Skip to main content

Διαστημικό τηλεσκόπιο για τον εντοπισμό εξωπλανητών και έρευνες στη Σκοτεινή Ενέργεια

Η απάντηση σε ζωτικής σημασίας ερωτήματα, τόσο στον τομέα του εντοπισμού εξωπλανητών, αλλά και στην έρευνα πάνω στην Σκοτεινή Ενέργεια, είναι το αντικείμενο του Wide-Field Infrared Survey Telescope (WFIRST) – ενός φιλοδοξου, μεγάλης κλίμακας προγράμματος της NASA.

Ο σημαντικός ρόλος που αναμένεται να παίξουν τα διαστημικά τηλεσκόπια στο μέλλον υπογραμμίστηκε σε μελέτη του 2010, υπό τον τίτλο New Worlds, New Horizons in Astronomy and Astrophysics, από το US National Research Council. Στο πλαίσιο της μελέτης παρατέθηκε ένα σχέδιο/ πλαίσιο για την έρευνα στους τομείς της αστρονομίας και της αστροφυσικής για τη δεκαετία του 2010, που αξιολογούσε το WFIRST ως την κορυφαία από πλευράς σημασίας αποστολή.

Το WFIRST προορίζεται να ολοκληρώσει το εγχείρημα της καταγραφής εξωπλανητών που άρχισε το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler, να δοκιμάσει τεχνολογία άμεσης παρατήρησης και χαρακτηριστμού εξωπλανητών και να μελετήσει το φαινόμενο της Σκοτεινής Ενέργειας- παρέχοντας πολύτιμα στοιχεία όσον αφορά σε τρία βασικά ερωτήματα της NASA: Πώς λειτουργεί το σύμπαν, πώς βρεθήκαμε εδώ, αν είμαστε μόνοι.

Η αποστολή θα χρησιμοποιεί ένα τηλεσκόπιο διαμέτρου 2,4 μέτρων που αναπτύχθηκε από το NRO (National Reconnaissance Office), το οποίο είναι πολύ μεγαλύτερο από το τηλεσκόπιο που προοριζόταν για το WFIRST στην αρχή. Σε συνδυασμό με ένα όργανο – στεμματογράφο που πρόκειται να αναπτυχθεί, οι δυνατότητες του WFIRST θα περιλαμβάνουν την άμεση παρατήρηση (direct imaging) εξωπλανητών. Το εν λόγω τηλεσκόπιο είναι γνωστό ως AFTA (Astrophysics-Focused Telescope Assets) και ως εκ τούτου το πλήρες όνομα της αποστολής θα είναι WFIRST-AFTA.

Ο αριθμός των εντοπισθέντων εξωπλανητών αυξάνεται ταχέως, καθώς πλέον ανέρχονται περίπου στους 2.000- πολλοί εξ αυτών έχουν καταγραφεί από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler. Η τεχνική – «κλειδί» που θα χρησιμοποιηθεί από το WFIRST είναι το αποκαλούμενο «microlensing», που «αντιλαμβάνεται» την ύπαρξη πλανητών παρατηρώντας τον τρόπο που η βαρύτητά τους επηρεάζει τη διάθλαση του φωτό. Η εν λόγω τεχνική διαφέρει από την «transit» τεχνική που χρησιμοποιεί το Kepler, και ως εκ τούτου αναμένεται το WFIRST να εντοπίσει πλανήτες που δεν μπορεί να «δει» το Kepler. Οι εκτιμήσεις των επιστημόνων της NASA είναι ότι θα εντοπιστούν πλανήτες μάζας που αντιστοιχεί από το 10% αυτής της Γης, μέχρι και 10.000 φορές μεγαλύτερης.

Όσον αφορά στο τεχνικό κομμάτι, σημειώνεται επίσης πως το διαστημικό τηλεσκόπιο θα είναι σχεδιασμένο για να είναι δυνατή η συντήρησή του πλήρως με ρομποτικά μέσα.