Skip to main content

«Γολγοθάς» η διαπραγμάτευση

Από την έντυπη έκδοση

Περισσότερες από 12 ώρες διαβουλεύσεων χθες δεν στάθηκαν αρκετές για να αμβλύνουν εντελώς τις διαφωνίες σε βασικά «μέτωπα» της διαπραγμάτευσης όπως το ασφαλιστικό, τα «κόκκινα» δάνεια, αλλά και το θέμα του αφορολόγητου που παραμένει ανοικτό πάνω στο τραπέζι.

Μέχρι αργά χθες τη νύχτα οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονταν με αμείωτη ένταση, με εμφανή την προσπάθεια της ελληνικής πλευράς να επιτευχθεί ένα μίνιμουμ συμφωνίας έως την αυριανή συνεδρίαση του Eurogroup.

Η πρωινή συμφωνία για τους έμμεσους φόρους -ουσιαστικά οι «θεσμοί» είπαν το ναι όταν είδαν την ελληνική λίστα να διανθίζεται και με την αύξηση του ΦΠΑ από το 23% στο 24%, μέτρο που θεωρείται «εγγυημένης απόδοσης» από τους δανειστές- επισκιάστηκε το μεσημέρι από την εμμονή ειδικά του ΔΝΤ να μειωθεί άμεσα το αφορολόγητο στην περιοχή των 8.100 ευρώ.

Λίγο πριν από τις 9 χθες το βράδυ, αρμόδιος κυβερνητικός παράγοντας ήρθε να προσθέσει στον κατάλογο με τα ανοικτά θέματα και αυτό των «κόκκινων» δανείων, τονίζοντας ότι υπάρχει απόσταση ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Παρά πάντως τα ανοικτά ζητήματα, ο βασικός κυβερνητικός στόχος παραμένει.

Προβλέπει το κλείσιμο της συμφωνίας -τουλάχιστον σε επίπεδο «Hilton Group»- έως την Μεγάλη Εβδομάδα, έτσι ώστε να επικυρωθεί από ένα έκτακτο Eurogroup και να δρομολογηθούν οι διαδικασίες για την ψήφιση των μέτρων, εφόσον δεν καταστεί εφικτή η συμφωνία έως το αυριανό Eurogroup.

Ανοικτό παρέμενε μέχρι και χθες το αν τα «μέτρα εφεδρείας» των 3,6 δισ. ευρώ θα πρέπει και αυτά να ψηφιστούν από την ελληνική Βουλή ή αν θα παραμείνουν σε ένα κείμενο συμφωνίας, έτοιμα προς ενεργοποίηση σε περίπτωση αποκλίσεων.

Οι διαπραγματεύσεις επρόκειτο να συνεχιστούν και σήμερα υπό το κλίμα που θα δημιουργήσει η δημοσίευση των δημοσιονομικών επιδόσεων της χώρας το 2015 από τη Eurostat.

H εκτίμηση ότι τα στοιχεία θα αποτυπώσουν πλεόνασμα άνω του 0,2% για το 2015, σε συνδυασμό με την αναθεώρηση προς τα κάτω των επιδόσεων για το 2014, αναμένεται να προκαλέσει -μεταξύ άλλων- και πολιτικές συζητήσεις στο εσωτερικό της χώρας.

Ανατιμήσεις από τον ΦΠΑ 24%

Ντόμινο ανατιμήσεων στις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών φέρνει στην αγορά η αύξηση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%, αλλά και οι επικείμενες ανατροπές στην έμμεση φορολογία.

Οι νέες επιβαρύνσεις από τους έμμεσους φόρους θα «κοστίσουν» στους φορολογούμενους 1,8 δισ. ευρώ, επιτείνοντας τα προβλήματα ρευστότητας που ήδη αντιμετωπίζουν με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κατανάλωση, ακόμη όμως και για τις εισπράξεις του Δημοσίου.

Το νέο «πακέτο» μέτρων «κλείδωσε» κατά τη διάρκεια των χθεσινών συναντήσεων του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου με τους επικεφαλής του κουαρτέτου, λίγες ώρες μετά το «σοκ» που χτύπησε ασφαλισμένους και φορολογούμενους με το πρώτο «πακέτο» βαρών ύψους 3,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,8 δισ. θα προέλθει από τις αλλαγές του ασφαλιστικού και το υπόλοιπο 1,8 δισ. ευρώ από την άμεση φορολογία.

Εμπλοκή με το αφορολόγητο

Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τις χθεσινές διαπραγματεύσεις αναδείχθηκαν και πάλι οι διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δύο πλευρών όσον αφορά και θέματα που άπτονται των αλλαγών στην άμεση φορολογία, όπως αυτές αποτυπώθηκαν και στο σχέδιο νόμου που δόθηκε για δημόσια διαβούλευση.

