Skip to main content

Eispraxis: Κατασχέσεις για χρέη, με αυτόματες διαδικασίες

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]

Επιτάχυνση των διαδικασιών αναγκαστικής είσπραξης ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών, με την αυτοματοποίηση της επιβολής κατασχέσεων σε καταθέσεις, εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία οφειλετών του Δημοσίου, επιδιώκει η ΑΑΔΕ μέχρι το τέλος του 2022.

Σύμφωνα με το Επιχειρησιακό Σχέδιο (Ε.Σ.) που συνέταξε και εφαρμόζει για το τρέχον έτος η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), εντός των προσεχών μηνών θα ξεκινήσει η λειτουργία ενός νέου ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος για την παρακολούθηση, τη διαχείριση και την αυτοματοποίηση των διαδικασιών είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών, το οποίο φέρει την ονομασία EISPRAXIS. Ο στόχος του έργου αυτού είναι να καθιερωθεί μια αυτοματοποιημένη διαδικασία, που θα καθιστά δυνατή την άμεση ενεργοποίηση των διαδικασιών εκούσιας και αναγκαστικής είσπραξης, εξοικονομώντας ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους. Με το σύστημα EISPRAXIS θα διασυνδεθούν όλα τα υπόλοιπα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ -TAXIS, TAXISNET, ICISNET, ELENXIS- ώστε οι διαδικασίες επιβολής ηλεκτρονικών κατασχέσεων σε βάρος των ασυνεπών οφειλετών του Δημοσίου να επεκταθούν σε εύρος και να αυτοματοποιηθούν.

Σύμφωνα, εξάλλου, με το Ε.Σ. της ΑΑΔΕ, φέτος αξιοποιούνται και πάλι τα δεδομένα που απεστάλησαν στη Φορολογική Διοίκηση από τις πλατφόρμες διαχείρισης βραχυχρόνιων μισθώσεων ακινήτων για τον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων από τις συγκεκριμένες μισθώσεις, έχουν αρχίσει να διενεργούνται νέου τύπου «έξυπνοι» έλεγχοι για τον εντοπισμό κυκλωμάτων που εκδίδουν πλαστές αποδείξεις από «πειραγμένες» ταμειακές μηχανές, ενώ σύντομα θα ξεκινήσουν «έξυπνοι» έλεγχοι και για τον εντοπισμό φορολογουμένων που κυκλοφορούν τα αυτοκίνητά τους παράνομα. Επίσης, βάσει των όσων αναφέρονται στο Ε.Σ., έως το τέλος του τρέχοντος έτους θα έχει καταστεί δυνατή η ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων φορολογίας κληρονομιών και θα έχουν διενεργηθεί χιλιάδες ηλεκτρονικές διασταυρώσεις και φορολογικοί έλεγχοι για τον εντοπισμό επιχειρήσεων και λοιπών φορολογουμένων που δεν υπέβαλαν δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ και ΦΜΥ. Σύντομα, εξάλλου, θα δρομολογηθεί η αυτόματη ενημέρωση του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου της ΑΑΔΕ με τις μεταβολές στην περιουσιακή κατάσταση των φορολογουμένων, οι οποίες προκύπτουν από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων στην πλατφόρμα myProperty.

Συνολικά, για το 2022, οι ελεγκτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ -σύμφωνα με το Ε.Σ.- έχουν προγραμματίσει τη διενέργεια τουλάχιστον 174.316 φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων.

Αναλυτικά, σύμφωνα με το Ε.Σ. της ΑΑΔΕ, οι δράσεις της Αρχής, τους προσεχείς μήνες, έχουν ως εξής ανά τομέα αρμοδιοτήτων:

Είσπραξη οφειλών: Για την περαιτέρω βελτίωση των διαδικασιών είσπραξης θα τεθεί σε παραγωγική λειτουργία, έως το τέλος του τρέχοντος έτους ή τους πρώτους μήνες του 2023, το νέο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα για την παρακολούθηση, διαχείριση και αυτοματοποίηση διαδικασιών ληξιπρόθεσμων οφειλών (EISPRAXIS), το οποίο διακρίνεται στις ακόλουθες εφαρμογές:

* Διαχείριση και παρακολούθηση ταυτότητας οφειλέτη και οφειλών.
* Διαχείριση, παρακολούθηση και αυτοματοποίηση συμψηφισμών.
* Αποστολή και διαχείριση ηλεκτρονικών κοινοποιήσεων, ειδοποιήσεων και επιδόσεων.
* Διαχείριση, παρακολούθηση και αυτοματοποίηση της λήψης μέτρων είσπραξης.
* Άμεση ενημέρωση των φορολογουμένων για θέματα οφειλών.

