Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Αμφίρροπο μέχρι και την τελευταία στιγμή παραμένει το αποτέλεσμα της «μητέρας των μαχών» για το μέλλον της Βρετανίας και της Ευρώπης, με τους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου να προσέρχονται αύριο στις κάλπες προκειμένου να αποφανθούν υπέρ ή κατά της παραμονής της χώρας τους στην Ε.Ε.
Οι περισσότερες χθεσινές δημοσκοπήσεις έδιναν ελαφρύ προβάδισμα υπέρ της παραμονής, ενώ ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, του οποίου εκτός των άλλων παίζεται το πολιτικό μέλλον στο αυριανό κρίσιμο δημοψήφισμα, κάλεσε τους Βρετανούς να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής για χάρη των μελλοντικών γενεών. Στη μάχη υπέρ του «ναι» επιστρατεύτηκε ακόμη και ο γνωστός μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος, ο οποίος με άρθρο του στην εφημερίδα Γκάρντιαν προειδοποίησε ότι ενδεχόμενο Brexit θα προκαλέσει πολύ μεγαλύτερη υποτίμηση της στερλίνας από αυτήν της «Μαύρης Τετάρτης» του 1992, όταν το βρετανικό νόμισμα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών.
Η χθεσινή ημέρα περιλάμβανε βροχή δημοσκοπήσεων, κοινή συνισταμένη των οποίων είναι η μεγάλη αβεβαιότητα και ο καθοριστικός ρόλος των αναποφάσιστων που παραμένουν σε υψηλά επίπεδα μέχρι και την τελευταία στιγμή, η ψήφος των οποίων θα είναι καθοριστική για την αυριανή ψηφοφορία.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας ORB, που δημοσιεύτηκε χθες στην εφημερίδα Daily Telegraph, η οποία πήρε επισήμως θέση υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ενωση, το στρατόπεδο υπέρ της παραμονής προηγείται με 53% έναντι 46% των υποστηρικτών της εξόδου. Σε δημοσκόπηση επίσης της εταιρείας NatCen το «Μένουμε Ε.Ε.» προηγείται με 53% έναντι 47% του «Όχι».
Ωστόσο, σε δημοσκόπηση της εταιρείας YouGov για την εφημερίδα Times, οι υποστηρικτές της εξόδου προηγούνται με 44% έναντι 42% των υποστηρικτών της παραμονής, ενώ σε δημοσκόπηση που έκανε η Survation για την εταιρεία στοιχημάτων ΙG και η οποία δημοσιοποιήθηκε αργά χθες το απόγευμα, οι υποστηρικτές της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν ελαφρύ προβάδισμα μόλις μιας ποσοστιαίας μονάδας, 45% έναντι 44% αυτών που τάσσονται υπέρ της εξόδου.
Έκκληση Κάμερον για τις επόμενες γενιές
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον απηύθυνε έκκληση στους Βρετανούς, κυρίως αυτούς που είναι μεγαλύτερης ηλικίας και σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις εμφανίζονται περισσότερο ευρωσκεπτικιστές σε σχέση με τις νεότερες γενιές, να αναλογιστούν τις επιπτώσεις που θα έχει ένα Brexit στις επόμενες γενιές και να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής. «Θα είστε μόνο εσείς πίσω από το παραβάν. Μόνο εσείς, παίρνοντας μία απόφαση που θα επηρεάσει το μέλλον σας, το μέλλον των παιδιών σας, το μέλλον των εγγονών σας» είπε ο Κάμερον σε μια σπάνια έκκληση μπροστά από την πρωθυπουργική κατοικία στην Ντάουνινγκ Στριτ, προσθέτοντας ότι ήθελε να απευθυνθεί απευθείας στον κόσμο «της δικής μου γενιάς και λίγο μεγαλύτερης».
«Δεν μπορούν να αλλάξουν την απόφαση που θα πάρουμε. Αν ψηφίσουμε “έξω”, αυτό ήταν. Είναι αμετάκλητο. Θα εγκαταλείψουμε την Ευρώπη για τα καλά και η επόμενη γενιά θα πρέπει να ζήσει με τις επιπτώσεις πολύ περισσότερο από ό,τι εμείς οι υπόλοιποι» τόνισε ο Κάμερον.
Σόρος: Χειρότερο από τη «Μαύρη Τετάρτη» ένα Brexit
Επιπτώσεις χειρότερες από αυτές της υποτίμησης της «Μαύρης Τετάρτης» θα φέρει ενδεχόμενο Brexit, προειδοποίησε ο μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος, ο οποίος έγινε ευρύτερα γνωστός με το στοίχημα κατά της στερλίνας το 1992, γεγονός το οποίο έχει συμβάλει στον παραδοσιακό ευρωσκεπτικισμό των Άγγλων, αφού η αποβολή τότε της στερλίνας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών θεωρήθηκε «ατιμωτική».
