Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
«Μεγάλο αδελφό» για την παρακολούθηση όλων των οφειλετών με χρέη σε Εφορίες και Ασφαλιστικά Ταμεία στήνει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, στο πλαίσιο των ενεργειών που έχουν δρομολογηθεί για ταχύτερη είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, αλλά και την επίσπευση κατασχέσεων και πλειστηριασμών.
Ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής προκήρυξε ηλεκτρονικό, ανοικτό διεθνή διαγωνισμό για την «Αυτοματοποίηση και κεντρικοποίηση διαδικασιών και ανάπτυξη εργαλείων για την αποδοτικότερη διαχείριση και συλλογή οφειλών», με προϋπολογισμό ύψους 768.051 ευρώ και με τελική ημερομηνία κατάθεσης των προσφορών τις 15 Ιανουαρίου 2018.
Στόχος είναι στις αρχές του επόμενου έτους να τεθεί σε εφαρμογή το νέο σύστημα που θα δίνει άμεσα τη δυνατότητα στον ελεγκτικό μηχανισμό από τη στιγμή που μια οφειλή καταστεί ληξιπρόθεσμη, να αποκτά πλήρη εικόνα του οφειλέτη για πληρωμές, ρυθμίσεις ή άλλες ληξιπρόθεσμες οφειλές του, και μέσω αυτοματοποιημένων διαδικασιών να ενεργοποιεί τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης, όπως κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών ή και αυτεπάγγελτων συμψηφισμών.
Δεν είναι τυχαίο ότι για την επίτευξη του σκοπού αυτού οι φορολογικές αρχές θα μπορούν να συγκεντρώνουν ανά πάσα στιγμή όλα τα στοιχεία των οφειλετών, από το Taxis, τον ΕΦΚΑ, το Κτηματολόγιο, την Εργάνη, τις Τράπεζες, το Χρηματιστήριο, το ΓΕΜΗ, τον Τειρεσία κ.α., προκειμένου να είναι σε θέση να προχωρούν σε ταχύτερες και αυτοματοποιημένες κατασχέσεις και πλειστηριασμούς περιουσιακών στοιχείων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην εν λόγω προκήρυξη, μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος οι φορολογικές αρχές θα έχουν άμεση εικόνα για το πότε μία οφειλή καθίσταται ληξιπρόθεσμη, αλλά και για την πορεία των ρυθμίσεων με στόχο την αύξηση της εισπραξιμότητας.
Αντικείμενο του έργου, σύμφωνα με την προκήρυξη, είναι:
- η μοντελοποίηση των διαδικασιών που περιλαμβάνονται στον επιχειρησιακό μηχανισμό είσπραξης οφειλών της ΑΑΔΕ
- η σχεδίαση, ανάπτυξη και λειτουργία σχετικού πληροφοριακού συστήματος υποθέσεων (case management system) για την παρακολούθηση και διαχείριση των διαδικασιών είσπραξης οφειλών με στόχο την αυτοματοποίησή τους
- η εκπαίδευση επιλεγμένων χρηστών της ΑΑΔΕ στο ως άνω σύστημα.
Επισημαίνεται ότι τα υφιστάμενα συστήματα της αναθέτουσας αρχής που επηρεάζουν το έργο είναι τα εξής:
1. Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Φορολογίας – Taxis
2. Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Φορολογουμένων – Taxisnet
3. Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Τελωνείων – ICISNET
4. Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Ελεγκτικών Υπηρεσιών – ELENXIS
5. Σύστημα Διοικητικής Πληροφόρησης – MIS
6. Πληροφoριακό Σύστημα – Κέντρο Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (ΚΕΦ)
7. Πληροφοριακό Σύστημα Ακίνητης Περιουσίας
8. Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών (ΣΜΤΛ & ΛΠ)
Παρακολούθηση
Οι βασικές λειτουργίες-υπηρεσίες που θα παρασχεθούν ηλεκτρονικά και κατά περίπτωση αυτοματοποιημένα και μαζικά ανά εφαρμογή είναι οι εξής:
1. Εφαρμογή διαχείρισης και παρακολούθησης οφειλέτη και οφειλών.
2. Εφαρμογή διαχείρισης, παρακολούθησης και αυτοματοποίησης συμψηφισμών και ρυθμίσεων.
H εφαρμογή αφορά την υλοποίηση και διαχείριση συμψηφισμών, μεταξύ οφειλών-επιστροφών του κάθε οφειλέτη τόσο εντός της φορολογικής και τελωνειακής διοίκησης όσο, και αν αυτό προβλέπεται από σχετική νομοθεσία, με οφειλές άλλων δημόσιων φορέων.
3. Εφαρμογή αποστολής και διαχείρισης ηλεκτρονικών κοινοποιήσεων, ειδοποιήσεων και επιδόσεων.
