Από την έντυπη έκδοση
Των Νίκου Μπέλλου και Μωυσή Λίτση
Να προετοιμαστούν για ενδεχόμενο «σκληρό» Brexit καλεί τα κράτη-μέλη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ σε ανάλογες παραινέσεις προς τις τράπεζες προέβη και η Βρετανική Ρυθμιστική Αρχή. Παράλληλα το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι μία ενδεχόμενη μη συντεταγμένη αποχώρηση της Βρετανίας θα κοστίσει συνολικά στην Ε.Ε. μακροπρόθεσμα 1,5% του ΑΕΠ ετησίως.
Η Κομισιόν κάλεσε χθες τα κράτη-μέλη, αλλά και τις επιχειρήσεις να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειες ετοιμότητας σε όλα τα επίπεδα για κάθε πιθανή έκβαση στις διαπραγματεύσεις για το Brexit, θεωρώντας ότι όλα τα σενάρια, δηλαδή της συντεταγμένης και της μη συμφωνημένης αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. είναι πιθανά.
Λίγο πριν από τον νέο γύρο των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών, που αρχίζει σήμερα στις Βρυξέλλες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε κατ’ εντολή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ανακοίνωση σχετικά με την προετοιμασία για όλα τα ενδεχόμενα της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε.
Η αισιοδοξία που υπήρχε τους προηγούμενους μήνες για την έκβαση των διαπραγματεύσεων, έχει παραχωρήσει τη θέση της στην ανησυχία, ενώ για τους Ευρωπαίους το σενάριο της μη συμφωνημένης αποχώρησης θεωρείται πλέον εξίσου αν όχι περισσότερο πιθανό με εκείνο της συμφωνίας.
Όπως επισημαίνει η Κομισιόν στη χθεσινή ανακοίνωση, στις 30 Μαρτίου 2019 το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και θα καταστεί τρίτη χώρα. Η εξέλιξη αυτή θα έχει συνέπειες για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις διοικήσεις, τόσο στη χώρα αυτή όσο και στην Ε.Ε. Αυτές οι συνέπειες ποικίλλουν: από τους νέους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. με το Ηνωμένο Βασίλειο, έως την ισχύ των αδειών, πιστοποιητικών και εγκρίσεων που εκδίδονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και τους διαφορετικούς κανόνες για τις διαβιβάσεις δεδομένων.
Με το κείμενο που υπέβαλε χθες στο Συμβούλιο η Επιτροπή, καλούνται τα κράτη-μέλη και οι ιδιωτικοί φορείς να εντείνουν τις προετοιμασίες για όλα τα ενδεχόμενα του Brexit.
Δύο σενάρια
Ειδικότερα, τα ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς και οι εθνικές και κοινοτικές αρχές, πρέπει να προετοιμαστούν για δύο πιθανά βασικά σενάρια:
- Αν η συμφωνία αποχώρησης επικυρωθεί πριν από τις 30 Μαρτίου 2019, το δίκαιο της Ε.Ε. θα παύσει να ισχύει ως προς το Ηνωμένο Βασίλειο και εντός αυτού από την 1η Ιανουαρίου 2021, δηλαδή μετά από μεταβατική περίοδο 21 μηνών.
- Αν η συμφωνία αποχώρησης δεν επικυρωθεί πριν από τις 30 Μαρτίου 2019, δεν θα υπάρξει μεταβατική περίοδος και η νομοθεσία της Ε.Ε. θα παύσει να ισχύει ως προς το Ηνωμένο Βασίλειο και εντός αυτού από τις 30 Μαρτίου 2019. Η περίπτωση αυτή αναφέρεται ως σενάριο «μη συμφωνίας» ή «απότομης διακοπής».
Σύμφωνα με την Κομισιόν, παρά το γεγονός ότι η Ε.Ε. εργάζεται νυχθημερόν για μια συμφωνία που θα διασφαλίζει τη συντεταγμένη έξοδο, είναι αναμφισβήτητο ότι η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου θα προκαλέσει διαταραχές -για παράδειγμα, στις αλυσίδες εφοδιασμού των επιχειρήσεων- είτε επιτευχθεί συμφωνία είτε όχι. Δεδομένου ότι δεν είναι ακόμη καθόλου βέβαιο ότι την εν λόγω ημερομηνία θα υπάρχει επικυρωμένη συμφωνία αποχώρησης, ούτε είναι γνωστό τι θα συνεπάγεται αυτή, συνεχίζονται οι προετοιμασίες, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε., τα κράτη-μέλη και οι ιδιωτικοί φορείς είναι προετοιμασμένοι για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν επιτευχθεί συμφωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα αποτελεί πλέον κράτος-μέλος μετά την αποχώρηση και, ως εκ τούτου, δεν θα έχει πλέον τα ίδια οφέλη με ένα μέλος. Επομένως, η προετοιμασία για τη μετατροπή του Ηνωμένου Βασιλείου σε τρίτη χώρα είναι υψίστης σημασίας, τονίζει η Επιτροπή.
