Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
Θεωρητικά όλα αλλάζουν αυτή την εβδομάδα στη βρετανική πολιτική σκηνή – και πιθανότατα όλα τα ίδια μένουν. Στις 7.00 η ώρα, η διαδικασία ψηφοφορίας ολοκληρώνεται στο Συντηρητικό Κόμμα και αύριο θα ανακοινωθεί το όνομα του νικητή. Την Τετάρτη, η χώρα θα έχει νέο πρωθυπουργό. Δίχως συγκλονιστικού απροόπτου, ο Μπόρις Τζόνσον θα είναι εκείνος που θα διαδεχτεί την Τερέζα Μέι.
Στον δρόμο του προς την Ντάουνινγκ Στριτ ωστόσο έχουν ήδη σταθεί τα πρώτα εμπόδια. Η ιστορία των παραιτήσεων που έγραψε τους τελευταίους μήνες με την πολιτική της στο Brexit η προκάτοχός του – στην οποία έγραψε και ο ίδιος το δικό του κεφάλαιο – επαναλαμβάνεται: Δύο κορυφαία στελέχη του κόμματος, ο υπουργός Οικονομικών Φίλιπ Χάμοντ και ο υπουργός Δικαιοσύνης Ντέιβιντ Γκάουκ έχουν διαμηνύσει ότι θα παραιτηθούν προτού καν ο Τζόνσον πάρει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τη βασιλισσα Ελισάβετ. Ο υφυπουργός Εξωτερικών Άλαν Ντάνκαν την υπέβαλε ήδη σήμερα το πρωί.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και πρώην δήμαρχος του Λονδίνου ξεκίνησε και ολοκλήρωσε την προεκλογική εκστρατεία του με τη δέσμευση ότι στις 31 Οκτωβρίου, η Βρετανία θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ό,τι και να συμβεί, ήτοι με ή χωρίς συμφωνία. Ο αντίπαλός του – και νυν υπουργός Εξωτερικών – Τζέρεμι Χαντ υποστηρίζει ότι είναι έτοιμος να φέρει εις πέρας ένα no deal Brexit, παραταύτα δηλώνει ανοιχτός σε μία νέα παράταση, εφόσον χρειαστεί για την επίτευξη μίας νέας συμφωνίας αποχώρησης.
Η Ε.Ε. από την πλευρά της έχει καταστήσει σαφές με όλους τους τρόπους ότι δεν πρόκειται να ανοίξει ξανά τη συμφωνία που επί μήνες διαπραγματεύτηκε με τη Μέι.
Στο μεταξύ, δύο πρώην πρωθυπουργοί από το Εργατικό Κόμμα κρούουν τον κώδωνα του κινδυνου για την αποχώρηση της χώρας από την Ένωση χωρίς συμφωνία. Σε άρθρο του στους «Times» του Λονδίνου, ο Τόνι Μπλερ προειδοποίησε ότι ένα no deal Brexit μπορεί να είναι από «πολύ δύσκολο έως καταστροφικό» και προέβλεψε ότι δεν υπάρχει περίπτωση νέας συμφωνίας με τις Βρυξέλλες, η οποία να ικανοποιεί τον Τζόνσον. Το δέυτερο δημοψήφισμα είναι η μοναδική διέξοδος από το πολιτικό χάος, εκτιμά. Το ίδιο μήνυμα σε γενικές γραμμές αναμένεται να περάσει και ο Γκόρντον Μπράουν σε ομιλία του στο Λονδίνο.
Εκτός από το Brexit, ο νέος πρωθυπουργός θα κληθεί να χειριστεί ένα ακόμη φλέγον ζήτημα, το νέο μέτωπο που έχει ανοίξει η χώρα με την Τεχεράνη μετά τη σύλληψη την Παρασκευή από το Ιράν του δεξαμενόπλοιου με βρετανική σημαία «Stena Impero» – αφότου το βρετανικό βασιλικό πολεμικό ναυτικό κατέλαβε ιρανικό δεξαμενόπλοιο, στα ανοικτά των ακτών του Γιβραλτάρ, στις 4 Ιουλίου.
Το Λονδίνο κατήγγειλε χθες στα Ηνωμένα Έθνη την κατάληψη του βρετανικού δεξαμενόπλοιου, «κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου» και διέψευσε την εκδοχή των γεγονότων που παρουσιάζει η Τεχεράνη. Και εξετάζει το ενδεχόμενο των κυρώσεων.
Το ερώτημα λοιπόν που θέτουν πολιτικοί αναλυτές, πρωτίστως όσον αφορά το Brexit και δευτερευόντως για όλα τα υπόλοιπα, είναι κατά πόσον ο Τζόνσον θα μπορέσει να καλύψει τα κενά που αφήνει πίσω της η Μέι. Και αν ναι, με τι κόστος;
