Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Μπορεί ακόμα και σήμερα να μην έχει αποδοθεί στον κατασκευαστή το σύνολο της υπό απαλλοτρίωση γης, ωστόσο, η κατασκευή της Ιόνιας Οδού που θα συνδέσει με ένα σύγχρονο αυτοκινητόδρομο το Αντίρριο με τα Ιωάννινα σε 1 ώρα και 40 λεπτά (από τρεισήμισι ώρες τώρα) έχει εισέλθει στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωσή της τον Μάρτιο του 2017.
Την Τρίτη 28 Ιουνίου ολοκληρώθηκε η εκσκαφή της σήραγγας της Κλόκοβας (λίγο μετά το Αντίρριο) ένα από τα πιο δύσκολα τεχνικά σημεία του έργου, η διάνοιξη της οποίας, σύμφωνα με τα στελέχη της παραχωρησιούχου εταιρείας και του κατασκευαστή του έργου ΓΕΚ Τέρνα, πραγματοποιήθηκε σε χρόνο ρεκόρ 13 μηνών. Για να συμβεί αυτό, το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού του ομώνυμου εργοταξίου εργάζονταν αδιάλειπτα σε 3 βάρδιες, σε 24ωρη βάση, ενώ η εκσκαφή πραγματοποιούνταν ταυτόχρονα και από τα 4 μέτωπα. (είσοδος, έξοδος και στα δυο ρεύματα κυκλοφορίας).
Οι πρώτες παραδόσεις νέων τμημάτων της Ιόνιας, εκτός απρόοπτου, θα γίνουν εντός του 2016, με το τμήμα από την έξοδο της σήραγγας της Κλόκοβας (10ο περίπου χιλιόμετρο) μέχρι την Αμφιλοχία (90ο περίπου χιλιόμετρο) – που περιλαμβάνει και την παράκαμψη Αγρινίου που βρίσκεται ήδη σε κυκλοφορία – να αναμένεται να παραδοθεί σε κυκλοφορία περί τα τέλη του έτους. Πιθανότατα εντός του έτους να δοθεί και το τμήμα Φιλιππιάδα έως τη σύνδεση με τον υπάρχοντα δρόμο στην περιοχή Αβγό περίπου 30 χιλ. (νέο τμήμα).
«Είμαστε προσηλωμένοι στο στόχο της ολοκλήρωσης του έργου. Τηρώντας το χρονοδιάγραμμα επιτάχυνσης έως σήμερα δεν έχουμε αποκλίσεις. Θα πετύχουμε το στόχο της λειτουργικής ολοκλήρωσης του έργου έως τον Μάρτιο του 2017» σημειώνει μιλώντας στη «Ν» ο Στέλιος Πενθερουδάκης διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας παραχώρησης της Ιόνιας Οδού κατά την επίσκεψή μας προχθές στα εργοτάξια του έργου. Όπως προσθέτει «οι έως τώρα καθυστερήσεις αφορούν το δημόσιο και κυρίως τις απαλλοτριώσεις. Υπήρξε μια στρατηγική απόφαση να προχωρήσουμε σε ενοικίαση των προς απαλλοτρίωση χώρων προκειμένου να ξεπεράσουμε το γεγονός ότι ακόμα και τώρα το 14,5% της γης (ή 2.000 στρέμματα) που είναι αναγκαία για το έργο, δεν μας έχει αποδοθεί για να δουλεύουμε. Στο πλαίσιο αυτό μέχρι στιγμής έχουν μισθωθεί από την Τέρνα 1.746 στρέμματα από 363 ιδιοκτήτες και συνεχίζουμε…).
Το αρχικό κόστος κατασκευής της Ιόνιας Οδού είχε προσδιοριστεί σε περίπου 1,2 δις. ευρώ (1,1 δις. συν τα 100 εκατ. ευρώ που αφορούν τη σήραγγα της Κλόκοβας η οποία προστέθηκε αργότερα).
Βάσει της αρχικής σύμβασης η εταιρεία παραχώρησης, «Νέα Οδός», στην οποία συμμετέχουν η ΓΕΚ Τέρνα (μετά την τελευταία αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου κατά 60 εκατ. ευρώ κατέχει το 57%) και οι ισπανικές Ferrovial και ACS Group (έχουν αποχωρήσει από την κατασκευή ενώ το ποσοστό τους μετά το 2013 βαίνει μειούμενο στην εταιρεία παραχώρησης) τοποθέτησε συνολικά ίδια κεφάλαια 200 εκατ. ευρώ, 200 ευρώ προήλθαν από δάνειο, ενώ 330 εκατ. ευρώ ήταν η συμμετοχή του δημοσίου (ΕΣΠΑ). Τα υπόλοιπα κεφάλαια θα εξασφαλίζονταν από τα διόδια του αυτοκινητοδρόμου Μεταμόρφωση – Σκάρφεια Φθιώτιδας (το τμήμα αυτό που ανήκει στην εταιρεία παραχώρησης «Νέα Οδός» ουσιαστικά χρηματοδοτεί την Ιόνια Οδό).
