Τον απολύτως απαραίτητο χαρακτήρα της συνάντησης, για να συζητηθεί επιτέλους ένα αποτελεσματικό και ανθρώπινο ευρωπαϊκό σχέδιο για τη διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, επισήμανε στην παρέμβασή του στη Σύνοδο Κορυφής για το μεταναστευτικό, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σημειώνοντας ότι αποτελεί μια από τις σοβαρότερες περιφερειακές, αλλά και παγκόσμιες προκλήσεις, που έχει κληθεί να αντιμετωπίσει εδώ και χρόνια η Ε.Ε.
Ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε σημαντικά τα έκτακτα μέτρα που αναφέρονται στο σχέδιο συμπερασμάτων για την έκτακτη αντιμετώπιση της κατάστασης, σημείωσε ωστόσο πως πρέπει να κοιτάξουμε και παραπέρα, πώς μπορούν να ενταχθούν τα μέτρα του σχεδίου σε ένα πιο μεσο- και μακρο- πρόθεσμο σχέδιο.
Όπως είπε, έως τώρα, δεν έχει αντιμετωπιστεί με τρόπο που να συνδυάζει αποτελεσματικά τον ρεαλισμό και την ασφάλεια με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επισημαίνοντας ότι η πρόσφατη τραγωδία στη Λαμπεντούζα και η ανθρώπινη δυστυχία με την οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι καθημερινά στην Ανατολική Μεσόγειο με τα δεκάδες πλοιάρια που καταφθάνουν καθημερινά στα ελληνικά νησιά, και γενικότερα σε όλη τη Μεσόγειο, υπογραμμίζουν με τον πιο γλαφυρό τρόπο ότι σε αυτό το ζήτημα δεν υπάρχει πλέον χρόνος για χάσιμο.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «η Ελλάδα βιώνει εδώ και χρόνια το πρόβλημα σε όλες του τις διαστάσεις, εξαντλώντας όλα τα μέσα που διαθέτει» (την έρευνα, τη διάσωση, την υποδοχή, τη χορήγηση διεθνούς προστασίας και την κοινωνική ένταξη), ότι επεδίωξε και επιδιώκει να αναδείξει σε θεσμικό επίπεδο την σημασία της αλληλεγγύης και της αναλογικής κατανομής ευθυνών εντός της ΕΕ, καθώς και της συνεργασίας με τις τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης.
Παρέθεσε ενδεικτικά στοιχεία, ως προς την κατάσταση που αντιμετωπίζει η χώρα μας: Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015, ο αριθμός των εισερχομένων στην Ελλάδα ήταν 19.488 έναντι 8.356 για το ίδιο χρονικό διάστημα του 2013. Πάνω από 80% των νεοεισερχόμενων είναι άνθρωποι με προσφυγικό προφίλ (Σύροι σε ποσοστό 60%, Αφγανοί, Σομαλοί, Ερυθραίοι). Είπε, ακόμη, πως υπολογίζεται ότι το καλοκαίρι στην Ελλάδα θα καταφθάνουν πάνω από 800 πρόσφυγες και μετανάστες την ημέρα, αριθμός που υπερβαίνει κατά πολύ τις δυνατότητες των υποδομών φιλοξενίας μας, ειδικά σε μία περίοδο βαθιάς οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Τόνισε ότι «η αποτελεσματική δράση του ελληνικού λιμενικού σώματος έχει ως αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των απωλειών σε ανθρώπινες ζωές» (είπε ότι το 2014 σημειώθηκαν 368 περιστατικά και ο αριθμός των διασωθέντων ανήλθε στους 10.782 ανθρώπους, ενώ μόνο στο πρώτο τρίμηνο του 2015 καταγράφονται 73 περιστατικά, κατά τα οποία διασώθηκαν 2.512 άνθρωποι).
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι κατά τον σύνθετο σχεδιασμό για την αντιμετώπιση του φαινομένου, η Μεσόγειος θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως σύνολο, χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς, λόγω των πολύ ευμετάβλητων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών που λειτουργούν με την λογική των συγκοινωνούντων δοχείων.
«Το σχέδιο συμπερασμάτων θέτει τις βάσεις»
Πάντως, εξέφρασε την εκτίμηση ότι το σχέδιο συμπερασμάτων θέτει τις βάσεις για μία πιο ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του ζητήματος. Ειδικότερα:
- Χαιρέτισε την αύξηση της στήριξης στις επιχειρήσεις Poseidon, Triton και Frontex, την αύξηση της έκτακτης οικονομικής βοήθειας στα κράτη μέλη της πρώτης γραμμής που επωμίζονται την ευθύνη διαχείρισης του φαινομένου, καθώς και τα σημεία που ανοίγουν το δρόμο για έναν μηχανισμό δίκαιης κατανομής των οικονομικών βαρών και της ευθύνης φιλοξενίας. Σε αυτό το πλαίσιο υπογράμμισε την ανάγκη για άμεση αύξηση της έκτακτης οικονομικής και υλικοτεχνικής στήριξης προς τα κράτη-μέλη πρώτης γραμμής, για την διαχείριση των αυξημένων προσφυγικών ροών και των αναγκών υποδοχής και εξέτασης των αιτημάτων ασύλου τους.