ΔΝΤ: Κόστος 1,5% του ΑΕΠ για την Ευρωπαϊκή Ένωση
Περί το 1,5% του ΑΕΠ ετησίως θα κοστίσει συνολικά στην Ε.Ε. το ενδεχόμενο ενός «σκληρού» Brexit, επισημαίνει το ΔΝΤ σε σχετική του έκθεση που έδωσε χθες στη δημοσιότητα.
Με βάση το μέγεθος της οικονομίας της Ε.Ε., αφαιρώντας τη Βρετανία, το πρακτορείο Reuters εκτιμά το κόστος της μη συμφωνίας για το Brexit σε 250 δισ. δολάρια (216 δισ. ευρώ). Η απώλεια θέσεων απασχόλησης θα ανέλθει σε 0,7% του συνόλου του εργατικού δυναμικού της Ε.Ε., σε περισσότερο από ένα εκατ. θέσεις εργασίας. «Η ισχύς της αλληλεξάρτησης μεταξύ Ευρωζώνης και Ηνωμένου Βασιλείου δείχνει ότι δεν θα υπάρξουν νικητές σε ένα μη (συντεταγμένο) Brexit», αναφέρει το ΔΝΤ. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, τις μεγαλύτερες αρνητικές επιπτώσεις ενός «σκληρού» Brexit θα τις έχει η Ιρλανδία, λόγω των στενών της σχέσεων με τη Βρετανία, και ακολουθούν η Ολλανδία, το Βέλγιο, και το Λουξεμβούργο. Η Γερμανία επίσης θα υποστεί αρνητικές επιπτώσεις λόγω των προβλημάτων στην τροφοδοσία της βιομηχανικής αλυσίδας.
Το ΔΝΤ επισημαίνει, πάντως, ότι οι οικονομικές επιπτώσεις θα είναι πολύ μικρότερες στην περίπτωση που η Βρετανία υιοθετήσει ένα «ήπιο» Brexit και μία τύπου Νορβηγίας νέα σχέση με την Ε.Ε., κάτι το οποίο ωστόσο απορρίπτει η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι.
Μια συμφωνία ελευθέρου εμπορίου για τα βιομηχανικά προϊόντα, κάτι το οποίο περίπου επιδιώκει η Μέι, θα περιόριζε τις μακροπρόθεσμες απώλειες στην Ε.Ε. σε 0,8% του ΑΕΠ, στα 130 δισ. δολ. (112 δισ. ευρώ) περίπου.
Προετοιμασία στο Σίτι
Να προετοιμαστούν για ενδεχόμενο «σκληρό» Brexit κάλεσε τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες και η Αρχή Χρηματοοικονομικών Συμπεριφορών (FCA), η εποπτεύουσα και ρυθμιστική αρχή για τις 58.000 εταιρείες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών που λειτουργούν στη Βρετανία. «Με 8 μήνες να έχουν απομείνει μέχρι την έξοδο από την Ε.Ε. τον Μάρτιο του 2019, είναι σημαντικό όλοι μας -ρυθμιστικές αρχές και κλάδος- να συνεχίσουμε να προετοιμαζόμαστε για πολλά σενάρια», δήλωσε η Ναυσικά Ντέλφας, επικεφαλής διεθνούς στρατηγικής της FCA, μιλώντας σε εκδήλωση που οργάνωσε η εταιρεία παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών The CityUK. «Στην FCA, μαζί με τους συναδέλφους από την Τράπεζα της Αγγλίας και την κυβέρνηση, εργαζόμαστε για την ανάπτυξη μιας σειράς εξασφαλίσεων και σχεδίων έκτακτης ανάγκης, στην περίπτωση σκληρού Brexit, προκειμένου να εξασφαλίσουμε ότι η ‘’πρώτη ημέρα’’ θα κυλήσει ομαλά», ανέφερε η Ντέλφας.
Τι σχεδιάζει η Ιρλανδία
Για «σκληρό» Brexit ετοιμάζεται και η Ιρλανδία, με την κυβέρνηση της χώρας να ανακοινώνει ότι θα προσλάβει 1.000 τελωνειακούς και κτηνιάτρους προκειμένου να αντεπεξέλθουν στους νέους εμπορικούς κανόνες ανάμεσα στη Βρετανία και την Ιρλανδία, που πιθανότατα θα τεθούν σε ισχύ μετά το τέλος της βρετανικής μεταβατικής περιόδου, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Λέο Βάραντκαρ. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία, κάτι το οποίο, όπως είπε, δεν θεωρεί πολύ πιθανό, η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε σχέδια έκτακτης ανάγκης. Η εκπρόσωπος πάντως της Βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέζα Μέι υποστήριξε ότι με βάση την πρόοδο που έχει γίνει στις διαπραγματεύσεις για την αποχώρηση από την Ε.Ε., η χώρα δεν θα καταλήξει να αποχωρήσει από την Ένωση χωρίς συμφωνία.
