Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Ένας νέος Αμερικανός πρόεδρος που «με το καλημέρα» ανήγγειλε δαπάνες 1,9 τρισ. δολαρίων, ερασιτέχνες επενδυτές που τα έβαλαν με τα μεγάλα αντισταθμιστικά ταμεία της Wall Street, ψηφιακά έργα τέχνης σε τιμές που «ζαλίζουν» και «γκρίζες αρκούδες» στις αγορές ομολόγων. Όλα αυτά έκαναν άκρως «περιπετειώδες» και απρόσμενο το πρώτο τρίμηνο του νέους έτους. Με την ολοκλήρωση δε ενός έτους από το ξέσπασμα της πανδημίας, η προσοχή ήταν φυσικό να είναι στραμμένη στην κούρσα των εμβολιασμών, προκειμένου να κερδηθεί το στοίχημα της ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας.
Αδιαφιλονίκητος νικητής το πετρέλαιο με κέρδη 25%. Οι διεθνείς μετοχές άγγιξαν κάποια νέα, αν και λιγοστά, ιστορικά υψηλά, όμως το story ήταν πολύ διαφορετικό από πέρυσι. Κάποιες από τις λεγόμενες FAANG (Facebook, Apple, Amazon, Netflix και Google) και άλλες που η κεφαλαιοποίησή τους είχε φθάσει «στη στρατόσφαιρα», όπως της Tesla, έκλεισαν το τρίμηνο με πτώση.
Αιτία, η απότομη άνοδος των ομολογιακών αποδόσεων στις ΗΠΑ, που εν συνεχεία συμπαρέσυρε και τις ευρωπαϊκές και όχι μόνο αποδόσεις, με τις αγορές κρατικού χρέους και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού να παρουσιάζουν τη χειρότερη επίδοση από το 2013, όταν συνέβη το «taper tantrum» (οι ανησυχίες ότι η Φέντεραλ Ριζέρβ θα απέσυρε τα μέτρα στήριξης πυροδότησαν ρευστοποιήσεις σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα).
Τα 10ετή αμερικανικά και γερμανικά κρατικά ομόλογα κατέγραψαν απώλειες 6% έως 6,5%, ενώ οι κάτοχοι κρατικού χρέους αναδυόμενων γνώρισαν απώλειες 7%.
Μέτρα στήριξης
Η απρόσμενη νίκη των Δημοκρατικών στη Γερουσία στις επαναληπτικές εκλογές Ιανουαρίου στην πολιτεία της Τζόρτζια άνοιξε τον δρόμο για τη νέα δέσμη δημοσιονομικών μέτρων, η οποία εκτίναξε στα ύψη τα στοιχήματα για ανάπτυξη και πληθωρισμό προκαλώντας στις αγορές ανησυχίες ότι η Fed μπορεί να αποσύρει πρόωρα τα μέτρα στήριξης, ανοίγοντας τον δρόμο για επιτοκιακές αυξήσεις.
Ο στρατηγικός αναλυτής Άρθουρ Μπουνταγκιάν της BCA λέει ότι η νίκη των Δημοκρατικών στη Γερουσία άλλαξε τις απόψεις στην αγορά και παρομοιάζει τον αντίκτυπο που είχαν τα μέτρα του 1,9 τρισ. δολαρίων με την απόπειρα να καβαλήσει κάποιος μία τίγρη. «Συναρπαστικό, αν εξαιρέσεις ότι δεν ξέρεις εάν είσαι ασφαλής», αναφέρει χαριτολογώντας. Ο αντίκτυπος έγινε αισθητός σε πολλές κατηγορίες ενεργητικού. Από τα υψηλά του Ιανουαρίου, funds, μετοχές ή νομίσματα που συνδέονται με την καινοτομία και την τεχνολογία -το ARK Innovation Fund, οι μετοχές βιοτεχνολογίας, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κρυπτονομίσματα με επικεφαλής το Bitcoin και οι εταιρείες εξαγορών ειδικού σκοπού SPACs- καταγράφουν απώλειες 20% έως 25% στο τρίμηνο. Την ίδια στιγμή το δολάριο έκανε πλήθος επενδυτικών τραπεζών που είχαν προβλέψει την πτώση του να «βρίσκονται σε αμηχανία», καθώς, διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις, παρουσίασε την καλύτερη τριμηνιαία επίδοση από το 2015, όπως επίσης και την καλύτερη επίδοση από κάθε άλλο τρίμηνο από το 2018, με τον δείκτη του δολαρίου να ενισχύεται περίπου 3%.
Νομίσματα
Το ράλι του πετρελαίου έδωσε επίσης ώθηση στο δολάριο Καναδά και στην κορόνα Νορβηγίας, ενώ και η στερλίνα κέρδισε σημαντικό έδαφος χάρη στο ταχύρρυθμο πρόγραμμα εμβολιασμών στη Βρετανία. Δεν συνέβη το ίδιο όμως με τα νομίσματα των αναδυόμενων. Το ρεάλ Βραζιλίας και η λίρα Τουρκίας συνέχισαν στο πρώτο τρίμηνο με επιπλέον απώλειες 10% μετά την πτώση περίπου 20% του περασμένου έτους. Και αυτό παρά το γεγονός ότι η τουρκική λίρα υπήρξε το πρώτο σε επιδόσεις νόμισμα του πλανήτη τις πρώτες έξι εβδομάδες του 2021, προδιαθέτοντας θετικά τους επενδυτές. Όμως, οι ομολογιακές αποδόσεις και οι τιμές ενέργειας εκτινάχθηκαν στα ύψη και τότε ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν «ξήλωσε» και πάλι τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας, τον οποίο ο ίδιος είχε διορίσει πριν από μερικούς μήνες.
