Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Σε μια εποχή που η τρομοκρατία έχει γίνει σημείο των καιρών, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Δημήτρης Μακαλιάς σκηνοθετεί ένα ιδιαίτερα επίκαιρο έργο, και μας μιλά για την παράσταση «Nordost».
Αποτυπώνοντας τα γεγονότα που συνέβησαν στο θέατρο Ντουμπρόβκα, στη Μόσχα, στις 23 Οκτωβρίου 2002, όταν 42 Τσετσένοι αυτονομιστές εισέβαλαν στον χώρο, απαιτώντας πλήρη αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την Τσετσενία, το συγκλονιστικό έργο – ντοκουμέντο του Τόρστεν Μπουχστάινερ παρουσιάζεται στο θέατρο Άβατον, έως τις 28 Μαΐου, κάθε Παρασκευή και Σάββατο, στις 9.30 το βράδυ.
57 ώρες κατάληψης, με 850 ομήρους και τραγικό απολογισμό 170 νεκρούς. Τρεις γυναίκες, αυτόπτες μάρτυρες του γεγονότος, παρουσιάζουν, η κάθε μια από τη δικιά της σκοπιά, το ιστορικό της τραγωδίας, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Δημήτρη Μακαλιά, ο οποίος μιλά για το έργο, για τους λόγους που το επέλεξε και για τον σύγχρονο ταραγμένο κόσμο μας.
Ποιο είναι το αντικείμενο του «Nordost»;
Είναι η αφύπνιση. Είναι η συνειδητοποίηση πως κάθε μας πράξη – είτε γίνεται ενεργητικά, είτε ακόμα και μέσω της απάθειάς μας – προκαλεί μια ακολουθία άλλων πράξεων. Όταν νιώθεις πως κάποια πράγματα είναι πολύ μακριά από εσένα, και, ξαφνικά, σου παρουσιάζονται στην αυλή του σπιτιού σου. Όταν πιστεύεις αφελώς πως είσαι απόλυτα ασφαλής, ενώ ο ίδιος είσαι μέρος της παγκόσμιας αναταραχής. Το “Nordost” συνταράσσει και συγκλονίζει με το πόσο αφοπλιστικό είναι.
Για ποιους λόγους επιλέξατε να το παρουσιάσετε – σκηνοθετήσετε αυτήν την περίοδο;
Νιώθω, εδώ και πολύ καιρό, πως ο κόσμος έχει ανάγκη να πολιτικοποιηθεί. Να συμμετάσχει. Να γίνει μέρος των αποφάσεων που τον αφορούν. Κάπως έτσι, θα πρέπει και να μάθει πόσο πραγματικά στο σκοτάδι βρίσκεται. Το έργο αυτό με συγκινεί, γιατί παρουσιάζει ένα πραγματικό γεγονός με ύφος ντοκιμαντέρ και σε βάζει στη θέση να αναρωτηθείς με ποιον από τους τρεις χαρακτήρες θα μπορούσες να ταυτιστείς. Και στο τέλος, συνειδητοποιείς πως θα μπορούσες να είσαι και τα τρία πρόσωπα. Θα μπορούσαμε όλοι μας να είμαστε τόσο οι θύτες, όσο και τα θύματα.
Με ποιον τρόπο ξετυλίγονται, επί σκηνής, τα τραγικά γεγονότα που αποτυπώνει το έργο;
Το έργο ξετυλίγει την ιστορία της επίθεσης αυτοκτονίας, που έκανε μια ομάδα Τσετσένων αυτονομιστών, συμπεριλαμβανομένης μιας ομάδας από τις λεγόμενες “μαύρες χήρες”, στο θέατρο της Ντουπρόβκα, στη Μόσχα, το 2002. Σε παρόντα χρόνο, τρεις γυναίκες μάς αφηγούνται την προσωπική τους εμπειρία από το γεγονός αυτό, από τελείως διαφορετική οπτική. Η Ζούρα, μια Τσετσένα που χάνει τον άντρα της στον πόλεμο με τους Ρώσους, καταλήγει να γίνει “μαύρη χήρα” και να τολμήσει να κάνει επίθεση αυτοκτονίας. Η Όλγα πηγαίνει να δει με την οικογένειά της την παράσταση “Nordost” και βρίσκεται όμηρος μέσα στο θέατρο, για περισσότερες από δύο ημέρες, σε άθλιες συνθήκες. Η Ταμάρα, γιατρός σε γειτονικό νοσοκομείο, καλείται να βρεθεί στην άλλη πλευρά, εκτός θεάτρου, αλλά, εν αγνοία της, να έχει μέσα στο θέατρο και δικούς της ανθρώπους. Βήμα βήμα, οδηγούμαστε προς το τέλος της ομηρείας, με ανατροπές τόσο για τις ηρωίδες, όσο και για τους θεατές.
Έτσι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα στον κόσμο αλλά και τη χώρα μας, τι σας τρομάζει περισσότερο;
Η απάθεια και η άγνοιά μας. Με τρομάζει που οι Τσετσένοι αναγκάστηκαν να κάνουν κάτι τόσο ακραίο, για να καταφέρουν να κινητοποιήσουν την κοινή γνώμη. Με τρομάζει που επιτρέπουμε στις κυβερνήσεις μας να παίζουν τα παιχνίδια μεγαλοπαραγόντων και να οδηγούν τις καταστάσεις σε ακραίο βαθμό. Με τρομάζει που αναγκαστήκαμε να τρομάζουμε τόσο εύκολα, γιατί ποτέ δεν ασχοληθήκαμε σωστά για την προστασία μας. Για την ασφάλεια και την ηρεμία μας. Για το ιδανικό, όπως το αντιληφθήκαμε. Είμαστε αμαθείς και επικίνδυνοι. Εμείς οι ίδιοι…
Τι διαβλέπετε για το μέλλον; Υπάρχουν πηγές αισιοδοξίας;
Θεωρώ ότι αργεί ακόμα η στιγμή της ανατροπής. Η στιγμή της πραγματικής προσωπικής επανάστασης. Ο φόβος μάς ανάγκασε να ασχοληθούμε. Νομίζει ότι θα κάνει τον κύκλο του και θα μας επαναφέρει στις σωστές μας βάσεις. Χωρίς υπερβολές. Πιστεύω πως οι μελλοντικές αντανακλάσεις θα έχουν θετικό πρόσημο και όχι αρνητικό.
Ταυτότητα παράστασης
Κείμενο: Τόρστεν Μπουχστάινερ, μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας, σκηνοθεσία: Δημήτρης Μακαλιάς, μουσική: Στάμος Σέμσης, σκηνικά – κοστούμια: Νάντια Δαλκυριάδου, φωτισμοί: Γιώργος Ψυχράμης, φωτογραφία: Νίκος Καρανικόλας, βοηθός σκηνοθέτη: Δημήτρης Χατζημιχαηλίδης. Ερμηνεύουν: Στέλλα Γκίκα, Νάντια Δαλκυριάδου, Λίνα Εξάρχου.
Πληροφορίες
Θέατρο Άβατον: Ευπατριδών 3 – Κεραμεικός, τηλ. κρατήσεων: 210 3412689. Διάρκεια παράστασης: 70 λεπτά (χωρίς διάλειμμα). Τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος: 10 ευρώ, μειωμένο: 8 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: καταστήματα: Public, Seven Spots, Reload, Media Markt, τηλεφωνικά: 11876, ηλεκτρονικά: viva.gr.