Μέσω του συστήματος αυτού θα τεθεί σε λειτουργία μια αυτοματοποιημένη διαδικασία που θα καθιστά δυνατή την άμεση ενεργοποίηση των διαδικασιών εκούσιας και αναγκαστικής είσπραξης, εξοικονομώντας ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους.
Επιπροσθέτως, τα έργα και οι δράσεις που θα εκτελεστούν τους επόμενους μήνες για την ενίσχυση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού είναι τα εξής:

1) Προσαρμογή Πληροφοριακών Συστημάτων της ΑΑΔΕ – TAXIS, TAXISNET, ICISNET, ELENXIS και διασύνδεση με το νέο πληροφοριακό σύστημα αυτοματοποίησης της είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών (EISPRAXIS).
2) Επέκταση του εύρους των ηλεκτρονικών κατασχέσεων και περαιτέρω αυτοματοποίησή τους (περιλαμβανομένης της ηλεκτρονικής άρσης και του περιορισμού κατασχέσεων).

Ηλεκτρονικές διασταυρώσεις και φορολογικοί έλεγχοι: Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται φέτος στην πραγματοποίηση εκτεταμένων ηλεκτρονικών διασταυρώσεων για τον εντοπισμό:

α) νομικών προσώπων που δεν υπέβαλαν αρχικές ή τροποποιητικές δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) για να γνωστοποιήσουν στη Φορολογική Διοίκηση την πραγματική κατάσταση της ακίνητης περιουσίας τους,
β) φυσικών και νομικών προσώπων που δεν υπέβαλαν -αρχικές ή τροποποιητικές- δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ και ΦΜΥ.

Πιο συγκεκριμένα, δρομολογούνται μεταξύ άλλων:

– Διασταύρωση για τον εντοπισμό φορολογούμενων που υπέβαλαν μηδενικές δηλώσεις ΦΠΑ ενώ είχαν δραστηριότητα.
– Διενέργεια διασταυρώσεων για τη συμμόρφωση φορολογουμένων με προσυμπληρωμένους κωδικούς αποδοχών-συντάξεων (σύμφωνα με τις καταστάσεις βεβαιώσεων αποδοχών-συντάξεων).
– Δράσεις εντοπισμού υπόχρεων σε υποβολή ή τροποποίηση δηλώσεων Ε9 νομικών προσώπων, μεταξύ άλλων με εφαρμογή διαδικασιών έκδοσης πράξεων εκτιμώμενου προσδιορισμού φόρου.
– Διενέργεια διασταυρώσεων για τη συμμόρφωση φορολογουμένων όσον αφορά την υποχρέωση αναγραφής στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων των πρόσθετων αποδοχών.
– Διασταύρωση τουλάχιστον του 10% του συνόλου των εισερχομένων πληροφοριών από αλλοδαπές αρχές μέσω της Διεθνούς Διοικητικής Συνεργασίας, με τις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, τουλάχιστον για το έτος 2017, με στόχο τον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων αλλοδαπής προέλευσης.
– Διασταύρωση τουλάχιστον του 10% του συνόλου των εισερχομένων πληροφοριών από αλλοδαπές αρχές μέσω της Διεθνούς Διοικητικής Συνεργασίας, με τις υποβληθείσες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, για το έτος 2016, για τον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων αλλοδαπής προέλευσης.
– Εντοπισμός αδήλωτων εισοδημάτων από βραχυχρόνιες μισθώσεις φυσικών προσώπων με αξιοποίηση στοιχείων και πληροφοριών που έχουν αποσταλεί στη Φορολογική Διοίκηση από όσους διαχειρίζονται ψηφιακές πλατφόρμες τέτοιων μισθώσεων. 
– Αναλύσεις δεδομένων ΦΠΑ ανά κλάδο σε περιοδική βάση. 

Καταπολέμηση φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής: Στο πλαίσιο της προσπάθειας για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των φορολογικών ελέγχων και με τη βοήθεια της διαχείρισης και ανάλυσης κινδύνων, διενεργούνται ήδη στοχευμένοι έλεγχοι σε κατηγορίες φορολογούμενων με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ή σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές. Επιπλέον σε εξέλιξη βρίσκονται έργα που συνδυαστικά θα αποτελέσουν καταλύτη στον περιορισμό της φοροδιαφυγής, όπως τα ηλεκτρονικά βιβλία (MY DATA) και οι ταμειακές μηχανές «κλειστού τύπου», που θα περιλαμβάνουν POS και θα διασυνδέονται με τα ηλεκτρονικά συστήματα της ΑΑΔΕ.