Μεγάλο «αγκάθι» παραμένει το ύψος του αφορολόγητου ορίου, καθώς η εκπρόσωπος του ΔΝΤ Ντέλια Βελκουλέσκου επιμένει για μεγαλύτερη μείωσή του κάτω από το όριο των 9.090 ευρώ (από 9.550 ευρώ που ήταν), στα 8.182 ευρώ.

Συμβιβαστική επιχείρησε να φανεί η πλευρά της Κομισιόν, με τον Ντέκλαν Κοστέλο να προτείνει τη σταδιακή μείωση του αφορολόγητου ορίου σε βάθος τριετίας (9.090 ευρώ για τα φετινά εισοδήματα, 8.640 για τα εισοδήματα του 2017, 8.182 για τα εισοδήματα του 2018).

Σήμερα στη Βουλή το ασφαλιστικό νομοσχέδιο

Εντός της ημέρας αναμένεται να κατατεθεί στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, σύμφωνα με κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος που συμμετείχε μέχρι αργά χθες το βράδυ στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς.

Ο σχεδιασμός του υπουργείου Εργασίας προβλέπει ότι το επίμαχο νομοσχέδιο θα συζητηθεί μέχρι το τέλος της Μεγάλης Εβδομάδας στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή και αναμένεται να έρθει προς συζήτηση στην Ολομέλεια του σώματος μετά το Πάσχα.

Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας σχολιάζοντας τις δηλώσεις του κ. Wieser, σύμφωνα με τις οποίες «υπάρχει απόσταση μεταξύ των θέσεων της κυβέρνησης και των θεσμών στο ασφαλιστικό», δήλωσαν πως δεν έχουν την ίδια εικόνα από την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων.

Πάντως, υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Εργασίας τόνισε ότι  «μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου μπορεί να υπάρξουν βελτιώσεις αλλά όχι νέες περικοπές στις συντάξεις».

Στελέχη του υπουργείου Εργασίας εκτιμούν ότι με τις νέες εισφορές η εισπραξιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων θα κυμανθεί περίπου στο 60%-65% και πως η αύξηση του ποσοστού ασφάλισης για κύρια σύνταξη στο 20% δεν θα έχει αναδρομική ισχύ.

Τα ίδια στελέχη επισημαίνουν ότι επελέγη η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών «για να μη μειωθούν κι άλλο οι συντάξεις».

Διευκρίνιση για τις συντάξεις των βουλευτών

Με χθεσινή ανακοίνωσή του το υπουργείο Εργασίας έδωσε διευκρινίσεις για την εξαίρεση των βουλευτών που εξελέγησαν πριν από το 2012 από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, επισημαίνοντας ότι «από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους καταβάλλονται οι συντάξεις μέχρι το 2012.

Δηλαδή δεν υπάρχει φορέας κοινωνικής ασφάλισης αρμόδιος για να καταβάλει τις συντάξεις αυτές, καθώς οι βουλευτές δεν κατέβαλαν ποτέ ασφαλιστικές εισφορές».

Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι εξαιτίας αυτού του λόγου «δεν είναι νοητή η υπαγωγή τους στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) που δημιουργείται για πρώτη φορά, διότι ο ΕΦΚΑ συγκροτείται από ασφαλιστικά ταμεία και γενικότερα από φορείς κοινωνικής ασφάλισης και μόνο.

Συνεπώς δεν πρόκειται για εξαίρεση των βουλευτών από το σύστημα του ΕΦΚΑ, αφού μετά το 2012 (4093/12) οι βουλευτές υπάγονται στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους ανήκουν λόγω της μισθωτής εργασίας που παρείχαν πριν από την εκλογή τους».

Στο κόκκινο για τα «κόκκινα»

Η διάσωση όσο το δυνατόν περισσότερων «κόκκινων» δανείων από τις διαδικασίες πώλησης σε funds αποτελούσε χθες το βράδυ το αντικείμενο των διαπραγματεύσεων του οικονομικού επιτελείου με τους δανειστές.

Η συνάντηση, που άρχισε το μεσημέρι για να διακοπεί λίγο μετά τις 7.00 μ.μ., δεν είχε κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, με τον υπουργό Οικονομίας να σημειώνει ότι «αν και υπήρξε μικρή πρόοδος, η απόσταση που μας χωρίζει είναι ακόμη μεγάλη».

Παρά τις εκατέρωθεν προσπάθειες για συμβιβασμό, κύκλοι του υπουργείου Οικονομίας σημείωναν ότι αυτός (ο συμβιβασμός) είναι δύσκολο να επιτευχθεί.

«Πρόθεσή μας είναι η προστασία όσο το δυνατόν περισσότερων κατηγοριών δανείων, κάτι που απορρίπτουν οι θεσμοί» ανέφεραν χαρακτηριστικά.

