Μετά το Brexit η ευφορία στο Βερολίνο για περισσότερη Ευρώπη έχει περάσει. Τα κόμματα του μεγάλου κυβερνητικού συνασπισμού εκφράζουν ενδοιασμούς για την περαιτέρω πορεία εμβάθυνσης της ΕΕ. Το σύνθημα «λιγότερη Ευρώπη» δεν είναι πια ταμπού. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται και ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος σε μακροσκελή συνέντευξη στην κυριακάτικη Die Welt καλεί τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τους πολιτικούς να αντιδράσουν έξυπνα στην πρόκληση του Brexit.
Ώρα για πράξεις
«Δεν είναι τώρα ο καιρός για οράματα» αλλά για «πραγματισμό και ταχύτητα κινήσεων» δηλώνει στην κυριακάτικη WELT ο Σόιμπλε. «Η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή που θα πρέπει να σταματήσουμε τα συνήθη ευρωπαϊκά παγνίδια των Βρυξελλών, η ΕΕ περνά μια μεγάλη δοκιμασία, ίσως τη μεγαλύτερη στην ιστορία της. Ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ θεωρεί ότι το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει είναι να περιοριστεί η μετάδοση της «φωτιάς» σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και να σταματήσει η ρητορική αφύπνισης νέων προσδοκιών.
«Τι σημαίνουν οι δηλώσεις για επανίδρυση της Ευρώπης; Θέλουμε να ρίξουμε όλες τις συμφωνίες στα σκουπίδια και να αρχίσουμε από την αρχή; Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά». Ο Σόιμπλρ, ο οποίος στην ίδια συνέντευξη παραδέχεται ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος τον συγκλόνισε, υποστηρίζει ότι δεν είναι επί του παρόντος η συζήτηση για μεταρρύθμιση των ευρωπαϊκών θεσμών ή και για περαιτέρω σύγκλιση της ΕΕ, με την οποία κατά βάση συμφωνεί. Το ζητούμενο τώρα είναι να δοθούν το συντομότερο δυνατόν απαντήσεις σε ορισμένα «προβλήματα που πιέζουν», έτσι ώστε να διαπιστώσουν οι πολίτες ότι μπορούν να βασιστούν στην ΕΕ. Ως τέτοια ζητήματα κοινής ευρωπαϊκής αντιμετώπισης και σύγκλισης ο κ. Σόιμπλε αναφέρει την ψηφιακή και ενεργειακή ένωση, την προμήθεια όπλων, τη δημιουργία ενός συνδέσμου για την επαγγελματική εκπαίδευση των νέων αλλά και την προσφυγική κρίση.
Διακυβερνητική προσέγγιση
Αναφερόμενος στον ρόλο της Κομισιόν και στο ερώτημα για επιστροφή τμήματος των αρμοδιοτήτων της στα εθνικά κράτη ο κ. Σόιμπλε δηλώνει ότι αυτό δεν βοηθάει. «Βασική αποστολή είναι τώρα να λύσουμε γρήγορα τα δύσκολα προβλήματα και όχι να αρχίσουμε πολύπλοκες διαδικασίες μεταρρύθμισης των συνθηκών, που χρειάζονται αποφάσεις με ομοφωνία», επεσήμανε και πρόσθεσε ότι «αν Κομισιόν και Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν μπορούν ή αργούν να δώσουν απαντήσεις, τότε θα πρέπει να λύνονται τα προβλήματα εκτός των θεσμών μεταξύ των κυβερνήσεων».
Όπως τόνισε, αυτή η «διακυβερνητική» προσέγγιση αποδείχτηκε στην κρίση του ευρώ καλή». Σε αυτό το σημείο ο κ. Σόιμπλε επισημαίνει ότι η απόφαση των Βρετανών έχει να κάνει και με την απογοήτευση τους επειδή δεν τηρούνται πολλοί από τους κανόνες που έχει αποφασίσει η ίδια η ΕΕ. Αυτή η κατηγορία αφορά και την Κομισιόν κατά την περίοδο της κρίσης χρέους και της ελληνικής κρίσης.
Ασκώντας κριτική και στον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ είπε ότι προσκαλώντας τους ομολόγους του από τα έξι ιδρυτικά κράτη της ΕΕ προκάλεσε σύγχυση και αισθήματα αποκλεισμού πχ στους Πολωνούς και στις χώρες της Βαλτικής.
Ας σημειωθεί ότι ανάλογη κριτική για τον προσανατολισμό και τη λειτουργία της ΕΕ άσκησε πριν λίγες ημέρες και ο πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Και αυτός ζήτησε μεγαλύτερη σύγκλιση σε θέματα ενέργειας και διαδικτύου, μέτρα για την καταπολέμηση της ανεργίας στους νέους και έναν κοινό ευρωπαϊκό στρατό. Η διαφορά είναι ότι ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ χαρακτηρίζει ως λάθος την πολιτική λιτότητας που πρεσβεύει ο κ. Σόιμπλε και ότι προβάλει την αναγκαιότητα ενός ευρωπαϊκού επενδυτικού προγράμματος.
