Στο δεύτερο δυναμικότερο κλάδο του ελληνικού εμπορίου (μετά τα σ/μ) αναδεικνύεται σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ο τομέας του φαρμάκου και ευρύτερα των ιατρικών προϊόντων (κυρίως αναλώσιμα), με συνολικό τζίρο της τάξης των 11 δισ. ευρώ. Βάσει των στοιχείων που δημοσίευσε πρόσφατα η ΕΛΣΤΑΤ για την επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα μας το 2017, συνολικά στον κλάδο με κωδικό 46.46, ήτοι “Χονδρικό εμπόριο φαρμακευτικών προϊόντων”, δραστηριοποιούνταν 2.006 επιχειρήσεις οι οποίες πραγματοποίησαν κύκλο εργασιών χωρίς ΦΠΑ 7,36 δισ. ευρώ. Παράλληλα στον τομέα “Φαρμακευτικά είδη σε ειδικευμένα καταστήματα” (κωδικός 47.73) που αφορά τα φαρμακεία δραστηριοποιούνταν 10.787 επιχειρήσεις με συνολικό κύκλο εργασιών χωρίς τον ΦΠΑ 3,6 δισ. ευρώ.
Με βάση λοιπόν τα παραπάνω στοιχεία ο συνολικός τζίρος της δραστηριότητας στην εμπορία φαρμάκου διαμορφώνεται κοντά στα 11 δισ. ευρώ. Φυσικά δεν μιλάμε για “αγορά” 11 δισ. ευρώ, αφού στις χονδρεμπορικές επιχειρήσεις περιλαμβάνονται τόσο οι εισαγωγικές του φαρμάκου όσο και οι φαρμακαποθήκες οι οποίες εμπορεύονται τα προϊόντα των πρώτων. Επίσης τα φαρμακεία προμηθεύονται από τις φαρμακαποθήκες. Κοινώς ο τζίρος μιας φαρμακευτικής περιέχεται στον τζίρο μιας φαρμακαποθήκης και εν συνεχεία ενός φαρμακείου. Αυτό βέβαια δεν ακυρώνει το ύψος των πωλήσεων του κάθε κλάδου που φορολογείται ανεξάρτητα.
Σημειώνεται ότι με βάση την ΕΛΣΤΑΤ παρουσιάζεται αύξηση στον τζίρο εμπορίας φαρμάκων, καθώς το χονδρεμπόριο το 2016 έφτασε τα 7,17 δισ. ευρώ, ενώ των φαρμακείων ήταν στα ίδια επίπεδα. Συνολικά δηλαδή σημειώθηκε άνοδος της τάξης του 2,1%.
Αυτό που πραγματικά εντυπωσιάζει είναι το πλήθος των χονδρεμπορικών εταιρειών στον χώρο του φαρμάκου οι οποίες το 2017 έφτασαν τις 2.006. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχουν πολλές εταιρείες οι οποίες με βάση το καταστατικό τους μπορούν να δραστηριοποιηθούν στον συγκεκριμένο τομέα, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι το κάνουν. Την ίδια στιγμή να σημειωθεί ότι ως εταιρείες με εμπορική δραστηριότητα στο φάρμακο θεωρούνται πολλές ελληνικές βιομηχανίες, οι οποίες επίσης έχουν παράλληλη εισαγωγική δραστηριότητα.
Επίσης, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, συνολικά οι εμπορικές εταιρείες στην Ελλάδα ανέρχονται σε 231.909 και πραγματοποιούν τζίρο 109,37 δισ. ευρώ (στοιχεία 2017). Απασχολούν δε 690.419 εργαζόμενους, εκ των οποίων οι 449.643 είναι μισθωτοί.
Οι εργαζόμενοι
Στον χώρο του φαρμάκου στο χονδρεμπόριο απασχολούνται 17.240 άτομα, εκ των οποίων οι 15.823 είναι μισθωτοί, ενώ στα φαρμακεία απασχολούνται 26.359, εκ των οποίων οι 12.986 είναι μισθωτοί. Το 2016 στο χονδρεμπόριο φαρμάκου απασχολούνταν 16.785 άτομα, εκ των οποίων οι 15.249 ήταν μισθωτοί, ενώ στα 10.847 φαρμακεία (φαίνονται περισσότερα εκείνη τη χρονιά) καταγράφηκαν 26.803 εργαζόμενοι, εκ των οποίων οι 14.046 ήταν μισθωτοί. Το δε κόστος εργασίας στο χονδρεμπόριο ήταν 657.086 χιλ. ευρώ, με τα 537.220 χιλ. ευρώ να αφορούν μισθούς (605.457 χιλ. ευρώ και 499.641 χιλ. ευρώ αντίστοιχα το 2016).
