Από την έντυπη έκδοση
Τη βάσανο των αυστηρών παρατηρήσεων της ηγεσίας του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) και υψηλόβαθμων στελεχών της ΕΚΤ στη Φραγκφούρτη για τα stress tests έχουν να αντιμετωπίσουν το διήμερο αυτό οι τραπεζίτες, οι οποίοι πραγματοποιούν τις επαφές τους μία μέρα μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η οποία εστιάζει στα «κόκκινα» δάνεια, θεωρώντας ότι υπέρβαση της κρίσης μπορεί να υπάρξει μόνο με επίλυση του εν λόγω ζητήματος.
Ειδικότερα, σήμερα 18 Απριλίου η συνάντηση στη Γερμανία θα αφορά την Τράπεζα Πειραιώς και τη Eurobank, ενώ αύριο 19 Απριλίου οι ηγεσίες των άλλων δύο συστημικών τραπεζών, Εθνικής και Alpha Bank, θα είναι εκείνες που θα συναντηθούν με τους θεσμούς.
Έτσι, οι διοικήσεις των τραπεζών θα αποκτήσουν σαφή εικόνα για τα αποτελέσματα των stress tests. Σύμφωνα με τη διαδικασία, η διοίκηση κάθε τράπεζας θα ενημερωθεί για το αν προκύπτουν κεφαλαιακές ανάγκες για την τράπεζα ώστε να υπάρξει χρόνος προετοιμασίας της στρατηγικής και του σχεδίου κάλυψης των αναγκών αυτών.
Τα επίσημα αποτελέσματα της άσκησης θα ανακοινωθούν 4 ή 5 Μαΐου. Σε περίπτωση που κάποια τράπεζα χρειαστεί κεφαλαιακή ενίσχυση θα της δοθεί χρόνος ικανός προκειμένου να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το πρόβλημα. Οι εκτιμήσεις λένε πως και οι 4 συστημικές περνούν επιτυχώς την άσκηση, αν και κάποιες εξαιρετικά συντηρητικές φωνές αφήνουν πάντα ένα ενδεχόμενο ανοιχτό για περιορισμένες αλλαγές μέχρι την επίσημη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, στα στοιχεία της άσκησης. Ακόμη όμως και αυτές οι φωνές επισημαίνουν πως το συγκεκριμένο ενδεχόμενο είναι σχεδόν ανύπαρκτο.
Ανάγκη λύσης για τα ληξιπρόθεσμα
Ιδιαίτερη μνεία σε ό,τι αφορά τα «κόκκινα» δάνεια κάνει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που δημοσιοποιείται στο πλαίσιο της εαρινής συνόδου. Στην έκθεση επισημαίνεται η ανάγκη για ταχεία απομείωση του αριθμού των «κόκκινων» δανείων, μια εξέλιξη που, όπως αναφέρεται, θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την υπέρβαση της κρίσης. «Στη ζώνη του ευρώ, η συνεχιζόμενη πρόοδος όσον αφορά τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι απαραίτητη για την εξάλειψη των υπολειμμάτων της κρίσης και για την άρση των σημαντικών περιορισμών στη χορήγηση πιστώσεων, κυρίως στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Πορτογαλία», σημειώνει η έκθεση του Ταμείου. Το ΔΝΤ αναμένεται να αναφερθεί εκτενέστερα στις τράπεζες με ξεχωριστά κείμενα.
Μία πρώτη πάντως ένδειξη υπήρξε και χθες στη βασική έκθεση για χώρες με προβλήματα «κόκκινων» δανείων όπως η Ελλάδα. Το Ταμείο επιμένει στην πρόληψη και επισημαίνει:
«Η κατάλληλη και προβλέψιμη χρησιμοποίηση εργαλείων προστασίας καταθετών (creditor bail-ins) και προληπτικών ανακεφαλαιοποιήσεων θα είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της αβεβαιότητας και των κινδύνων των αντισυμβαλλομένων σε καταστάσεις χρηματοοικονομικής πίεσης (financial stress), καθώς και για τον περιορισμό των βαρών που μπορεί να επωμισθούν οι φορολογούμενοι».
Αισιόδοξα μηνύματα
Πρόκριμα για τη θετική πορεία των stress tests των ελληνικών τραπεζών θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η έκθεση της Fitch Ratings, που αναφέρεται στη βαθμολόγηση των Δυτικών Ευρωπαϊκών Κρατών και η οποία μιλάει για θετικό momentum σε ό,τι αφορά την πιστοληπτική τους ικανότητα. Με βάση την έκθεση αυτήν, η Ελλάδα είναι μία από τις τρεις χώρες που φέρουν θετικές προοπτικές στις αξιολογήσεις τους, κάτι που δείχνει πως μια αναβάθμιση θα πρέπει να θεωρείται πιθανή σε ορίζοντα ενός – δύο ετών.
Αυτό δεν θα συνέβαινε, όπως παρατηρούν έγκυροι τραπεζικοί κύκλοι, στην περίπτωση που η τάση για τα stress tests των ελληνικών τραπεζών ήταν αρνητική, έστω και αν κάτι τέτοιο αφορούσε μία και όχι περισσότερες από τις 4 συστημικές τράπεζες. Η έκθεση της Fitch στέκεται στο χρέος και προκρίνει μία υβριδική γι’ αυτό λύση, ενώ τραπεζικοί κύκλοι θεωρούν ότι η οποιαδήποτε λύση θα επιδράσει πολλαπλασιαστικά στην αγορά, δίνοντας στα πιστωτικά ιδρύματα τη δυνατότητα να ανασυνταχθούν.
