«Πρεμιέρα» θα κάνει στις ευρωεκλογές η επιστολική ψήφος και στις αρχές του νέου έτους θα ψηφιστεί το σχετικό νομοσχέδιο από τη Βουλή. Η ανακοίνωση – έκπληξη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη έγινε στο πρόσφατο υπουργικό συμβούλιο και το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσει διαβούλευση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Η συγκεκριμένη κίνηση όλο το προηγούμενο διάστημα είχε μείνει μακριά από τα ραντάρ της δημοσιότητας και το θέμα γνώριζε μόνο ένας στενός πυρήνας των συνεργατών του πρωθυπουργού και η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών. Σύμφωνα με πληροφορίες το τελικό σχέδιο συζητήθηκε πριν από περίπου δέκα ημέρες και αφού διαπιστώθηκε πως η διαδικασία είναι υλοποιήσιμη με αυστηρές δικλείδες ασφαλείας οριστικοποιήθηκε η απόφαση.
Επιστολική ψήφος: Πώς θα εφαρμοστεί στην Ελλάδα και τι ισχύει στην υπόλοιπη Ευρώπη
Οι δικλείδες ασφαλείας
Από την κυβερνητική πλευρά επισημαίνεται πως η μυστικότητα και το αδιάβλητο της ψηφοφορίας εξασφαλίζεται μέσα από μια σειρά από διαδικασίες. Ενδεικτικά αναφέρεται η διπλή ταυτοποίηση (κινητό και mail), η ταυτοπροσωπία μέσα στο φάκελο που θα βάζει ο εκλογέας και η υπεύθυνη δήλωση που θα υπογράφει.
Παράλληλα θα υπάρχει ένας ξεχωριστός φάκελος σφραγισμένος, που θα αποστέλλεται από τον εκλογέα μέσα στον μεγαλύτερο φάκελο και όπως τονίζεται από την κυβερνητική πλευρά είναι αδύνατον βάση της κατασκευής του να παραχαραχθεί.
Να σημειωθεί εδώ πως τρεις ήταν οι βασικοί λόγοι που μέτρησαν για να «κλειδώσουν» οι αποφάσεις.
Οι 3 λόγοι
- Ο πρώτος λόγος σχετίζεται με τα αυξημένα ποσοστά αποχής που είχαν καταγράφει στις πρόσφατες αναμετρήσεις και στο γεγονός πως υπάρχει και μια… κόπωση σε ένα τμήμα των ψηφοφόρων από τις διαδοχικές κάλπες (διπλές εθνικές εκλογές και στη συνέχεια αυτοδιοικητικές). Με την προωθούμενη ρύθμιση ηλικιωμένοι, όσοι εργάζονται (π.χ. σε τουριστικούς προορισμούς για τη σεζόν), οι φοιτητές που είναι μακριά από τον τόπο κατοικίας τους και άλλες ομάδες ψηφοφόρων που δεν είναι εύκολο να φτάσουν μέχρι τις κάλπες θα έχουν την δυνατότητα της επιστολικής ψήφου. «Αποδεικνύουμε στην πράξη ότι θέλουμε οι Έλληνες πολίτες που έχουν δικαίωμα ψήφου να συμμετέχουν ενεργά στις εκλογές και να δημιουργήσουμε άλλο ένα εργαλείο που θα συμβάλλει στη μείωση της αποχής» σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
- Ο δεύτερος λόγος έχει σχέση με τους αποδήμους, οι οποίοι θα μπορούν πλέον να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο (δεν θα στηθούν εκλογικά τμήματα εκτός Ελλάδας). Υπενθυμίζεται πως στις τελευταίες εκλογές δόθηκε υπό προϋποθέσεις στους αποδήμους η δυνατότητα να ψηφίσουν από τον τόπο κατοικίας τους αλλά ήταν εξαιρετικά μικρή η συμμετοχή (καθώς σε πολλές περιπτώσεις τα εκλογικά τμήματα δεν ήταν κοντά στην κατοικία τους). Στόχος τώρα είναι με την συγκεκριμένη διάταξη να υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή των Ελλήνων που ζουν στο εξωτερικό και έχουν δικαίωμα ψήφου.
- Ο τρίτος λόγος έχει σχέση με την απόφαση της κυβέρνησης να επιταχύνει την υλοποίηση μιας σειράς μεταρρυθμίσεων. Μάλιστα το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπάρξει σειρά πρωτοβουλιών προς αυτή την κατεύθυνση (για παράδειγμα ετοιμάζεται το νομοσχέδια για τα μη κρατικά πανεπιστήμια). Από το Μαξίμου θέλουν να στείλουν μήνυμα πως το καθαρό γαλάζιο προβάδισμα σε όλες τις δημοσκοπήσεις δεν οδηγεί σε εφησυχασμό και μεταρρυθμιστική κόπωση και στόχος είναι να ξεδιπλωθεί το προεκλογικό πρόγραμμα της Ν.Δ. χωρίς καθυστερήσεις.
Τι θα γίνει στις εθνικές εκλογές
Σε περίπτωση που όλα κυλήσουν ομαλά με την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές θα ανοίξει η συζήτηση και για τις εθνικές εκλογές. Προς το παρόν πάντως η εφαρμογή της επιστολικής ψήφου θα αφορά τις ευρωεκλογές και εθνικά δημοψήφισμα.
Να σημειωθεί εδώ πως για τις ευρωεκλογές το μέτρο μπορεί να περάσει από τη Βουλή μόνο με την ψήφο των «γαλάζιων» βουλευτών (αν και στόχος είναι να ψηφιστεί και από κόμματα της αντιπολίτευσης). Ωστόσο για να εφαρμοστεί η επιστολική ψήφος στις εθνικές εκλογές θα απαιτηθούν ευρύτερες συναινέσεις για να επιτευχθεί αυξημένη πλειοψηφία 200 εδρών (όπως πέρασε δηλαδή και ο τελευταίος εκλογικός νόμος).
Τι λέει η αντιπολίτευση
Ανάμεικτες είναι οι πρώτες αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην καθιέρωση της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές. Η εξαγγελία δεν πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο επικοινωνιακής εκμετάλλευσης τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ Στέφανος Κασσελάκης και προσέθεσε «απαιτεί απαντήσεις για πιθανά συνταγματικά κωλύματα, για τη διασφάλιση της μυστικότητας της ψήφου, καθώς και ασφαλιστικές δικλείδες που θα προστατεύσουν από ενδεχόμενη νόθευση το εκλογικό αποτέλεσμα και θα εξασφαλίσουν την αξιοπιστία της διαδικασίας»
«Παρά τον αιφνιδιασμό» σημείωσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης «έχουμε διάθεση συναίνεσης αλλά με σοβαρές θεσμικές εγγυήσεις». Όπως είπε «σε πολλά κράτη υπάρχει η επιστολική ψήφος αλλά υπάρχουν και εγγυήσεις που διασφαλίζουν την διαφάνεια και την εύρυθμη λειτουργία της εκλογικής διαδικασίας».
Η κυβέρνηση «εδώ και τώρα να πάρει πίσω την απαράδεκτη και επικίνδυνη εξαγγελία» επισημαίνεται σε ανακοίνωση του γραφείου τύπου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος ανέφερε μεταξύ άλλων πως «δεν εμπιστευόμαστε τη Ν.Δ.».
