Από την έντυπη έκδοση
Των Θάνου Τσίρου και Σταμάτη Ζησίμου
Το άμεσο άνοιγμα της αγοράς των επιχειρηματικών αλλά και των στεγαστικών δανείων που δεν αφορούν την απόκτηση πρώτης κατοικίας προβλέπει η τελική συμφωνία με τους δανειστές που επιτεύχθηκε λίγο μετά τις 21:00 χθες το βράδυ.
Το νομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί σήμερα στη Βουλή θα προβλέπει όλες τις κρίσιμες λεπτομέρειες σχετικά με το ποια δάνεια θα μπορούν να μεταβιβαστούν εδώ και τώρα σε κερδοσκοπικά κεφάλαια τύπου distress funds.
Ωστόσο, με βάση τις δηλώσεις που έκαναν οι υπουργοί Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, αμέσως μετά το κλείσιμο της συμφωνίας, αυτό που ουσιαστικά εξασφάλισε η ελληνική πλευρά είναι πολιτικός χρόνος.
Και αυτό διότι η συμφωνία για τα κόκκινα δάνεια προβλέπει ότι μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου θα πρέπει να γίνει νέος γύρος διαπραγμάτευσης προκειμένου να αποσαφηνιστεί το τι ακριβώς θα γίνει με τα «ευαίσθητα» κόκκινα δάνεια όπως είναι τα στεγαστικά της πρώτης κατοικίας, τα καταναλωτικά, αλλά και τα δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Στο χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει από τώρα και μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου η κυβέρνηση θα πρέπει να κλείσει σοβαρές εκκρεμότητες, με κυριότερη το ασφαλιστικό νομοσχέδιο αλλά και το φορολογικό (κυρίως των αγροτών), ενώ οι επιχειρήσεις που θα εξαιρεθούν προς το παρόν από το «άνοιγμα» (σ.σ.: σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη εξαιρούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις όπως αυτές ορίζονται από τον ευρωπαϊκό κανονισμό) θα πρέπει να έρθουν σε συμφωνία απευθείας με την τράπεζα για τη διαχείριση του δανείου τους.
Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, το νομοσχέδιο με τα 13 προαπαιτούμενα θα κατατεθεί σήμερα στη Βουλή, ενώ η ψήφισή του προγραμματίστηκε για την Τρίτη.
Αναμένεται συνεδρίαση του EWG την Τετάρτη προκειμένου να δώσει την τελική έγκριση, ενώ η εκταμίευση του 1 δισ. ευρώ αναμένεται προς το τέλος της εβδομάδας, πιθανότατα στις 18 Δεκεμβρίου, όπως προβλέπει άλλωστε και το κείμενο με τα προαπαιτούμενα που εγκρίθηκε στο Eurogroup της προηγούμενης εβδομάδας.
Οι υπόλοιπες ρυθμίσεις που θα περιέχει το νομοσχέδιο αφορούν:
* Το νέο μισθολόγιο, το οποίο όμως δεν θα προβλέπει μειώσεις για κανέναν. Θα προβλέπει ωστόσο διαφορετικές ταχύτητες αναπροσαρμογής των μισθών, που σημαίνει ότι τα υψηλόβαθμα στελέχη θα έχουν ταχύτερη μισθολογική εξέλιξη από τα μεσαία.
* Την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ).
* Την υιοθέτηση 10 ακόμη συστάσεων της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ για τα αναψυκτικά και τα πετρελαϊκά προϊόντα.
* Βελτιώσεις του νόμου για τον χωροταξικό σχεδιασμό και τον καθορισμό των δασών.
* Την παροχή προθεσμίας μέχρι τις 30 Ιουνίου 2016 για υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2015 σε όσους εισπράττουν μερίσματα.