«Από την άλλη πλευρά, χωρίς τις τράπεζες παρούσες η ελληνική οικονομία είναι εντελώς αδύνατον να ξεφύγει από τον φαύλο κύκλο στον οποίο έχει περιέλθει. Άλλωστε είναι φανερό πως σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης που αντιμετώπισαν ή αντιμετωπίζουν θέμα, η “ανάταση” ήλθε με τις τράπεζες παρούσες και όχι απούσες» σημείωνε τραπεζικό στέλεχος στη «Ν» που επιθυμούσε να κρατήσει την ανωνυμία του.
Παράδειγμα άξιο λόγου η Ισπανία, που με βάση στοιχεία της Moody’s ακολουθεί ρυθμούς ανάπτυξης 3%, ενώ τα «κόκκινα» δάνεια των τραπεζών της περιήλθαν στο 7,38%.
Τι θα ζητήσουν οι θεσμοί
Κορυφαία μέριμνα των θεσμών παραμένουν τα «κόκκινα» δάνεια των πιστωτικών ιδρυμάτων. Με στοιχεία Δεκεμβρίου 2017, το ύψος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ) μειώθηκε κατά 4,8% και 10% συγκριτικά με το τέλος του Σεπτεμβρίου 2017 και του Δεκεμβρίου 2016 αντίστοιχα, αγγίζοντας τα 95,7 δισ. ευρώ ή το 43,1% των συνολικών ανοιγμάτων (δανείων). Τα NPLs, όπως ορίζονται τα μη ενήμερα δάνεια για διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών, διαμορφώνονται με βάση τα ίδια στοιχεία στα 66 δισ. ευρώ.
Να επιταχύνουν τις διαδικασίες για πωλήσεις δανείων, μολονότι η κριτική που υπάρχει για τα χαμηλά τιμήματα διογκώνεται, θα ζητήσουν οι θεσμοί από τις διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
Η ατζέντα των συζητήσεων θα περιλάβει προτάσεις και λύσεις για όλα τα είδη των δανείων, ενώ ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί, όπως αναμένεται, από τους θεσμούς στις καθυστερήσεις των πλειστηριασμών και τις εναλλακτικές λύσεις που έχουν στη διάθεσή τους τα πιστωτικά ιδρύματα.
Τα εταιρικά δάνεια και η επίσπευση στην πώληση των επιχειρήσεων παραμένουν από τα ουσιαστικά κεφάλαια προς συζήτηση με τους θεσμούς. Η εκτίμηση των θεσμών είναι πως η διαδικασία στις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων παρουσιάζει επίσης σημαντικότατη καθυστέρηση.
Το αποτέλεσμα των προαναφερόμενων συζητήσεων θα αποτελέσει ουσιαστική μαγιά πιθανότατα και για βελτίωση του θεσμικού πλαισίου σε ό,τι αφορά θέματα πωλήσεων «κόκκινων» δανείων σε funds, αλλά ακόμη και θέματα πλειστηριασμών.
Ας σημειωθεί τέλος πως η σταδιακή αλλά σταθερή ανάκαμψη στην αγορά ακινήτων είναι πιθανόν να βελτιώσει σε μία δεύτερη φάση τις αποτιμήσεις των ενεχύρων των πιστωτικών ανοιγμάτων (δάνεια) και έτσι τελικώς να οδηγήσει σε βελτίωση των δεικτών των τραπεζών.
Εντυπωσιακά κέρδη στο Χρηματιστήριο
Εντυπωσιακά κέρδη, της τάξης του 14,14%, καταγράφει ο κλαδικός δείκτης των τραπεζών στη διάρκεια του τετραήμερου ράλι στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, αντανακλώντας το θετικό κλίμα που επικρατεί στην αγορά λόγω των προσδοκιών για θετική έκβαση των stress test για τις ελληνικές τράπεζες. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής που ανακοινώνονται σε περίπου δύο εβδομάδες (στις 4 ή τις 5 Μαΐου) έχουν αρχίσει και «προβληματίζουν» τους βραχυχρόνιους πωλητές.
Ο δείκτης τραπεζών σκαρφάλωσε στα υψηλά περίπου 2,5 μηνών. Στο ίδιο διάστημα, ο γενικός δείκτης του Χρηματιστηρίου ενισχύθηκε κατά 4,71% ανεβαίνοντας στα υψηλά 31 συνεδριάσεων, φλερτάροντας με το κρίσιμο επίπεδο αντίστασης των 840 μονάδων.
Οι τραπεζικοί τίτλοι παρέμειναν στη θέση του οδηγού, με επικεφαλής τις μετοχές της Πειραιώς (+6,23% στα 3,170 ευρώ), της Εθνικής (+4,07% στα 0,3070 ευρώ), της Alpha Bank (+3,85% στα 2,048 ευρώ) και της Eurobank (+3,26% στα 0,950 ευρώ). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τέσσερις αυτοί τίτλοι απέσπασαν το 50% της συνολικής μικτής αξίας συναλλαγών στη χθεσινή συνεδρίαση.
Από την αρχή του μήνα τα κέρδη του Γενικού Δείκτη ξεπερνούν ήδη το 7%, ενώ η ανάκαμψη του τραπεζικού κλάδου πλησιάζει το 20%.
Βασικό διακύβευμα της αγοράς, εκτός των τραπεζικών stress test, είναι οι συζητήσεις που διεξάγονται για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, εν όψει των συναντήσεων στην Ουάσιγκτον αργότερα στη διάρκεια της εβδομάδας. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρξει συνεδρίαση του λεγόμενου «Washington Group» για να συζητήσει το πώς θα προχωρήσει με το ελληνικό ζήτημα.