- Επικρότησε, επίσης, τις συντονισμένες δράσεις για την καταπολέμηση της διακίνησης προσώπων, τη σύλληψη των διακινητών και την εξάρθρωση των δικτύων τους, σε συνεργασία όλων των συναρμόδιων Ευρωπαϊκών Οργανισμών. Τόνισε ότι σε αυτό το πλαίσιο είναι πολύ σημαντική και η αναφορά σε συνεργασία με τρίτες χώρες καταγωγής και διέλευσης, ειδικά όσον αφορά την από πλευρά τους αποτελεσματική διαχείριση της μετανάστευσης και τη διαδικασία επανεισδοχής.
- «Παράλληλα, καλωσορίζουμε την αναφορά στην προώθηση της ειρήνης και σταθερότητας στην Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή» είπε, υπογραμμίζοντας και την ανάγκη για προώθηση αποτελεσματικών διπλωματικών πρωτοβουλιών στην περιοχή προς αυτήν την κατεύθυνση, ιδιαίτερα στη Συρία, στη Λιβύη, στο Ιράκ και στον Νίγηρα.
«Πρέπει να κοιτάξουμε και παραπέρα»
«Θεωρούμε σημαντικά τα έκτακτα μέτρα που αναφέρονται στο σχέδιο για την έκτακτη αντιμετώπιση της κατάστασης» είπε ο πρωθυπουργός για να τονίσει πως «ωστόσο πρέπει να κοιτάξουμε και παραπέρα. Να δούμε πώς μπορούν να ενταχθούν σε ένα πιο μεσο- και μακρο- πρόθεσμο σχέδιο». «Προσδοκούμε» συνέχισε «ότι η ευρωπαϊκή ατζέντα για την Μετανάστευση θα αναπτύξει μια ολιστική και ολοκληρωμένη προσέγγιση στο θέμα».
Και σημείωσε: «Στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης, πέραν των ανωτέρω μέτρων, θα επιδιώξουμε:
- Την ενεργοποίηση των υπαρχόντων μηχανισμών αλληλεγγύης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (όπως η ενεργοποίηση των ανθρωπιστικών ρητρών του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ, η διεύρυνση και η απλοποίηση εφαρμογής της οικογενειακής επανένωσης).
- Τη διεύρυνση νόμιμων οδών πρόσβασης για προστασία προς την ΕΕ (πχ. θεωρήσεις εισόδου για λόγους ανθρωπιστικούς αλλά και για λόγους εργασίας, σπουδών κ.ά.) έτσι ώστε να παρέχεται ασφαλής μετάβαση και προωθείται η καταπολέμηση της διακίνησης προσώπων».
Εξέφρασε, τέλος, τη θέση ότι πρέπει μεσοπρόθεσμα, να μπούμε και στην ευρύτερη συζήτηση της αναθεώρησης του θεσμικού πλαισίου για τη μετανάστευση και το άσυλο, του κανονισμού του Δουβλίνου. «Δεν πρέπει να περιοριστούμε σε βραχυπρόθεσμους χειρισμούς. Πρέπει να ξεδιπλώσουμε το θέμα από εδώ και πέρα, ως μία από τις σημαντικότερες παγκόσμιες και περιφερειακές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η ΕΕ» υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας.
«Όταν ανέλαβα την πρωθυπουργία της χώρας μου, επικαλούμενος τον εθνικό νομικό πολιτισμό που αποτελεί πολιτική πυξίδα μας, είπα ότι “είμαστε λέξη από την κάθε λέξη του Συντάγματος”. Σήμερα, επικαλούμενος τον ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό, τολμώ να πω ότι είμαστε επίσης “λέξη από την κάθε λέξη της Σύμβασης της Γενεύης” τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας. Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή του, σημείωσε ότι «η προστασία της φιγούρας του πρόσφυγα, αποτελεί ιστορική παρακαταθήκη του ευρωπαϊκού πολιτισμού και ένα από τα σημαντικότερα διακυβεύματα για το μέλλον των κοινωνιών μας. Είναι η κοινή μας πυξίδα, και δεν πρέπει να τη χάσουμε από τα μάτια μας».
Πηγή: ΑΜΠΕ