Η εφαρμογή αφορά τη δυνατότητα αυτόματης σύνταξης και αποστολής μαζικών ειδοποιήσεων για τις οφειλές τόσο κατά το στάδιο προ της προθεσμίας καταβολής τους (ηλεκτρονικές κοινοποιήσεις) όσο και μετά (ειδοποιήσεις και επιδόσεις), προκειμένου αφενός να επιδοθούν στους φορολογούμενους και αφετέρου αυτοί να ενημερωθούν για τις κυρώσεις που συνεπάγεται η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους.
4. Εφαρμογή διαχείρισης, παρακολούθησης και αυτοματοποίησης λήψης μέτρων είσπραξης.
H εφαρμογή αφορά την αυτοματοποίηση της διαδικασίας λήψης μέτρων, μετά την εφαρμογή πολλαπλών κριτηρίων ανάλυσης κινδύνου στη βάση του συστήματος όπως αυτά προβλέπονται από τη σχετική νομοθεσία αφού εξαιρεθούν οι υποθέσεις (οφειλές/οφειλέτες) στις οποίες απαγορεύεται η λήψη μέτρων βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης.
Μέσω της εφαρμογής πρέπει να προτείνονται τα βέλτιστα μέτρα ανά οφειλή όπως προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία και, μετά την αποδοχή τους από τον χρήστη στον οποίο είναι χρεωμένη η κάθε οφειλή να ενημερώνεται μέσω διαλειτουργικότητας η σχετική λειτουργικότητα του συστήματος Taxis, ICISNET.
Το νέο σύστημα θα αλληλεπιδρά με το τμήμα της βάσης δεδομένων του TAXIS για την ανάκτηση δεδομένων, καθώς και την τροποποίησή τους ή την εισαγωγή νέων.
Μέσω της εφαρμογής αυτής και σε ενιαίο περιβάλλον εργασίας με πλήρη πρόσβαση στα στοιχεία και τις πληροφορίες της εφαρμογής διαχείρισης οφειλής/οφειλέτη (case management), θα είναι δυνατή η διαχείριση οφειλής (ληξιπρόθεσμης ή μη) και οφειλέτη καθώς και η διαμόρφωση του χαρτοφυλακίου οφειλών. Επίσης, απαιτείται να ενεργείται η διαχείριση του χαρτοφυλακίου οφειλών σε κάθε επίπεδο (δηλαδή από ελεγκτή είσπραξης ή ομάδα ελεγκτών είσπραξης, οργανική μονάδα επιπέδου Τμήματος, Δ/νσης, Περιφέρειας, Κεντρικά) με πλήρη παρακολούθηση της πορείας των υποθέσεων και των εκκρεμοτήτων περιλαμβανομένης της χρέωσης υποθέσεων και τη λήψη μέτρων είσπραξης ή το χαρακτηρισμό οφειλής ως ανεπίδεκτης είσπραξης, σε υπαλλήλους καθώς και την παρακολούθηση των ενεργειών ή των μέτρων που λαμβάνουν και την απόδοση αυτών.
Επιπλέον, θα είναι δυνατή, όπου απαιτείται, η αποστολή ειδοποιήσεων, από τους χρήστες, μέσω της εφαρμογής αποστολής και διαχείρισης ηλεκτρονικών κοινοποιήσεων, ειδοποιήσεων και επιδόσεων. Για όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις λήψης μέτρων απαιτείται δυνατότητα μαζικών ψηφιακών υπογραφών (bulk signing, σε κάθε επίπεδο).
5. Εφαρμογή ενημέρωσης των φορολογουμένων για θέματα οφειλών.
H εφαρμογή αφορά τη δημιουργία προσωπικής θυρίδας στο σύστημα για κάθε φορολογούμενο στην οποία θα έχει πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία που αφορούν τις οφειλές του και τις επιστροφές του καθώς και σε επιλεγμένες πληροφορίες που αφορούν την αντιμετώπισή τους (ειδοποιήσεις που έχουν σταλεί, μέτρα που έχουν ληφθεί, συμψηφισμοί, πιστώσεις και ρυθμίσεις που έχουν πραγματοποιηθεί) από τη φορολογική και τελωνειακή διοίκηση. Η εφαρμογή θα εμπεριέχει αναλυτικό ημερολόγιο υποχρεώσεων πληρωμής ανά φορολογούμενο και θα συνδέεται με την εφαρμογή ειδοποιήσεων προκειμένου οι φορολογούμενοι να καθίστανται πλήρως ενήμεροι γι’ αυτές. Η εφαρμογή δύναται να υποστηρίζει επίσης μοντέλο προτεινόμενης βέλτιστης διαχείρισης του χαρτοφυλακίου χρεών από την πλευρά του κάθε φορολογουμένου του βάσει προβλέψεων με πολλαπλά κριτήρια ανάλυσης (πλήθος χρεών, ποσά χρεών, χρόνος δημιουργίας και λήξης χρεών, ύψος προσαυξήσεων κ.λπ.). Η θυρίδα αυτή θα είναι προσβάσιμη στον φορολογούμενο μέσω του ενιαίου περιβάλλοντος προσωποποιημένης πληροφόρησης φορολογουμένων του TAXISnet.
