Την πεποίθησή τους ότι ο η προβλεπόμενη αποχώρηση 11.237 αναγνωρισμένων προσφύγων από τα διαμερίσματα του προγράμματος ΕΣΤΙΑ, τις δομές φιλοξενίας και τα ξενοδοχεία (αρχής γενομένης από την 1η Ιουνίου, βάσει του νέου νόμου) δεν πρόκειται να επιτευχθεί, εξέφρασαν τα μέλη της οργάνωσης SolidarityNow, ενός εκ των φορέων που υλοποιούν το πρόγραμμα, σε ενημερωτική συνάντηση που είχαν με δημοσιογράφους.
Ενδεικτικό είναι, ότι από τους 411 ωφελούμενους που διέμεναν σε διαμερίσματα μισθωμένα από το SolidarityNow σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ιωάννινα, και ήταν προς αποχώρηση τη Δευτέρα, τελικά έφυγαν οι 10. Στην Τρίπολη, και τα 130 άτομα που φιλοξενούνται μέσω του προγράμματος ΕΣΤΙΑ, ανακοίνωσαν όλοι μαζί στο φορέα που υλοποιεί το πρόγραμμα στην πόλη, ότι “δεν φεύγουμε”.
Ο λόγος της αποτυχίας, σύμφωνα με την οργάνωση, είναι η έλλειψη χρημάτων, διερμηνέων, νομιμοποιητικών εγγράφων από μεριάς προσφύγων, που θα τους βοηθούσε να βρουν εργασία και σπίτι ή να ενταχθούν στο πρόγραμμα HELIOS, το οποίο χρηματοδοτείται από το Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ), και λειτουργεί υποστηρικτικά μέχρι την ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία.
Ο νέος νόμος ορίζει για τους πρόσφυγες, ότι ένα μήνα μετά την απόκτηση της προσφυγικής ιδιότητας, διακόπτεται η στέγαση και το χρηματικό βοήθημα που λαμβάνουν από το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ, που χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά κονδύλια και υλοποιείται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ, τον ΔΟΜ, δήμους της χώρας και ΜΚΟ.
«Ζητείται από τους ανθρώπους αυτούς μέσα σε ένα μήνα, να βρουν σπίτι και δουλειά, χωρίς να μιλούν ελληνικά, χωρίς πόρους, και χωρίς πολλές φορές να έχουν στα χέρια τους τα νομιμοποιητικά τους έγγραφα», εξηγούν ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, υπεύθυνος Συνηγορίας και η Εύα Κανάκη, υπεύθυνη Προγραμμάτων Στέγασης για την Αττική του SolidarityNow.
Μέσα από την εμπειρία τους στην στέγαση των προσφύγων, περιέγραψαν ότι η Πολιτεία «δεν προσφέρει αυτά που πρέπει και οδηγεί τον κόσμο στην ιδρυματοποίηση», ενώ το ζητούμενο είναι η σταδιακή χειραφέτηση και η αυτόνομη διαβίωση των προσφύγων.
«Δημιουργούνται τόσα εμπόδια, ώστε οι άνθρωποι αυτοί να μπορέσουν να ανοίξουν ένα τραπεζικό λογαριασμό, να παραλάβουν τα νομιμοποιητικά τους έγγραφα, να νοικιάσουν σπίτι κλπ, που ουσιαστικά καθίστανται αδύνατο να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα», εξηγούν τα μέλη της οργάνωσης. Ως παράδειγμα, δίνουν το εξής: «Το επίδομα στο πρόγραμμα HELIOS, ξεκινάει αφότου κάποιος έχει νοικιάσει σπίτι και έχει τραπεζικό λογαριασμό. Για να ανοίξει κάποιος λογαριασμό, πρέπει να έχει άδεια διαμονής, η οποία κάνει πολλούς μήνες να βγει. Η Υπηρεσία Ασύλου παρέμενε κλειστή λόγω κορονοϊού, με αποτέλεσμα, όσοι έπρεπε να ανανεώσουν τα έγγραφά τους, να μην μπορούν».
Οι εκπρόσωποι του SolidarityNow προτείνουν: Να επανέλθει το 6μηνο, αντί των 30 ημερών που ισχύει από το Μάρτιο, διάστημα που οι πρόσφυγες υποχρεούνται να φύγουν από τις κρατικές δομές, μόλις ολοκληρωθεί η αναγνώρισή τους. «Όταν ίσχυε το 6μηνο, οι άνθρωποι προετοιμάζονταν καλύτερα, οι αριθμοί μη συμμόρφωσης δεν ήταν τόσο μεγάλοι. Άλλο να βοηθάς 10.000 άτομα σε έξι μήνες, άλλο σε ένα μήνα» επισημαίνουν. Το βοήθημα από το Helios να μπορεί κανείς να το λάβει πριν βγει από το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ, ώστε να έχει ένα εισόδημα να διαπραγματευτεί το ενοίκιο σε ένα διαμέρισμα. Να θεσπιστεί και για τους πρόσφυγες το δικαίωμα στην κοινωνική κατοικία. Τα ελληνικά να διδάσκονται από την αρχή που κάποιος έρχεται στην Ελλάδα, όχι στο πρόγραμμα HELIOS. Να προχωρήσει η αναγνώριση σπουδών, πτυχίων, επαγγελμάτων των προσφύγων. Ο διαμοιρασμός των προσφύγων να γίνει υποχρεωτικά σε όλους τους δήμους, καθώς και να παρέχονται διερμηνείς, όπου χρειάζεται.