Λόγω της οικονομικής κρίσης που είχε ως συνέπεια μεγάλη μείωση των εσόδων από τα διόδια και μετά την αναθεώρηση των συμβάσεων το 2013 το δημόσιο ανέλαβε την υποχρέωση να συμβάλει με άλλα 300 εκατ. ευρώ. Επίσης, οι καθυστερήσεις στις απαλλοτριώσεις και η πιεστική ανάγκη για ολοκλήρωση των έργων ώστε να μην αναγκαστεί το δημόσιο να επιστρέψει πόρους του ΕΣΠΑ ανάγκασε το δημόσιο να καταβάλει αποζημιώσεις και πριμ επίσπευσης του έργου (τέλος 2013 με την επανεκκίνηση των έργων 103 εκατ. ευρώ στον κατασκευαστή και 95 εκατ. στην εταιρεία παραχώρησης και βάσει πρόσφατης συμφωνίας 150 εκατ. ευρώ στον κατασκευαστή και 24 εκατ. στον παραχωρησιούχο).
Αυτό σημαίνει ότι συνολικά το δημόσιο επιβαρύνθηκε με επιπλέον 372 εκατ. ευρώ, συνέπεια κυρίως του γεγονότος ότι οι αρχικές συμβάσεις που υπεγράφησαν το 2007 προέβλεπαν ότι οι απαλλοτριώσεις και οι εργασίες της αρχαιολογίας θα ολοκληρωθούν σε ένα χρόνο!
Σε καθεστώς πλήρους λειτουργίας τα διόδια που θα καταβάλει ένα ΙΧ από το Αντίρριο στα Ιωάννινα θα είναι περίπου 12 ευρώ. Σταθμοί διοδίων θα υπάρχουν σε 4 σημεία και συγκεκριμένα στις περιοχές Τέροβο, Μενίδι, Αγγελόκαστο και Κλόκοβα. Διόδια θα υπάρχουν και σε 5 πλευρικά σημεία τα οποία ακόμα δεν έχουν καθοριστεί. Σημειώνεται σχετικά ότι αποτελεί υποχρέωση των παραχωρησιούχων 6 μήνες πριν την ολοκλήρωση των έργων να εκπονήσουν και να παραδώσουν στο αρμόδιο υπουργείο μελέτη για την τοποθέτηση ηλεκτρονικών διοδίων (αναλογική χρέωση – ανά διανυόμενο χιλιόμετρο). Όπως εκτιμάται το πιθανότερο είναι να εφαρμοστεί ένα μικτό σύστημα που θα βασίζεται στη χρέωση πομποδέκτη.
Τα ετήσια έσοδα για την εταιρεία παραχώρησης (από διόδια και Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών) εκτιμώνται σε 10 εκατ. ευρώ, ενώ η απόδοση του έργου για όλα τα χρόνια της παραχώρησης εκτιμάται ότι μπορεί να φθάσει το πολύ 6%.
Κατά την παρουσίαση του έργου στα Ιωάννινα προχθές παρόντες ήταν ο περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Στέφος, καθώς και οι δήμαρχοι Ιωαννιτών, Δωδώνης και Νικολάου Σκουφά. «Όταν θέλουμε όλοι οι Έλληνες μαζί, ενωμένοι, κάνουμε θαύματα. Η Ιόνια Οδός είναι ένα έργο μεγάλο για την Ήπειρο και σε συνδυασμό με την Εγνατία δίνει νέες προοπτικές στον τόπο», υπογράμμισε ο κ. Καχριμάνης.
Βασικά στοιχεία της Ιόνιας Οδού
Συνολικό μήκος: 196 χλμ.
Προϋπολογισμός κατασκευής: περίπου 1,2 δις. ευρώ
Τελικό συνολικό κόστος για το δημόσιο (ΕΣΠΑ): 1 δις. ευρώ
Πρόοδος κατασκευής: 77%
Εργαζόμενοι: 2.200
Χρησιμοποιούνται: 1.530 μηχανήματα.
Τεχνικά χαρακτηριστικά Ιόνιας Οδού
* 4 Σήραγγες διπλού κλάδου
• Κλόκοβας μήκους 2.950μ.
• Μακύνειας μήκους 542μ. • Καλυδώνας μήκους 1.200μ.
• Αμπελιάς μήκους 900μ.
* 4 Μεγάλες γέφυρες
• Ευήνου ποταμού μήκους 260μ. και ύψους βάθρων 35μ.
• Μενιδίου μήκους 532μ και μέγιστου ύψους βάθρων 33μ.
• Γυμνότοπου μήκους 252μ. και ύψους βάθρων 30μ.
• Τσαγκαρόπουλου μήκους 447μ. και ύψους βάθρων 57μ.
• Κρυφοβού μήκους 280 μ
* 19 Ανισόπεδοι Κόμβοι
* 9 Σταθμοί Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών
* 3 Κέντρα Ελέγχου και Συντήρησης
* 33 Άνω και 100 Κάτω Διαβάσεις