Κεντρικός στόχος του επιχειρησιακού σχεδίου στον τομέα αυτό είναι ο εντοπισμός φαινομένων φοροδιαφυγής, φοροαποφυγής και λαθρεμπορίου, που στρεβλώνουν τον υγιή ανταγωνισμό και λειτουργούν εις βάρος των συνεπών επιχειρήσεων.
Παράλληλα και για τη βελτίωση της δράσης του φοροελεγκτικού μηχανισμού έχουν ξεκινήσει να εκτελούνται τα ακόλουθα έργα (ορισμένα εκ των οποίων έχουν ήδη ολοκληρωθεί):

1) Διασύνδεση Ταμειακών Μηχανών και POS. Η μεταρρύθμιση στοχεύει στη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών και των «μηχανισμών πληρωμών με τη χρήση καρτών (POS)» με τη φορολογική διοίκηση σε πραγματικό χρόνο για την αντιμετώπιση της φορολογικής απάτης. Μέσα από προχωρημένες τεχνικές ανάλυσης δεδομένων και κινδύνου θα αποκαλύπτονται μοτίβα υψηλής πιθανότητας απάτης και απόκρυψης συναλλαγών. 

Η μεταρρύθμιση συνίσταται στις ακόλουθες δράσεις: 

• Την εφαρμογή των προδιαγραφών της διασύνδεσης των ταμειακών μηχανών με τα τερματικά POS για τη διασφάλιση ότι κάθε πληρωμή με κάρτα θα καταγράφεται και θα μεταδίδεται στην ΑΑΔΕ. 
• Τη δημιουργία υποδομής και εφαρμογών για την παρακολούθηση και έλεγχο των συναλλαγών των ταμειακών μηχανών, έως τον Ιούνιο του 2024.

2) Επικαιροποίηση προδιαγραφών αρχείου χρηματοπιστωτικών προϊόντων και αναλυτικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, επέκταση υπόχρεων προσώπων.

3) Αξιοποίηση δεδομένων από συναλλαγές με κάρτες αλλοδαπής.

4) Ανάπτυξη συστήματος αξιολόγησης καταγγελιών και πληροφοριών.

5) Αναδιοργάνωση ελεγκτικού μηχανισμού φορολογικής διοίκησης σε Αττική και Θεσσαλονίκη (ήδη έχουν συσταθεί 6 Ελεγκτικά Κέντρα).

6) Διαδικασία υποχρεωτικής συμπλήρωσης του Αριθμού Ταυτότητος Ακινήτου (ΑΤΑΚ) στα μισθωτήρια (στις δηλώσεις μίσθωσης ακίνητης περιουσίας).

7) Έλεγχος συμμόρφωσης προβλεπόμενου αριθμού καταχώρισης ακινήτου (ΑΜΑ) στη βάση του πρωτοκόλλου συνεργασίας της ΑΑΔΕ με πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.

8) Πλήρης ενεργοποίηση, μέχρι το τέλος του 2022, του συστήματος ηλεκτρονικής τήρησης φορολογικών βιβλίων, myDATA, το οποίο συλλέγει τα δεδομένα των οικονομικών συναλλαγών των επιχειρήσεων. 

9) Επιχειρησιακή αξιοποίηση των δεδομένων των ηλεκτρονικών βιβλίων (myDATA) για ελεγκτικούς σκοπούς.

10) Χρήση της πλατφόρμας myDATA για την τήρηση ηλεκτρονικών βιβλίων, της ηλεκτρονικής τιμολόγησης και της διασύνδεσης όλων των φορολογικών ταμειακών μηχανών με τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ, προκειμένου να διευκολυνθεί η αυτόματη συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των φορολογικών ελέγχων. 

11) Λειτουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής για τον έλεγχο των αποδείξεων που εκδίδονται μέσω ταμειακών μηχανών, μέσω σάρωσης (QR code).

12) Λειτουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής μέσω κινητών συσκευών για τη σάρωση πινακίδων κυκλοφορίας αυτοκινήτων, προκειμένου να ελέγχεται το εάν τα κυκλοφορούντα οχήματα έχουν δηλωθεί «σε ακινησία».

13) Πιλοτική ανάπτυξη ηλεκτρονικής εφαρμογής για τη διενέργεια επιτόπιου φορολογικού ελέγχου μέσω tablet (ElenxisLive). Η εφαρμογή έχει πρόσβαση στο προφίλ φορολογουμένου και εκδίδει ηλεκτρονικά το Σημείωμα Διαπιστώσεων στους επιτόπιους ελέγχους.

14) Προσαρμογή πληροφοριακών συστημάτων της ΑΑΔΕ, δηλαδή των συστημάτων TAXIS, Taxisnet, ICISnet και Elenxis, για τη διασύνδεση με το νέο πληροφοριακό σύστημα αυτοματοποίησης της είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών (EISPRAXIS). 