Από τα υπόλοιπα νομίσματα, το γιεν συγκαταλέγεται μεταξύ αυτών που παρουσίασαν τη χειρότερη επίδοση στο φετινό πρώτο τρίμηνο, με απώλειες 6% έναντι του δολαρίου.
«Ένα μεγάλο μέρος αυτής της εξέλιξης έχει να κάνει με τη διαφοροποίηση των ΗΠΑ από τον υπόλοιπο κόσμο. Ο προσδοκώμενος ρυθμός ανάπτυξης 6% για την αμερικανική οικονομία αναμένεται να αποτελέσει τον ταχύτερο από το 1984, ξεπερνώντας ακόμη και τον αντίστοιχο στην Κίνα για πρώτη φορά εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια» αναφέρει επικεφαλής οικονομολόγος της Axa.
Εμπορεύματα
Ενώ όμως το πετρέλαιο και κάποια βιομηχανικά μέταλλα, όπως ο χαλκός, εκτινάχθηκαν στα ύψη στην προσδοκία επαναλειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας, o χρυσός βούλιαξε 11%, γνωρίζοντας τη χειρότερη έναρξη έτους από το 1982, παρά την άνοδο 25% του 2020.
Το κλείσιμο της Διώρυγας του Σουέζ για μία εβδομάδα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των ναύλων αλλά και καθυστερήσεις σε βασικά εμπορεύματα. Αυτό σε συνδυασμό με τη ζήτηση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα σημαίνει ότι το παλλάδιο και η πλατίνα εξακολουθούν να καταγράφουν άνοδο 5% έως 10%, σε αντίθεση όμως με άλλα εμπορεύματα, όπως σιτηρά και άλλα βασικά είδη διατροφής, των οποίων οι τιμές έχουν σημειώσει σημαντική πτώση.
Μικροεπενδυτές
Από την άλλη πλευρά, το τρίμηνο αυτό «στιγματίστηκε» και από τη δυναμική επέλαση των μικροεπενδυτών που ύψωσαν ανάστημα στα μεγάλα αντισταθμιστικά ταμεία της Wall Street ποντάροντας στη μετοχή της GameStop. Η μετοχή του αμερικανικού ομίλου βιντεοπαιχνιδιών έκανε άλμα 2.700% τον Ιανουάριο, όταν εκατομμύρια μικροεπενδυτές, συνασπιζόμενοι μέσα στα social media, αγόρασαν μαζικά τη συγκεκριμένη μετοχή στην οποία είχαν κάνει short selling οι μεγάλοι της Wall Street.
Η μετοχή έκλεισε το τρίμηνο με κέρδη 950%, τη στιγμή που ο δείκτης των διεθνών μετοχών MSCI παρουσίασε άνοδο μόλις 3%. O S&P 500 στη Wall Street ενισχύθηκε περισσότερο από 6%, ενώ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο ευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 σημείωσε άνοδο 8%, μετά τα κέρδη 10,5% του τελευταίου τριμήνου του 2020.
Ιδιαίτερο προβάδισμα είχε ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος με άνοδο άνω του 20%, ενώ παράλληλα βαριά βιομηχανία και υπηρεσίες κατέγραψαν κέρδη 9%, καθώς οι επενδυτές μετακινήθηκαν από τις μετοχές ανάπτυξης στις κυκλικές μετοχές που σχετίζονται με τις προοπτικές της οικονομίας.
Ψηφιακά έργα τέχνης
Μέσα σε όλη αυτή τη μεταβλητότητα και τις ανατροπές του πρώτου τριμήνου σημειώθηκε και το εξής απίστευτο: ένα ολοκληρωτικά ψηφιακό έργο τέχνης πωλήθηκε στην τιμή-ρεκόρ των 70 εκατ. δολαρίων τον Μάρτιο.
Ο αγοραστής; Ένας επενδυτής στην αγορά κρυπτονομισμάτων, γνωστός με το ψευδώνυμο «Metakovan». Επίσης, ο συνιδρυτής του Twitter, Τζακ Ντόρσεϊ, πώλησε το πρώτο tweet στην τιμή των περίπου 3 εκατ. δολαρίων με αγοραστή τον διευθύνοντα σύμβουλο της μαλαισιανής τεχνολογικής εταιρείας Bridge Oracle. Και όλα αυτά τη στιγμή που η εισοδηματική ανισότητα άνοιξε ακόμη περισσότερο ως αποτέλεσμα της πανδημίας του κορονοϊού.
Εάν αναλογιστεί κάποιος όλα όσα συνέβησαν τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, το δεύτερο τρίμηνο πιθανότατα να αποδειχθεί λιγότερο δραματικό, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο στρατηγικός αναλυτής της JPMorgan Τζον Νόρμαντ.
