Από την έντυπη έκδοση
Της Λέττας Καλαμαρά
[email protected]
Στο ερώτημα τι είναι αυτό που καθιστά μια χώρα ψηφιοποιημένη η απάντηση που δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τον δείκτη DESI 2018 (Digital Economy and Society Index), περιλαμβάνει τις επιδόσεις σε συνδεσιμότητα (ευρυζωνικότητα), σε ανθρώπινο κεφάλαιο (χρήση διαδικτύου και ψηφιακές δεξιότητες), στη χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών, στην ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας, στην ανάπτυξη ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών.
Σύμφωνα με τη Mariya Gabriel, επίτροπο για την Ψηφιακή Οικονομία και Κοινωνία, η Ε.Ε. βελτίωσε τις ψηφιακές της επιδόσεις και το χάσμα μεταξύ των πιο ψηφιοποιημένων και των λιγότερο ψηφιοποιημένων χωρών ελαφρώς μειώθηκε (από 36 σε 34 μονάδες). Η Δανία, η Σουηδία, η Φινλανδία και οι Κάτω Χώρες σημείωσαν τις υψηλότερες βαθμολογίες στο DESI 2018 και είναι μεταξύ των παγκόσμιων ηγετών στην ψηφιοποίηση. Ακολουθούν το Λουξεμβούργο, η Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιρλανδία, η Κύπρος και η Ισπανία, που προχώρησαν περισσότερο (βελτίωση πάνω από 15 μονάδες) τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Ωστόσο, ορισμένες χώρες της Ε.Ε. έχουν ακόμη πολύ δρόμο και η Ε.Ε. στο σύνολό της πρέπει να βελτιωθεί ώστε να είναι ανταγωνιστική σε παγκόσμια κλίμακα. Περίπου το ίδιο επισημαίνει σε σχετική αναφορά του το McKinsey Global Institute, δηλαδή η αύξηση των παγκόσμιων ροών δεδομένων έχει ενισχύσει το παγκόσμιο ΑΕΠ περισσότερο από 10%, αλλά η Ευρώπη έχει αξιοποιήσει μέχρι στιγμής μόνο το 12% των δυνατοτήτων της όσον αφορά την οικονομία των δεδομένων. Μία από τις προϋποθέσεις αυτές είναι η πρόσβαση σε δεδομένα ποιότητας.
Η επίδραση της οικονομίας των δεδομένων στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ το 2017 ανήλθε στο 2,4% από 2,2% το 2016, οι επαγγελματίες στην Ευρώπη σε αυτό τον τομέα έφτασαν τα 6,69 εκατομμύρια από 6,19 εκατομμύρια το 2016, αριθμός που αντιστοιχεί στο 3,2% του συνόλου των εργαζομένων. Ωστόσο, το έλλειμμα σε εξειδικευμένο προσωπικό του κλάδου παραμένει υψηλό και σε απόλυτο νούμερο το 2017 έφτασε τις 449.000 και είναι πιθανό να ξεπεράσει τα 2 εκατομμύρια το 2025. Πρόκειται για ένα όλο και πιο περίπλοκο ζήτημα, καθώς η εμπιστοσύνη είναι το κλειδί για την απελευθέρωση επιχειρηματικών μοντέλων που βασίζονται σε βιώσιμα δεδομένα. Στην ερώτηση πόσο ψηφιοποιημένη είναι η χώρα σας, η απάντηση για την Ελλάδα είναι απογοητευτική, με βάση την κατάταξή της στην 27η θέση στο σύνολο των 28 κρατών της Ε.Ε. στον δείκτη.
Είμαστε μπροστά από τη Ρουμανία με μικρή μόνο διαφορά, γεγονός που κάλλιστα θα μπορούσε να μας οδηγήσει και στην τελευταία θέση. Στον υποδείκτη κάλυψη σταθερών ευρυζωνικών επικοινωνιών είμαστε στην 11η θέση, και από κει και πέρα το χάος: 28η θέση στη Διείσδυση ευρυζωνικών επικοινωνιών υπερυψηλής ταχύτητας, 28η θέση στην Κάλυψη ευρυζωνικών επικοινωνιών υπερυψηλής ταχύτητας, 28η θέση στη Διείσδυση ευρυζωνικών επικοινωνιών υψηλής ταχύτητας, 28η θέση στην Ευρυζωνική κάλυψη υψηλής ταχύτητας (NGA), 27η θέση στη Διείσδυση κινητών ευρυζωνικών επικοινωνιών, 25η θέση στον Δείκτη τιμών ευρυζωνικών συνδέσεων, 22η θέση στην Κάλυψη 4G, 21η θέση στη Διείσδυση σταθερών ευρυζωνικών επικοινωνιών.
Μικρή πρόοδος
Σύμφωνα με την Επιτροπή, συνολικά, τα τελευταία έτη, η Ελλάδα δεν έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο σε σύγκριση με άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Το 2017 η πρόοδος ήταν πιο αργή από τον μέσο όρο της ΕΕ. Όσον αφορά τη συνδεσιμότητα, η μετάβαση στις γρήγορες ευρυζωνικές συνδέσεις είναι πιο αργή απ’ ό,τι σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Η ένταξη πιο εξελιγμένων ψηφιακών τεχνολογιών παραμένει σε χαμηλό επίπεδο, μολονότι η χρήση ηλεκτρονικών τιμολογίων προχώρησε σε κάποιο βαθμό. Ο τομέας των ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών και των ψηφιακών δεξιοτήτων παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα και μπορούν να αποτελέσουν τροχοπέδη για την περαιτέρω ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας.
Το ανθρώπινο κεφάλαιο
Όσον αφορά το ανθρώπινο κεφάλαιο, οι επιδόσεις της Ελλάδας είναι αρκετά χαμηλότερες από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Το 2017, το ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού που χρησιμοποιούσε το διαδίκτυο σε τακτική βάση (67%) ήταν από τα χαμηλότερα μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών (μέσος όρος Ε.Ε. 81%). Ο αριθμός των ατόμων που διαθέτουν τουλάχιστον βασικό επίπεδο ψηφιακών δεξιοτήτων έχει μείνει στάσιμος στο 46% και η Ελλάδα παραμένει πολύ κάτω του μέσου όρου της Ε.Ε. (57%). Η χώρα μας εξακολουθεί να έχει το χαμηλότερο ποσοστό ειδικών ΤΠΕ (1,4%) στην Ε.Ε. Οι ελληνικές ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες εξακολουθούν να αποτελούν έναν από τους πιο δύσκολους τομείς της ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας. Το ποσοστό των χρηστών της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι χαμηλό (38%) σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. (58%). Από την άλλη πλευρά στα θετικά καταγράφηκε η διείσδυση των κινητών ευρυζωνικών υπηρεσιών, η κάλυψη 4G που πλησιάζει τον μέσο όρο της Ε.Ε.
Τι πρέπει να γίνει
Προκειμένου να καλυφθεί το χάσμα με τα άλλα κράτη-μέλη, πρέπει να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για ιδιωτικές επενδύσεις και για άμεση αποδέσμευση δημόσιων χρηματοδοτικών πόρων. Η Ελλάδα πρέπει τώρα να επικεντρωθεί στην αντιμετώπιση των μεγάλων καθυστερήσεων στις διαδικασίες αδειοδότησης, καθώς και στην προαγωγή διατομεακών συνεργειών, προκειμένου να επιτευχθεί η αποτελεσματική εφαρμογή της οδηγίας με σημαντικά οφέλη για την ανάπτυξη δικτύων NGA.