Η ΕΛΣΤΑΤ επισημαίνει ακόμη ότι ο χονδρεμπορικός κλάδος το 2017 προχώρησε σε επενδύσεις 92,57 εκατ. ευρώ από 81,26 εκατ. ευρώ το 2016. Η δε συνολική προσφορά στο ΑΕΠ ήταν σημαντική καθώς η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία έφτασε τα 911.393 χιλ. ευρώ και η ακαθάριστη αξία παραγωγής στο 1.830.855 χιλ. ευρώ, έναντι 1.088.466 χιλ. ευρώ και 2.003.866 χιλ. ευρώ το 2016.
Η περίοδος 2008-2017
Αν ρίξουμε μια ματιά στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ διαχρονικά διαπιστώνουμε τη σταθερότητα του υψηλού τζίρου των εταιρειών εμπορίας φαρμάκου την τελευταία 10ετία. Μάλιστα, ενώ φαίνεται μια σχετική σταθερότητα στον τζίρο των φαρμακείων (εξαίρεση η σημαντική κάμψη τη διετία 20122013), αντίθετα υπήρξε σημαντική διακύμανση στο χονδρεμπόριο. Η εν λόγω δραστηριότητα ακολούθησε το γενικότερο κλίμα μείωσης του συνολικού τζίρου στο εμπόριο, που από 171 δισ. ευρώ το 2008 έφτασε στα 102 δισ. ευρώ το 2016, για να ανακάμψει το 2017. Βέβαια ο ρυθμός πτώσης στο φάρμακο ήταν σχετικά χαμηλότερος στο 35% έναντι 40% στο συνολικό χονδρεμπόριο. Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το ανώτερο επίπεδο που έφτασε ήταν το 2009 (ας μην ξεχνάμε τα περί “πάρτι” στη φαρμακευτική αγορά) στα 11 δισ. ευρώ και υποχώρησε στα 7,17 δισ. ευρώ το 2017.
Στατιστικά διάρθρωσης επιχειρήσεων
Από τα αποτελέσματα της Έρευνας Στατιστικών Διάρθρωσης των Επιχειρήσεων της ΕΛΣΤΑΤ για το 2017 προκύπτει ότι ο συνολικός κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα στους τομείς της βιομηχανίας, των κατασκευών, του εμπορίου και των υπηρεσιών (πλην των προσωπικών υπηρεσιών) ανήλθε στα 249 δισ. ευρώ.
Αντίστοιχα, η αξία παραγωγής και η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία για τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις ανήλθαν στα 151,4 δισ. ευρώ και 49,4 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Ως προς τις εισροές εργασίας των επιχειρήσεων, αυτές αριθμούσαν 2,3 εκατομμύρια απασχολούμενους, εκ των οποίων το 1,6 εκατομμύριο ήταν μισθωτοί.
Κατά το έτος 2017 δραστηριοποιήθηκαν στην Ελλάδα συνολικά 719.492 επιχειρήσεις στους τομείς της βιομηχανίας, των κατασκευών, του εμπορίου και των υπηρεσιών (πλην των προσωπικών υπηρεσιών). Οι κλάδοι με το μεγαλύτερο πλήθος επιχειρήσεων ήταν το χονδρικό και λιανικό εμπόριο με 231.909 επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 32,2%, ο κλάδος των επαγγελματικών, επιστημονικών και τεχνικών υπηρεσιών με 137.267 επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 19,1% και ακολουθούν οι υπηρεσίες παροχής καταλύματος και εστίασης με 110.831 επιχειρήσεις και ποσοστό 15,4%. Αναφορικά με τον συνολικό κύκλο εργασιών που κατέγραψαν οι επιχειρήσεις το 2017, ο κλάδος του χονδρικού και λιανικού εμπορίου κατείχε το μεγαλύτερο μερίδιο με ποσοστό 43,9% και 109,4 δισεκατομμύρια ευρώ, σε απόλυτο μέγεθος, και ακολουθούν οι κλάδοι της μεταποίησης και παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού με ποσοστά 21,7% και 8,6% αντίστοιχα και απόλυτα μεγέθη 54,1 δισ. ευρώ και 21,3 δισ. ευρώ κατ’ αντιστοιχία.