* Επίσης στο νομοσχέδιο πιθανότατα θα ενταχθεί (ίσως και με τροπολογία) η διάταξη για τη διασύνδεση του αφορολόγητου ορίου των μισθωτών και των συνταξιούχων με τις δαπάνες που εξοφλούνται με πλαστικό χρήμα ή ηλεκτρονική τραπεζική συναλλαγή.
Και υπουργικές αποφάσεις
Ακόμη, στη λίστα των 13 προαπαιτούμενων περιλαμβάνονται δεσμεύσεις που δεν απαιτούν αναγκαστικά νόμο, αλλά υπουργικές αποφάσεις ή Προεδρικά Διατάγματα.
Μεταξύ αυτών είναι:
* Η συγκρότηση επιτροπής που θα αξιολογήσει τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του ειδικού λογισμικού για τον εντοπισμό κρουσμάτων απάτης τύπου Carousel, που αποσκοπούν στην κλοπή του ΦΠΑ.
* Οι διαδικασίες καταγραφής της χωρητικότητας των δεξαμενών καυσίμων προκειμένου να διευκολύνονται οι διασταυρώσεις δεδομένων κατά τους ελέγχους στη διακίνηση, που είναι προαπαιτούμενο, δεν απαιτεί νομοθετική ρύθμιση, αλλά υπουργική απόφαση που είναι έτοιμη προς έκδοση.
* Η έκδοση υπουργικής απόφασης για την επανασύγκλιση της διυπουργικής επιτροπής για τα κλειστά επαγγέλματα.
* Η έκδοση απόφασης για την εφαρμογή του clawback στα νοσοκομεία.
* Η υπουργική απόφαση για την προς τα κάτω αναθεώρηση των τιμών των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων ώστε να ευθυγραμμιστούν οι δαπάνες στα επίπεδα του clawback.
* Η λειτουργία επιτροπής στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) που θα αξιολογεί και θα εγκρίνει διορισμούς μελών διοικητικού συμβουλίου και προέδρων στις τράπεζες.
* Η επιτάχυνση της απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων ειδικά από τα διαρθρωτικά ταμεία. Στο πλαίσιο αυτό, τα συναρμόδια υπουργεία και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς οφείλουν να εφαρμόσουν πλήρως τον νόμο 4314/2014 για τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία, να υιοθετήσουν όλες τις εξουσιοδοτημένες ενέργειες για την ενεργοποίηση των διαθέσιμων κεφαλαίων και να θέσουν σε εφαρμογή όλες τις προϋποθέσεις.
Ποια «κόκκινα» δάνεια οδεύουν προς εκποίηση και ποια όχι
Το νομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί σήμερα στη Βουλή θα προβλέπει όλες τις κρίσιμες λεπτομέρειες σχετικά με το ποια δάνεια θα μπορούν να μεταβιβαστούν εδώ και τώρα σε κερδοσκοπικά κεφάλαια τύπου distress funds, αλλά και τον τρόπο αδειοδότησης και δραστηριοποίησης αυτών των funds στη χώρα.
Με βάση τις δηλώσεις που έκαναν οι υπουργοί Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, αμέσως μετά το κλείσιμο της συμφωνίας, αυτό που ουσιαστικά εξασφάλισε η ελληνική πλευρά είναι πολιτικός χρόνος.
Και αυτό διότι η συμφωνία για τα κόκκινα δάνεια προβλέπει ότι μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου θα πρέπει να γίνει νέος γύρος διαπραγμάτευσης προκειμένου να αποσαφηνιστεί το τι ακριβώς θα γίνει με τα «ευαίσθητα» κόκκινα δάνεια, όπως είναι τα στεγαστικά της πρώτης κατοικίας, τα καταναλωτικά, αλλά και τα δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Συνεπώς, με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, στο οποίο θα ενσωματωθούν τα 13 προαπαιτούμενα, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο, καθώς το τραπεζικό σύστημα θα μπορεί να προχωρήσει στην πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων ακόμη και σε κερδοσκοπικά κεφάλαια.