Σε ό,τι αφορά τη «μικρή πρόοδο» που ανέφερε ο κ. Σταθάκης, αυτή συνίσταται σε επουσιώδεις «μετακινήσεις» ως προς το ύψος των «κόκκινων» δανείων που έχουν ως υποθήκη την πρώτη κατοικία, καθώς ως γνωστό αυτή η κατηγορία δανείων αποτελεί το μόνο σημείο σύγκλισης των δύο πλευρών.

Οι δανειστές, ωστόσο, ζητούν να εξαιρούνται της πώλησης και για μικρό χρονικό διάστημα μόνο όσα «κόκκινα» στεγαστικά εμπίπτουν στα όρια και τα κριτήρια που θέτει ο νόμος Κατσέλη.

Αντίθετα, το οικονομικό επιτελείο επιδιώκει στην προσωρινή εξαίρεση, που επιθυμεί να είναι τουλάχιστον δύο ετών, να υπάγονται περισσότερα δάνεια.

Ως προς τις άλλες κατηγορίες «κόκκινων» δανείων, δηλαδή για τα δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματικών, φαινόταν να μην υπάρχει καμία σύγκλιση.

Πάντως, στο τραπέζι των συζητήσεων βρέθηκε και το θέμα της σταδιακής απελευθέρωσης των «κόκκινων» δανείων, όπως αποκάλυψε τη «Ν» την περασμένη Τρίτη.

Βάσει της πρότασης αυτής, που τέθηκε από την ελληνική πλευρά, επιδιώκεται μια συμφωνία που θα επιτρέπει την πώληση έως το τέλος του 2016 του 20% έως 25% του αποθέματος των «κόκκινων» δανείων και να ακολουθεί ένα εξάμηνο η δυνατότητα εκποίησης ανάλογων ποσοστών δανείων, με αποτέλεσμα έως τα μέσα του 2018 να μην προστατεύεται καμία κατηγορία δανείων. 

Ο «καυτός» φάκελος

Ο «καυτός» φάκελος των παρεμβάσεων στην έμμεση φορολογία, που θα έχει ως αποτέλεσμα να επιβαρυνθούν ακόμη περισσότερο οι ασθενέστερες οικονομικά ομάδες του πληθυσμού, μεταξύ άλλων αναμένεται να περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:

1. Αύξηση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%, που φέρνει ανατιμήσεις στα εξής:
* ένδυση – υπόδηση,  
* τηλεπικοινωνίες,
* παροχή υπηρεσιών (και από συγγραφείς, καλλιτέχνες, συνθέτες),
* έπιπλα – είδη οικιακής χρήσης,
* αυτοκίνητα – μοτοσικλέτες,
* καύσιμα,
* οικοδομικά υλικά,  
* αλκοολούχα ποτά,
* ακίνητα,
* ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές,
* κοσμήματα,
* τυποποιημένα είδη διατροφής (μακαρόνια, ρύζι, αλεύρι, καφές, κακάο, αλλαντικά, μαρμελάδες, σοκολάτες, παγωτά, είδη ζαχαροπλαστικής, μπαχαρικά, προψημένο ψωμί, προμαγειρεμένα φαγητά, ψωμί του τοστ, φρυγανιές κ.ά.),
* αναψυκτικά – χυμοί,
* εστίαση (ταβέρνες εστιατόρια) – catering.
* εισιτήρια μέσων μαζικής μεταφοράς (λεωφορεία, αεροπλάνα, πλοία κ.ά.) και κόμιστρα ταξί,
* επισκευή και συντήρηση παλαιών κατοικιών,
* άνθη – φυτά,
* αποχέτευση,
* ζωοτροφές για κατοικίδια,
* σερβιέτες, ταμπόν, πάνες για μωρά, προφυλακτικά.

2. Αύξηση του ΕΦΚ στα καύσιμα, με αποτέλεσμα η τιμή της βενζίνης στην Αττική για παράδειγμα να αυξηθεί από 1,33 ως 1,38 ευρώ/λίτρο. Αντίστοιχα το πετρέλαιο κίνησης θα κινηθεί (στην Αττική) από 1,05 ως 1,08 ευρώ/λίτρο.

3. Αύξηση του φόρου στα τσιγάρα και καπνικά προϊόντα, που μεταφράζεται σε αύξηση από 0,20 έως 1 ευρώ το πακέτο.

4. Αύξηση του τέλους που επιβάλλεται στην κινητή τηλεφωνία, με στόχο την είσπραξη επιπλέον 50 εκατομμυρίων ευρώ.

5. Επιβολή νέου τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση, με στόχο περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ.

6. Θέσπιση τέλους διανυκτέρευσης στα ξενοδοχεία.

7. Επιβολή φόρου στις συνδέσεις ίντερνετ (εξετάζεται).