβολή του υπολοίπου μετά την εκκαθάριση φόρου των αδήλωτων ποσών χωρίς πρόστιμα και σε δόσεις.
• Είσπραξη «ξεχασμένων» τελών. Αφορά την είσπραξη του τέλους επιτηδεύματος του έτους 2013, το οποίο έχουν αφήσει απλήρωτο χιλιάδες εταιρείες. Το ποσό που εκκρεμεί προς είσπραξη υπολογίζεται σε 190 εκατ. ευρώ και εκτιμάται ότι το 70% του ποσού αυτού, δηλαδή 133 εκατ. ευρώ, είναι άμεσα εισπράξιμο. Επιπλέον, θα επιδιωχθεί η είσπραξη των μη καταβληθέντων τελών τεχνικού ελέγχου οχημάτων (των τελών για ΚΤΕΟ). Συνολικά, από την προσπάθεια να εισπραχθούν τα έσοδα από αυτά τα «ξεχασμένα» τέλη εκτιμάται ότι μπορούν να εξασφαλιστούν πρόσθετα έσοδα από 435 έως και 450 εκατ. ευρώ.
• Βελτίωση του κρατικού μηχανισμού είσπραξης δημοσίων εσόδων. Θα δοθεί έμφαση και σε μέτρα για τα εισπράξιμα χρέη, όπως η σταδιακή επέκταση των ηλεκτρονικών κατασχέσεων και σε μισθούς πέραν του ακατάσχετου ορίου, αλλά και στο περιεχόμενο των τραπεζικών θυρίδων, με στόχο την είσπραξη 225 – 235 εκατ. ευρώ εντός του 2015.
• Αυτόματη απόδοση του ΦΠΑ μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών, μέσω της καθιέρωσης ενός αυτόματου ηλεκτρονικού συστήματος διαχωρισμού πληρωμών, για όλες τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων που υπερβαίνουν τα 500 ευρώ και για όλες τις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και πελατών λιανικής άνω των 1.500 ευρώ.
• Ηλεκτρονική παρακολούθηση κυκλωμάτων φοροδιαφυγής, με τη χρησιμοποίηση ενός ειδικού «λογισμικού ανάλυσης των κοινωνικών δικτύων» (social network analysis software), μέσω του οποίου θα παρακολουθούνται ηλεκτρονικά όλες οι συναλλαγές που θεωρούνται ύποπτες για εξαπάτηση του Δημοσίου για την αποφυγή καταβολής του ΦΠΑ. Το σύστημα αυτό θα παρακολουθεί, μέσω δικτύων κινητής τηλεφωνίας και Ιντερνετ, την οικονομική δραστηριότητα των υπόπτων, ενώ υπολογίζεται ότι θα αποφέρει από 350 έως 420 εκατ. ευρώ.
• Μέτρα για την παρακολούθηση των ψηφιακών εμπορικών συναλλαγών.
• Περαίωση φορολογικών υποθέσεων κεφαλαίου, αλλά και όσων εκκρεμούν στα δικαστήρια, που υπολογίζονται σε περίπου 64.000 φορολογικές υποθέσεις, οι οποίες για να κλείσουν, οι φορολογούμενοι θα κληθούν να καταβάλουν το σύνολο των καταλογισθέντων φόρων καθώς και τα επιβληθέντα ποσά προσαυξήσεων και προστίμων με εκπτώσεις από 33% έως και 50%. Από τη ρύθμιση αυτή εκτιμάται ότι μπορούν να εισπραχθούν επιπλέον έσοδα 100 έως 200 εκατ. ευρώ εντός του 2015.
• Ποινικές διώξεις για φοροδιαφυγή.
• Επιβολή φόρου διαφημίσεων, με στόχο έσοδα ύψους 70 εκατ.
• Αύξηση των τιμών των εισιτηρίων για την είσοδο σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους από τον Ιούνιο του 2015, με στόχο την ίδρυση 10 – 15 εκατ. ευρώ.
• Εφαρμογή ενός συστήματος «λοταρίας» για την επιβράβευση με δώρα των φορολογουμένων που μαζεύουν αποδείξεις για τις αγορές τους.
• Χορήγηση αδειών λειτουργίας – χρήσης συχνοτήτων στα τηλεοπτικά κανάλια μέσω δημοπρασίας, ώστε να εισπραχθούν τέλη συνολικού ύψους 350 έως 380 εκατ. ευρώ εντός του 2015.

 Οι εταίροι ζητούν να μειωθούν στα 700 ευρώ όλοι οι μισθοί

Επιβολή τέλους αδειών και αύξηση της φορολογίας στα έσοδα από τη λειτουργία ηλεκτρονικών τυχερών παιχνιδιών, για την είσπραξη 125 έως 175 εκατ. ευρώ.           

Πιέσεις των δανειστών για πρόσθετες μειώσεις στις αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων αποκαλύπτει ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, σημειώνοντας πως η διαπραγμάτευση βρίσκεται στο πιο επισφαλές σημείο.