6. Εφαρμογή εκτυπώσεων και αναφορών.
Διαλειτουργικότητα
Τo προς ανάπτυξη πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης και διαχείρισης οφειλών πρέπει να διαλειτουργεί με όσα Πληροφοριακά Συστήματα τρίτων φορέων κριθεί απαραίτητο προκειμένου να καθίσταται δυνατή η υποστήριξη αυτοματοποιημένων διαδικασιών και μέτρων που αφορούν τόσο την εκούσια όσο και την αναγκαστική είσπραξη.
Ενδεικτικοί τρίτοι φορείς/συστήματα με τους οποίους εκτιμάται ότι είναι απαραίτητη η διαλειτουργικότητα είναι οι ακόλουθοι:
- Εθνικό Ληξιαρχείο/Δημοτολόγιο
- Εθνικό Κτηματολόγιο (ΕΚΧΑΕ Α.Ε.)
- Δικαστικές Αρχές και Ταμείο Νομικών (ηλεκτρονικές αναρτήσεις πλειστηριασμών)
- Γενικό Εμπορικό Μητρώο ΓΕΜΗ
- Πιστωτικά ιδρύματα και ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος
- Συμβολαιογράφοι
- Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε. και λοιποί χρηματοοικονομικοί οργανισμοί διαχείρισης αξιών
- Ασφαλιστικοί οργανισμοί, ΚΕΑΟ, ΕΦΚΑ και Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ
- Πληροφοριακό σύστημα οχημάτων υπουργείου Μεταφορών
- Ελεγκτικό Συνέδριο
- Γενικό Λογιστήριο του Κράτους
- Λοιπά πληροφοριακά συστήματα ή στοιχεία τα οποία είναι διαθέσιμα στη Φορολογική Διοίκηση
Διαχείριση χρεών
Ο σκοπός του έργου είναι η ελληνική φορολογική και τελωνειακή διοίκηση να αναπτύξει έναν αυτοματοποιημένο μηχανισμό για τη διαχείριση των οφειλών, ώστε να είναι σε θέση να εξασφαλίσει τη βέλτιστη συλλογή αυτών. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι εκτός της οικονομικής δυσχέρειας και της συνακόλουθης αδυναμίας κάποιων φορολογουμένων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, σημαντικές αιτίες αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι οποίες σχετίζονται με την επιχειρησιακή επάρκεια της φορολογικής διοίκησης, είναι:
- Μη αυτοματοποιημένες διαδικασίες ως προς τη διαχείριση των οφειλών γενικά.
- Έλλειψη κεντρικοποιημένης και συνολικής πληροφόρησης και διάχυσης της πληροφορίας σε επίπεδο οφειλής/οφειλέτη.
- Έλλειψη στοχευμένης, έγκαιρης & ακριβούς πληροφορίας.
- Μη επαρκής αξιοποίηση νέων Τεχνολογιών Πληροφορικής.
Κρίνονται επομένως σκόπιμες, μέσω της υλοποίησης του έργου, οι ακόλουθες δράσεις:
- Άμεση παροχή κεντρικοποιημένης πληροφορίας σε επίπεδο οφειλής (Προφίλ Οφειλέτη), συνδυάζοντας τις πληροφορίες από ηλεκτρονικές εφαρμογές και υποσυστήματα της ΑΑΔΕ, όπως εισόδημα, περιουσιολόγιο, καταστάσεις πελατών/προμηθευτών, Σύστημα Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών, Πληροφοριακό Σύστημα Αυτοματοποιημένης Επεξεργασίας, Σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών με κράτη-μέλη της Ε.Ε., πληροφορίες από τρίτους (όπως ΕΚΧΑ, ΓΕΜΗ, ΣΑΤ κ.τ.λ.).
- Αυτοματοποίηση διαδικασιών πίστωσης, συμψηφισμού & συστήματος ρυθμίσεων.
- Ενσωμάτωση και αξιοποίηση όλων των παρεχόμενων εκ του νόμου δυνατοτήτων για τη συλλογή πληροφοριών από τρίτους (ασφάλειες, τράπεζες, συμβολαιογράφους, μητρώο Α.Ε. & ΕΠΕ).
- Άμεση έναρξη αυτοματοποίησης διαδικασιών με στόχο ένα πλήρες και ενιαίο μοντέλο διαχείρισης οφειλών.
- Εισαγωγή νέων μεθόδων και τεχνολογιών στο πλαίσιο της αναγκαστικής είσπραξης.
