Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Την πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Συμβουλίου και της Ευρωβουλής για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, το οποίο θα χρηματοδοτεί προγράμματα προώθησης της καινοτομίας και συνεργασίας μεταξύ των χωρών-μελών, ενέκριναν οι ευρωβουλευτές. Η μόνη εκκρεμότητα που απομένει αφορά την προικοδότηση του Ταμείου, η οποία συνδέεται με τις αποφάσεις που θα λάβουν τα κράτη-μέλη σχετικά με το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της περιόδου 2021-2027, κάτι που θα γίνει τους επόμενες μήνες.
Πάντως, η Κομισιόν έχει προτείνει τη χρηματοδότηση με 13 δισ. ευρώ, ποσό που δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί σημαντικά. Το παραπάνω προτεινόμενο ποσό αφορά τόσο την κάλυψη του ερευνητικού σκέλους της αμυντικής βιομηχανίας όσο και του σκέλους των ικανοτήτων. Σύμφωνα με τα βασικά σημεία της πολιτικής συμφωνίας, τα Ταμείο θα αναλάβει τις εξής δράσεις:
* Την παροχή στήριξης καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής της βιομηχανικής ανάπτυξης, από την έρευνα και την ανάπτυξη πρωτοτύπων έως την πιστοποίηση.
* Τη χρηματοδότηση συνεργατικών ερευνητικών σχεδίων.
* Πέρα από το στάδιο της έρευνας και του σχεδιασμού, κατά το οποίο είναι δυνατή η χρηματοδότηση έως και 100%, ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. θα είναι διαθέσιμος να συμπληρώνει τις επενδύσεις των κρατών-μελών, με τη συγχρηματοδότηση των δαπανών για την ανάπτυξη πρωτοτύπων (έως 20%) και τις επακόλουθες ενέργειες δοκιμών, αξιολόγησης και πιστοποίησης (έως 80%).
* Την παροχή κινήτρων για σχέδια με διασυνοριακή συμμετοχή των μμε στην αλυσίδα εφοδιασμού στον τομέα της άμυνας, με την παροχή υψηλότερων ποσοστών χρηματοδότησης.
* Την επιπρόσθετη χρηματοδότηση υπό μορφή πριμοδότησης και κατόπιν εξέτασης των επιλέξιμων σχεδίων στο πλαίσιο της μόνιμης ευρωπαϊκής διαρθρωμένης συνεργασίας (PESCO).
* Τα χρηματοδοτούμενα σχέδια θα καθορίζονται σύμφωνα με τις αμυντικές προτεραιότητες που συμφωνήθηκαν από τα κράτη-μέλη στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, και ιδίως στο πλαίσιο του σχεδίου ανάπτυξης ικανοτήτων (CDP), αλλά μπορούν επίσης να ληφθούν υπόψη οι περιφερειακές και διεθνείς προτεραιότητες, όπως στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
* Επιλέξιμα είναι κατά κανόνα μόνο τα συνεργατικά σχέδια στα οποία συμμετέχουν τουλάχιστον τρεις επιλέξιμες οντότητες από τουλάχιστον τρία κράτη-μέλη ή συνδεδεμένες χώρες.
* Ποσοστό από 4% έως 8% του προϋπολογισμού του Ταμείου θα διατεθεί σε ανατρεπτική, υψηλού κινδύνου καινοτομία που θα τονώσει τη μακροπρόθεσμη τεχνολογική υπεροχή και αμυντική αυτονομία της Ευρώπης.
* Δυνατότητα κοινοτικής χρηματοδότησης θα έχουν μόνο οντότητες που είναι εγκατεστημένες στην Ε.Ε. ή σε συνδεδεμένες χώρες και δεν ελέγχονται από τρίτες χώρες. Οι θυγατρικές εταιρειών τρίτων χωρών που έχουν έδρα κράτη-μέλη μπορούν, κατ’ εξαίρεση, να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας της Ε.Ε. και των κρατών-μελών δεν τίθενται σε κίνδυνο.