Ψηφιοποίηση φορολογικών διαδικασιών: Στο Ε.Σ. της ΑΑΔΕ περιλαμβάνονται και οι ακόλουθες δράσεις που αποσκοπούν στην ψηφιοποίηση των φορολογικών διαδικασιών:

1) Ανάπτυξη εφαρμογής (application) κινητών συσκευών για πρόσβαση σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ. 

2) Υλοποίηση εφαρμογής για την αυτόματη έκδοση του Πιστοποιητικού Φορολογικής Κατοικίας.

3) Ψηφιοποίηση δηλώσεων Φορολογίας Κεφαλαίου.

4) Ανάπτυξη εφαρμογής ψηφιακής υποβολής δηλώσεων Φόρου Κληρονομιάς

5) Αυτόματη ενημέρωση των στοιχείων του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου (των δηλώσεων Ε9) για τις μεταβολές περιουσιακής κατάστασης που προκύπτουν από όσες δηλώσεις φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων υποβάλλονται μέσω του myProperty. 

6) Ανάπτυξη ηλεκτρονικής εφαρμογής για τα πιστοποιητικά ΕΝΦΙΑ που εκδίδονται με χειρόγραφη διαδικασία (λοιπές περιπτώσεις – πλην του πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ μετά από έλεγχο). 

7) Επικαιροποίηση και επέκταση της εφαρμογής ψηφιακής υποβολής δηλώσεων φόρου χρηματικής δωρεάς – γονικής παροχής. 

8) Επικαιροποίηση και επέκταση της εφαρμογής ψηφιακής υποβολής δηλώσεων φόρου κερδών από τυχερά παίγνια. 

9) Επικαιροποίηση και επέκταση της εφαρμογής ψηφιακής υποβολής δηλώσεων φόρου μεταβίβασης ακινήτων. 

10) Ψηφιοποίηση φορολογικής ενημερότητας / υπερεισπράξεων. 

11) Ψηφιακή έκδοση φορολογικής ενημερότητας σε περιπτώσεις οφειλής με κριτήριο το προφίλ οφειλετών. 

12) Πλήρης αυτοματοποίηση της διαδικασίας πίστωσης των υπερεισπράξεων στους λογαριασμούς των φορολογουμένων ή συμψηφισμού με άλλες οφειλές τους χωρίς την παρεμβολή οποιασδήποτε διοικητικής διαδικασίας. 

13) Ανάπτυξη διαδικτυακής Υπηρεσίας (Web Service) με πιστωτικά ιδρύματα για περιορισμό υπερεισπράξεων. 

14) Πλήρης ψηφιοποίηση του φορολογικού μητρώου. Η δράση περιλαμβάνει:

– Λοιπές μεταβολές φυσικού προσώπου μη επιτηδευματία. 
– Έναρξη/μεταβολή νομικών οντοτήτων που δεν συστήνονται στο ΓΕΜΗ. 
– Διακοπή υπό ίδρυση επιχείρησης φυσικού προσώπου/νομικού προσώπου και νομικής οντότητας.
– Μεταβολές και διαγραφή νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που συστήνονται στο ΓΕΜΗ.
– Διαδικασία ένταξης στο ειδικό καθεστώς αγροτών. 
– Διακοπή εργασιών επιχείρησης φυσικού προσώπου. 
– Επέκταση διαλειτουργικότητας με συστήματα άλλων Φορέων (ΓΕΜΗ, υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου).
15) Ανάπτυξη ηλεκτρονικής εφαρμογής για τα πιστοποιητικά ΕΝΦΙΑ που εκδίδονται με χειρόγραφη διαδικασία (μετά από έλεγχο). 

16) Δημιουργία Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων και διασύνδεσή του με το Κτηματολόγιο. 

17) Ψηφιοποίηση διαδικασίας για τη χορήγηση απαλλαγής τελών κυκλοφορίας σε αναπήρους 

18) Ενημέρωση ανά 2μηνο των κληρονόμων αποβιωσάντων ως προς τις υποχρεώσεις τους.

19) Εφαρμογή αυτοματοποιημένης διαδικασίας για τη διενέργεια άμεσων πληρωμών επιστροφών φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ χωρίς προηγούμενη υποβολή αίτησης για νομικά πρόσωπα που είναι φορολογικά ενήμερα.

20) Ψηφιοποίηση της διαδικασίας επιστροφών ΕΦΚ.

21) Ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων ρευστών διαθεσίμων στις τελωνειακές αρχές.

22) Υλοποίηση διαδικασίας σταδιακής αποδέσμευσης κατασχεμένων τραπεζικών λογαριασμών.

23) Ανάπτυξη συστήματος αυτόματων συμψηφισμών αμοιβαίων ανταπαιτήσεων με φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.

24) Ένταξη των Τελωνειακών Υπηρεσιών στο Ηλεκτρονικό Κατασχετήριο.