Τόσο ο κ. Τσακαλώτος όσο και ο κ. Σταθάκης αρνήθηκαν να προχωρήσουν σε διευκρινίσεις υπό ποιες προϋποθέσεις θα δραστηριοποιούνται αυτά τα funds ή οποιαδήποτε άλλη εταιρεία διαχείρισης στη χώρα μας.
Πέραν όμως των μεγάλων επιχειρηματικών δανείων, που προφανώς θα μπορούν ανά πάσα στιγμή να εκποιηθούν, μεγάλος είναι ο κίνδυνος και για την αθρόα πώληση δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Σταθάκης, έως τα μέσα Οκτωβρίου (όπως επίσης τα στεγαστικά πρώτης κατοικία και τα καταναλωτικά) εξαιρούνται από την εκποίηση.
Ωστόσο, η εξαίρεση, τουλάχιστον για τα δάνεια των μικρομεσαίων θα είναι προσωρινή, καθώς έως τότε θα πρέπει να αναδιαμορφωθεί ο νόμος Δένδια ο οποίος προέβλεπε την εξωδικαστική διευθέτηση των δανείων των μικρομεσαίων.
Με βάση τον εν λόγω νόμο, στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμβιβασμός με το πιστωτικό ίδρυμα, τότε η τύχη του δανείου καθορίζεται από τις αποφάσεις των πιστωτών.
Οπότε στις περιπτώσεις που ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας κρίνεται ότι δεν μπορεί να εξυπηρετήσει το δάνειό του, τότε είναι προφανές ότι αυτό θα μπορεί να εκποιηθεί.
Αν και ο κ. Σταθάκης ανέφερε ότι ο προσδιορισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα γίνει με βάση τον σχετικό ευρωπαϊκό κανονισμό, είναι ξεκάθαρο ότι αυτό δεν θα ισχύσει.
Κι αυτό διότι με βάση τον κανονισμό, ως μικρομεσαία επιχείρηση χαρακτηρίζεται αυτή που απασχολεί έως 250 εργαζόμενους και έχει κύκλο εργασιών έως 50 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Ανάλογη κατά πάσα πιθανότητα θα είναι και η προοπτική και για τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια, καθώς όσα δεν θα μπορούν να ρυθμιστούν θα μπορούν να εκποιηθούν.
Αλλωστε, με την πρόσφατη αναμόρφωση του νόμου Κατσέλη και με τον διαχωρισμό των «κόκκινων» δανειοληπτών σε δύο κατηγορίες (χαμηλά εισοδήματα και μεσαία εισοδήματα) καθίσταται πλέον πιο εύκολη η εκποίηση στεγαστικών δανείων που έχουν ως υποθήκη την πρώτη κατοικία.
Νέο ταμείο αξιοποίησης περιουσίας
Η συμφωνία κυβέρνησης – θεσμών περιλαμβάνει μια στρατηγική έκθεση για τη μορφή του ταμείου των αποκρατικοποιήσεων, η οποία σταδιακά θα μετατραπεί σε νόμο.
Η έκθεση αυτή δεν αναφέρει αριθμούς, κάτι που σημαίνει ότι δεν θα γίνει άμεσα γνωστό αν ο συνολικός στόχος των αποκρατικοποιήσεων για την περίοδο μέχρι τη λήξη της 3ης δανειακής σύμβασης παραμένει το ποσό των 50 δισ. ευρώ.
Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αλλά και το ΤΑΙΠΕΔ θα περάσουν υπό τον έλεγχο του νέου ταμείου, η δομή του οποίου θα προβλέπει τρεις βαθμίδες: 1. Μια επιτροπή εποπτείας 2. Μια διοικούσα επιτροπή 3. Επιμέρους διευθύνσεις για κάθε κατηγορία περιουσιακών στοιχείων που θα περάσουν στο νέο ταμείο (ακίνητα, επιχειρήσεις του Δημοσίου κ.λπ.).