Σε άρθρο γνώμης το οποίο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Γκάρντιαν, ο κ. Tζορτζ Σόρος υποστηρίζει ότι σε περίπτωση εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση, η αγγλική λίρα αναμένεται να υποτιμηθεί τουλάχιστον κατά 15%, ίσως και 20%, από την τρέχουσα ισοτιμία του 1,15 δολαρίου στο 1,46 δολάριο.
«Η στερλίνα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα υποχωρήσει απότομα και γρήγορα αν κερδίσει το “φεύγουμε” στο δημοψήφισμα» επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Τζορτζ Σόρος.
«Θα περίμενα η υποτίμηση αυτή της βρετανικής λίρας να είναι πολύ μεγαλύτερη και αποδιοργανωτική από την υποτίμηση κατά 15% που προκλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1992…», συμπληρώνει ο μεγαλοεπενδυτής.
Τους μήνες που ακολούθησαν την αποχώρηση της Βρετανίας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών τα επιτόκια μειώθηκαν από 10% σε 5,5%, μετριάζοντας τις επιπτώσεις της υποτίμησης, κάτι που όπως λέει ο κ. Τζορτζ Σόρος δεν μπορεί να γίνει τώρα με τα επιτόκια να βρίσκονται στο 0,5% και άρα η Τράπεζα της Αγγλίας δεν έχει δυνατότητες να αντιμετωπίσει τη λόγω Brexit ύφεση.
«Πάρα πολλοί πιστεύουν ότι η ψήφος υπέρ της αποχώρησης δεν θα έχει επίπτωση στην προσωπική τους οικονομική κατάσταση. Πρόκειται για ευσεβή πόθο. Αν η Βρετανία εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ενωση θα έχει τουλάχιστον μία πολύ ξεκάθαρη και άμεση επίπτωση που θα επηρεάσει κάθε νοικοκυριό: η αξία της λίρας θα εξασθενήσει απότομα.
Μία ψήφος υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ενωση θα έχει επίσης άμεση και δραματική επίπτωση στις χρηματοπιστωτικές αγορές, στις επενδύσεις, στις τιμές και την απασχόληση» τονίζει ο κ. Τζορτζ Σόρος.
Τι απαντά ο Μπόρις Τζόνσον
Ο πρώην δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον, ηγετικό στέλεχος της καμπάνιας υπέρ της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ενωση δήλωσε, απαντώντας έμμεσα στις αιτιάσεις Σόρος, ότι θα ζητήσει συγγνώμη από τη δημόσια τηλεόραση αν η Βρετανία πέσει σε ύφεση σε περίπτωση εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ολάντ: Ελπίζει σε «ναι»
Την ελπίδα να δοθεί η «πλέον σίγουρη απάντηση αναφορικά με το μέλλον της Ευρώπης», δηλαδή να ψηφίσουν αύριο οι Βρετανοί υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε., εξέφρασε ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ειδάλλως, όπως είπε, «θα υποστούμε όλες τις συνέπειες».
«Η Βρετανία βρίσκεται στην Ευρώπη, η Βρετανία αποτελεί τμήμα της Ευρώπης, η Βρετανία προάγει τις αξίες της Ευρώπης. Για αυτό ακριβώς εμείς ελπίζουμε ότι η απάντηση (…) θα είναι η πλέον σίγουρη για το μέλλον της Ευρώπης μαζί με τη Βρετανία» δήλωσε ο Ολάντ σε κοινή συνέντευξη Τύπου στο προεδρικό μέγαρο με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο.
Αλλαγές ζητεί ο Σόιμπλε
Η Ε.Ε. πρέπει να αλλάξει είτε η Βρετανία ψηφίσει υπέρ της παραμονής είτε ψηφίσει υπέρ της αποχώρησης από αυτήν, δήλωσε ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. «Η Ευρώπη δεν είναι σε καλή κατάσταση» δήλωσε ο Γερμανός υπουργός μιλώντας σε οικονομικό συνέδριο στο Βερολίνο. Ο κ. Σόιμπλε εξέφρασε την ελπίδα οι Βρετανοί να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής, αλλά επισήμανε ότι όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα του αυριανού δημοψηφίσματος «δεν θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε όπως κάναμε μέχρι τώρα, αλλιώς οι άνθρωποι θα πουν ‘’δεν κατάλαβαν’’».
Ντράγκι: Έτοιμοι για όλα
Η ΕΚΤ είναι έτοιμη για όλα τα ενδεχόμενα μετά το βρετανικό δημοψήφισμα, δήλωσε χθες ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Αναλύοντας την πολιτική της ΕΚΤ ενώπιον της οικονομικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Ντράγκι τόνισε: «Είμαστε έτοιμοι να δράσουμε χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα εργαλεία στα πλαίσια της εντολής μας, αν χρειαστεί, προκειμένου να πετύχουμε τον στόχο μας. Η ΕΚΤ είναι ιδιαιτέρως έτοιμη για όλα τα ενδεχόμενα μετά το δημοψήφισμα για την Ε.Ε. στη Βρετανία».