Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Μία από τις πιο σκληρές μάχες στην ιστορία της Ε.Ε. μόλις τώρα αρχίζει, με σημείο αιχμής την επόμενη μέρα του πλαισίου δημοσιονομικής σταθερότητας, καθώς οι υπουργοί Οικονομικών καλούνται να διαμορφώσουν το νέο τοπίο στη μετά την πανδημία εποχή, που στιγματίζεται από τα υψηλά χρέη και ελλείμματα καθώς και από τα τεράστια δημοσιονομικά και νομισματικά μέτρα στήριξης που ρίχθηκαν στη «μάχη» για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού.
Το χάσμα Βορρά – Νότου είναι και πάλι ορθάνοιχτο, καθώς η δυναμική παρέμβαση των οκτώ χωρών που πρεσβεύουν τη δημοσιονομική «λιτότητα» από τη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη φαίνεται να δυσκολεύει την επιθυμία των χωρών που ζητούν πιο χαλαρή νομισματική πολιτική.
Θέση μάχης
Τα στρατόπεδα έχουν ήδη πάρει θέση μάχης, με τους οκτώ να θέτουν ρητά «κόκκινες γραμμές» από τη μία και τη Γαλλία από την άλλη να ζητά σθεναρά τη συνέχιση της πολιτικής δημοσιονομικής στήριξης και να ανακοινώνει νέες δαπάνες. Το Eurogroup υπογράμμισε την ανάγκη να συνεχιστούν τα υποστηρικτικά μέτρα, αλλά με πιο επιλεκτικό και στοχευμένο τρόπο, με τον επίτροπο Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι να διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι «δεν είναι η κατάλληλη ώρα για αλλαγή πολιτικής». Στο ίδιο μήκος κύματος και οι δηλώσεις τόσο του προέδρου του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου, που προέταξε τη βιώσιμη ανάκαμψη, όσο και της προέδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, που υπογράμμισε την ανάγκη συνέχισης της στήριξης και της διατήρησης των ευνοϊκών χρηματοδοτικών όρων.
Για να αποφύγει την οικονομική κατάρρευση εν μέσω πανδημίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση έβαλε προσωρινά κατά μέρος τη δημοσιονομική πειθαρχία, αλλά η επιστροφή στη λιτότητα μοιάζει δύσκολη, παρά την επανάκαμψη της οικονομικής ανάπτυξης, όπως δείχνει η ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα στους υποστηρικτές της χαλάρωσης των κανόνων και στους θιασώτες της ταχείας επιστροφής στην ορθοδοξία. Τα κριτήρια σταθερότητας προβλέπουν νέο χρέος το πολύ 3% επί της οικονομικής παραγωγής στα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και συνολικό χρέος το πολύ 60%. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέστειλε πέρυσι προσωρινά τους κανόνες στην αρχή της πανδημίας του κορονοϊού προκειμένου να καταστεί δυνατή η χορήγηση βοήθειας ύψους δισεκατομμυρίων και να ενισχυθεί η οικονομία των χωρών-μελών ώστε να αντεπεξέλθει στην κρίση. Το αποτέλεσμα ήταν ότι το συνολικό χρέος των χωρών της Ευρωζώνης αυξήθηκε στο 100% κατά μέσο όρο.
Στοχευμένα
Ο πρόεδρος του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου και ο επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι επεσήμαναν την ανάγκη να συνεχιστούν τα υποστηρικτικά μέτρα της οικονομίας, αλλά με πιο στοχευμένο τρόπο, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν χθες, λίγο μετά την ολοκλήρωση της άτυπης συνεδρίασης των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης που πραγματοποιήθηκε στη Σλοβενία. «Δεν είναι η ώρα για μια περιοριστική οικονομική πολιτική, αυτό θα ήταν επικίνδυνο» ανέφερε ο επίτροπος Οικονομίας. Ο σκοπός δεν είναι απλώς η ανάκαμψη των οικονομιών, αλλά η «βιώσιμη ανάπτυξη», στην οποία θα βοηθήσουν τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που θα χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης, ανέφερε, σημειώνοντας ότι μέχρι στιγμής έχουν εγκριθεί τα εθνικά σχέδια 18 χωρών-μελών, ενώ αναμένεται η έγκριση και για τα υπόλοιπα.
Σχετικά με τη φερεγγυότητα των εταιρειών που συζητήθηκε στο χθεσινό Eurogroup, ο Ιταλός επίτροπος εμφανίστηκε σχετικά ικανοποιημένος που αποφεύχθηκε ένα «κύμα χρεοκοπιών», χάρη στην ισχυρή οικονομική αντίδραση των κρατών-μελών και στα μέτρα που ελήφθησαν στην Ε.Ε. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι τώρα χρειάζεται μια πιο «επιλεκτική στήριξη» για τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους, λέγοντας ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις «βιώσιμες επιχειρήσεις». «Πρέπει να στηρίξουμε τους εργαζόμενους στην τεράστια πράσινη μετάβαση των οικονομιών μας τα επόμενα χρόνια» ανέφερε.
Από την πλευρά της, η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, είπε ότι η μακροοικονομική κατάσταση στην Ευρωζώνη είναι πολύ καλύτερη σήμερα από ό,τι αναμενόταν πριν από έναν χρόνο, αλλά «δεν έχουμε βγει ακόμα από το δάσος». «Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να παρέχουμε την αναγκαία στήριξη και να διατηρήσουμε ευνοϊκούς χρηματοδοτικούς όρους» είπε. Η ανάκαμψη πρέπει να είναι επίμονη και βιώσιμη και όσο το δυνατόν χωρίς αποκλεισμούς, πρόσθεσε.
Αισιοδοξία
Ο πρόεδρος του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου εξέφρασε την αισιοδοξία του για την οικονομική ανάκαμψη στην Ευρωζώνη και τα πιο θετικά από το αναμενόμενο στοιχεία για την ανάπτυξη. Αυτό οφείλεται σε έναν βαθμό στην επιτυχημένη εμβολιαστική εκστρατεία στις χώρες της Ε.Ε. και στο άνοιγμα των οικονομιών, ωστόσο πρόσθεσε ότι θα πρέπει να υπάρχει επαγρύπνηση σχετικά με τις εξελίξεις της πανδημίας.
Για την κατάσταση της πανδημίας ενημέρωσε τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης η επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC). Επισημάνθηκε ότι η μετάλλαξη Δέλτα είναι η κυρίαρχη στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., ότι σε 13 χώρες της Ε.Ε. καταγράφεται αύξηση των κρουσμάτων, αλλά ο αριθμός των θανάτων από Covid-19 παραμένει πολύ χαμηλός, χάρη στην επίτευξη του στόχου να εμβολιαστεί το 70% του ενήλικου πληθυσμού της Ε.Ε.
Nein
Ωστόσο, ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών και υποψήφιος καγκελάριος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος Όλαφ Σολτς τάχθηκε κατά της χαλάρωσης των δημοσιονομικών κανόνων, λέγοντας ότι «οι μέχρι τώρα ισχύοντες κανόνες σταθερότητας πέρασαν με επιτυχία τις πρακτικές εξετάσεις τους κατά την κρίση του κορονοϊού». Ο Σοσιαλδημοκράτης πολιτικός απέρριψε τα αιτήματα της Γαλλίας, της Ισπανίας και άλλων κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επαναδιατυπωθούν τα λεγόμενα κριτήρια του Μάαστριχτ. Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Λεμέρ είχε περιγράψει τα κριτήρια ως «ξεπερασμένα».
