Skip to main content

Ανακάλυψη μακρινού μεν, αινιγματικού δε, «εξαδέλφου» του γαλαξία μας

Έναν πολύ μακρινό και ως εκ τούτου πολύ «νεαρό» γαλαξία που θυμίζει πολύ τον δικό μας ανακάλυψαν αστρονόμοι στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής Μαξ Πλανκ στη Γερμανία, χρησιμοποιώντας το Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA).

Ο γαλαξίας είναι σε τόσο μεγάλη απόσταση που το φως του χρειάστηκε πάνω από 12 δισεκατομμύρια χρόνια για να φτάσει σε εμάς- το βλέπουμε όπως ήταν όταν το σύμπαν ήταν ηλικίας «μόλις» 1,4 δισ. ετών. Επίσης, είναι έκπληξη το ότι είναι μη χαοτικό- θέτοντας υπό αμφισβήτηση τις θεωρίες πως όλοι οι γαλαξίες στο πρώιμο σύμπαν ήταν ασταθείς και ταραχώδεις. Γενικότερα, η απρόσμενη αυτή ανακάλυψη θέτει υπό αμφισβήτηση όσα γνωρίζουμε και κατανοούμε ως προς το πώς σχηματίζονται οι γαλαξίες, παρέχοντας νέα στοιχεία σχετικά με το παρελθόν του σύμπαντός μας.

Η έρευνα αυτή αποτελεί σημαντική εξέλιξη στον τομέα του σχηματισμού γαλαξιών, δείχνοντας πως οι δομές που παρατηρούμε σε κοντινούς σπειροειδείς γαλαξίες και στον δικό μας υπήρχαν ήδη πριν από 12 δισ. χρόνια, είπε η Φραντσέσκα Ρίτσο, διδακτορική στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ, η οποία ηγήθηκε της έρευνας που δημοσιεύτηκε στο Nature. Αν και οι γαλαξίας τον οποίο μελέτησαν οι αστρονόμοι, ονόματι SPT0418-47 δεν φαίνεται να έχει σπειροειδείς βραχίονες, έχει τουλάχιστον δύο χαρακτηριστικά τυπικά για τον δικό μας γαλαξία: Έναν περιστρεφόμενο δίσκο και ένα «φούσκωμα»- μια μεγάλη ομάδα άστρων συγκεντρωμένων γύρω από το κέντρο του γαλαξία. Πρόκειται για την πρώτη φορά που ένα τέτοιο «φούσκωμα» παρατηρείται τόσο νωρίς στην ιστορία του σύμπαντος, καθιστώντας τον SPT0418-47 τον πιο μακρινό «εξάδελφο» του γαλαξία μας.

«Η μεγάλη έκπληξη ήταν πως διαπιστώσαμε ότι αυτός ο γαλαξίας είναι στην πραγματικότητα πολύ παρόμοιος με κοντινούς γαλαξίες, αντίθετα με όλες τις προσδοκίες από τα μοντέλα και τις προηγούμενες, λιγότερο λεπτομερείς, παρατηρήσεις» είπε άλλος ένας εκ των ερευνητών, ο Φιλίπο Φρατερνάλι του Αστρονομικού Ινστιτούτου Καπτέιν στο Πανεπιστήμιο του Γκρόνινγκεν στην Ολλανδία. Στο πρώιμο σύμπαν οι νεαροί γαλαξίες ήταν ακόμα σε φάση σχηματισμού, οπότε οι επιστήμονες τους ανέμεναν χαοτικούς και χωρίς δομές που είναι συνηθισμένες σε πιο «ώριμους» γαλαξίες όπως ο δικόας μας.

Η μελέτη μακρινών γαλαξιών όπως ο SPT418-47 είναι πολύ σημαντική ως προς την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο σχηματίστηκαν και εξελίχθηκαν οι γαλαξίες. Ο γαλαξίας αυτός είναι τόσο μακριά που τον βλέπουμε όταν το σύμπαν ήταν μόλις στο 10% της τρέχουσας ηλικίας του, επειδή το φως του χρειάστηκε 12 δισ. χρόνια για να φτάσει στη Γη. Μελετώντας τον, έχουμε ένα «ταξίδι στον χρόνο», πίσω στην εποχή που οι γαλαξίες αυτοί ήταν ακόμα «μωρά», και άρχιζαν να αναπτύσσονται.