Να σταματήσουν τους θανάτους προσφύγων στη Μεσόγειο αυξάνοντας τις διασώσεις και συλλαμβάνοντας τους διακινητές δεσμεύτηκαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συγκλονισμένοι από τραγωδία κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου που κόστισε τη ζωή έως και 700 ανθρώπων ανοικτά των ακτών της Λιβύης.
Πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν δείξει απροθυμία να χρηματοδοτήσουν επιχειρήσεις διάσωσης στη Μεσόγειο, φοβούμενες ότι με αυτό τον τρόπο θα ενθαρρύνουν περισσότερους ανθρώπους να κάνουν τον διάπλου σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής στην Ευρώπη, αλλά αντιμετωπίζουν τώρα την οργή για τον θάνατο των προσφύγων.
«Αυτό που διακυβεύεται είναι η φήμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Πάολο Τζεντιλόνι, καθώς προσερχόταν στη συνάντηση με τους ομολόγους του στο Λουξεμβούργο. «Δεν μπορούμε να έχουμε μια ευρωπαϊκή κατάσταση έκτακτης ανάγκης και μια ιταλική απάντηση», πρόσθεσε.
Οι υπουργοί Εξωτερικών τήρησαν ενός λεπτού σιγή κατά την έναρξη της συνόδου, στην οποία θα συμμετάσχουν αργότερα οι υπουργοί Εσωτερικών για μία έκτακτη συζήτηση της προσφυγικής κρίσης.
Οι βόρειες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν αφήσει μέχρι τώρα κατά ένα μεγάλο μέρος τις επιχειρήσεις διάσωσης στα χέρια νότιων χωρών, όπως η Ιταλία. Την προηγούμενη εβδομάδα, η ιταλική ακτοφυλακή διέσωσε σχεδόν 8.000 πρόσφυγες στη Μεσόγειο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκτελεστικό βραχίονα της Ε.Ε..
Τουλάχιστον 3.500 άνθρωποι, πολλοί από αυτούς προσπαθούσαν να ξεφύγουν από τον πόλεμο και την πείνα στην Αφρική, πέθαναν στην προσπάθειά τους να διασχίσουν τη Μεσόγειο και να φθάσουν στην Ευρώπη το 2014, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.
Η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., Φεντερίκα Μογκερίνι, δήλωσε ότι είναι αποφασισμένη να οικοδομήσει μια «κοινή αίσθηση ευθύνης» για την αντιμετώπιση της κρίσης και ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. μελετούν το ενδεχόμενο της σύγκλησης έκτακτης Συνόδου Κορυφής αυτή την εβδομάδα στις Βρυξέλλες.
Είναι «ηθικό καθήκον» της Ευρωπαϊκής Ένωσης «να εστιάσει την ευθύνη μας ως Ευρωπαίων στο να εμποδίσουμε αυτού του είδους τις τραγωδίες να επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά», είπε η κ. Μογκερίνι.
«Θα πρέπει να οικοδομήσουμε μια αίσθηση κοινής ευρωπαϊκής ευθύνης, γνωρίζοντας ότι δεν υπάρχει καμία εύκολη λύση, καμία μαγική λύση».
Καθ΄οδόν προς τη σύνοδο του Λουξεμβούργου, οι λύσεις που προτάθηκαν από διάφορους υπουργούς περιελάμβαναν μια έκκληση από τη Μεγάλη Βρετανία για την εξάρθρωση των διακινητών στη Βόρεια Αφρική, οι οποίοι απαιτούν χιλιάδες δολάρια για να φορτώσουν ανθρώπους πάνω σε πλαστικές λέμβους και ψαροκάικα.
Η Αυστρία δήλωσε ότι υποστηρίζει την ιταλική πρόταση να δημιουργηθούν καταυλισμοί στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να ζητήσουν άσυλο επί τόπου χωρίς να διακινδυνεύουν τη ζωή τους διασχίζοντας τη Μεσόγειο για να φθάσουν στην Ευρώπη.
Ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, Αρλέμ Ντεζίρ, δήλωσε ότι η επιχείρηση «Τρίτων» για την προστασία των συνόρων, η οποία αντικατάστησε το 2014 μια πιο συνεκτική ιταλική επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, τη «Μάρε Νόστρουμ», δεν είναι αρκετή και η εμβέλειά της είναι πολύ περιορισμένη.
Η επιχείρηση «Τρίτων» άρχισε τον Νοέμβριο του 2014 με επτά σκάφη, δύο αεροπλάνα και ένα ελικόπτερο – πολύ μικρότερη από τη «Μάρε Νόστρουμ», η οποία είχε πολύ μεγαλύτερες ικανότητες διάσωσης σε αέρα και θάλασσα, χρησιμοποιώντας ραντάρ, αεροσκάφη και μη επανδρωμένα, τηλεκατευθυνόμενα αεροπλάνα. Ο μηνιαίος προϋπολογισμός της «Τρίτων» ανέρχεται στα 2,9 εκατομμύρια ευρώ, δηλ. στο ένα τρίτο της «Νόστρουμ».
Η Ιταλία θέλει η Αίγυπτος και η Τυνησία να διαδραματίσουν ρόλο στη διάσωση προσφυγικών σκαφών στη Μεσόγειο. Από τη στιγμή που οι πρόσφυγες θα απομακρύνονται από τη θάλασσα από τους Αιγύπτιους ή τους Τυνήσιους, θα μπορούν να μεταφέρονται σε λιμάνια της βόρειας Αφρικής.