Οι εκπρόσωποι του SolidarityNow υποστηρίζουν ότι η οικονομία έχει να κερδίσει, αν δώσει τη δυνατότητα στους πρόσφυγες να δουλέψουν. «Έρευνες στις ΗΠΑ έδειξαν, ότι όταν βάζεις ανθρώπους στην αγορά, δημιουργείς θέσεις στην οικονομία. Το ΑΕΠ της Γερμανίας αυξήθηκε, μόνο με τη φυσική παρουσία των προσφύγων, καθότι δημιουργήθηκαν αυτόματα δουλειές, αυξήθηκε η κατανάλωση κλπ.», περιέγραψε ο κ. Παπαγιαννάκης. Το θέμα όμως, εξηγεί, είναι «πραγματικά να θες την ένταξη των προσφύγων». Στη Γερμανία η αναγνώριση των πτυχίων των προσφύγων γίνεται άμεσα και γρήγορα από τους δήμους, όπως και η εκμάθηση της γερμανικής γλώσσας. Στις ΗΠΑ, οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες μέσα σε ενενήντα ημέρες μαθαίνουν τη γλώσσα, βρίσκουν δουλειά και σπίτι, προσθέτει.
Ενώ επισήμως υπάρχουν οι αποφάσεις για απόδοση ΑΦΜ, πρόσβαση στη δημόσια υγεία κλπ, η εκπλήρωσή τους είναι στη διακριτική ευχέρεια των εκάστοτε υπαλλήλων, αναφέρουν. Για παράδειγμα, πολλές ΔΟΥ αρνούνται να εκδώσουν ΑΦΜ, «για αυτό βλέπουμε πολλούς να έχουν ΑΦΜ από τη ΔΟΥ Κηφισιάς, όπου οι υπάλληλοι εκεί είναι πιο συνεργάσιμοι», περιγράφει ο κ. Παπαγιαννάκης. Ενώ το κράτος υποχρεούται να τοποθετήσει στα νοσοκομεία διερμηνείς, και ενώ για αυτό «τρέχουν» ήδη δυο χρηματοδοτούμενα προγράμματα, PHILOS I και ΙΙ, δεν έχει προχωρήσει καμία πρόσληψη.
Όπως τόνισαν τα στελέχη της οργάνωσης, «η Πολιτεία επαφίεται στις πρωτοβουλίες των μελών των οργανώσεων, τα οποία συχνά συμπαραστέκονται στους πρόσφυγες σε ζωτικής σημασίας ανάγκες, όπως το να τους συνοδεύουν με διερμηνείς στα νοσοκομεία, χωρίς να είναι μέσα στις παρεχόμενες υπηρεσίες για τις οποίες πληρώνονται κυβέρνηση, ενώ η κυβέρνηση μιλάει «απαξιωτικά» για τις μη κυβερνητικές οργανώσεις, τη στιγμή που συνεργάζεται μαζί τους σε μια σειρά προγραμμάτων. «Είναι άδικο να λες στον εταίρο σου να κάνει ένα πρόγραμμα και μετά να αναφέρεσαι προσβλητικά για αυτόν», τονίζει η κ. Κανάκη. Σημειώνει δε, ότι μέσα σε ένα χρόνο, το SolidarityNow έχει δώσει σχεδόν 2 εκατομμύρια ευρώ σε ενοίκια για τη στέγαση των προσφύγων, ενώ λογοδοτεί για τα οικονομικά της οργάνωσης κάθε τρίμηνο.
Ακόμα και στην εύρεση σπιτιού, τα μέλη των οργανώσεων βοηθούν εθελοντικά: «Υπάρχει μια δεξαμενή με διαμερίσματα που διατίθενται για ωφελούμενους. Όμως κανείς δεν έχει επικοινωνήσει πρώτα με τους ιδιοκτήτες. Ανεβάζουν απλώς αγγελίες στο σάιτ, τις οποίες βρίσκουν στο διαδίκτυο, όπως είναι, στα ελληνικά. Εμείς τους βοηθούμε με τη μετάφραση και την επαφή με τους ιδιοκτήτες», αναφέρει η κ. Κανάκη.
«Όποιος ξέρει το σύστημα, γνωρίζει ότι αυτά που εξαγγέλλονται θα αποτύχουν. Ο υπουργός δεν ενδιαφέρεται να μάθει και φέρνει σε δύσκολη θέση τους υπηρεσιακούς υπαλλήλους», καταλήγουν τα μέλη του SolidarityNow. Άλλωστε, αν οι ωφελούμενοι δεν αποχωρήσουν από μόνοι τους, η διαδικασία είναι πολύμηνη, με εξώδικο, διορία, ασφαλιστικά μέτρα, μέχρι την απόφαση έξωσης.
Πηγή: ΑΜΠΕ