Skip to main content

Δημιουργική ασάφεια επί το έργον – πάλι

Από την έντυπη έκδοση 

Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]

Αφήνει μια παράξενη επίγευση, η επ’ εσχάτων προσέλευση όλο και περισσότερων από τους αυστηρούς παρατηρητές των ελληνικών πραγμάτων σε συνηγορία της όσο το δυνατόν πιο εύκαμπτης στάσης στο ζήτημα που -μοναχικό!- έχει μείνει να πολώνει το ενδιαφέρον για το «αύριο» στην Ελλάδα του τέλους 2018. Εννοούμε, φυσικά, το θέμα των συντάξεων.

Είχαμε το ΔΝΤ, τον βασικό εισηγητή του μέτρου περικοπής των συντάξεων -το οποίο Ταμείο μέχρι προ ημερών επέμενε (διά του εκπροσώπου Τύπου του Τζέφρι Ράις) ότι πρόκειται για διαρθρωτικό μέτρο… – να δηλώνει ότι «άκουσε με ενδιαφέρον τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς» (διά των Τόμσεν/Λαγκάρντ) και ως προς το ότι το μέτρο δεν είναι διαρθρωτικό και ως προς το ότι υπάρχει πλέον δημοσιονομικός χώρος ώστε να φιλοξενηθεί «και η μη περικοπή συντάξεων και η πλειονότητα των αντιμέτρων» (σε βάθος 4ετίας, βέβαια): το τελευταίο σκέλος φράσης μας έφθασε από το ελληνικό ΥΠΟΙΚ, το αρχικό μέρος απευθείας από Ουάσιγκτoν.

Επειδή όμως για τη συνέχεια -και πάντως για την ύπαρξη δημοσιονομικού χώρου- οι του Ταμείου παρέπεμψαν στους Ευρωπαίους θεσμούς, ας θυμηθούμε την προ δύο εβδομάδων απόφανση του προέδρου του Eurogroup Μάριο Σεντένο (ποιος θεσμικότερος;) ότι πρόκειται για «δημοσιονομικού χαρακτήρα μέτρο και όχι διαρθρωτικού, δεδομένης της αναμόρφωσης του συνταξιοδοτικού έως τώρα»· όσον αφορά δε τη δημοσιονομική διάσταση, «όλοι γνωρίζουμε πώς έχει βελτιωθεί η κατάσταση στην Ελλάδα». 

Βέβαια, τα λουριά είχε σφίξει ο Κλάους Ρέγκλινγκ του ESM με το «οι θεσμοί θα αποφασίσουν», ενώ και ο παγίως διαλλακτικός Πιερ Μοσκοβισί -η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του οποίου και παρέλαβε τον διφυή Προϋπολογισμό 2019 και θα αποφανθεί επ’ αυτού- εξάρτησε από τη μελέτη του Προϋπολογισμού τη δυνατότητα «να ανασταλεί ή όχι η περικοπή των συντάξεων».

Εν τω μεταξύ, ακριβώς την παραμονή της καταθέσεως του Προϋπολογισμού 2019 στις Βρυξέλλες, στο προσωπικό του blog ο προκάτοχος του Σεντένο στην προεδρία του Eurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ -ο οποίος την Τρίτη που μας έρχεται παρουσιάζει στην Αθήνα το βιβλίο του «De Eurocrisis» στα ελληνικά/ Η κρίση της Ευρωζώνης, με πολλή διάθεση αφηγηματικότητας και με αρκετή τήρηση ισορροπιών- επεσήμανε ότι «οι Έλληνες έχουν κάποιο δίκιο όταν επισημαίνουν ότι αυτό το μέτρο (της περικοπής των παλιών συντάξεων) δεν έχει διαρθρωτικές επιπτώσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα». Δέχεται βέβαια ο Γερούν ότι βραχυπρόθεσμα μια περικοπή των συντάξεων θα δημιουργούσε δημοσιονομικό χώρο «ο οποίος -κάτι πολύ ευπρόσδεκτο- θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για άλλες κοινωνικές δαπάνες ή για φοροελαφρύνσεις». 

Όμως… δημοσιονομικός χώρος είναι (κατά Γερούν, πάντα) ήδη διαθέσιμος για το 2018-19 καθώς ο στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ έχει ήδη υπερκαλυφθεί (Εδώ, μάλιστα, μπαίνει στη μέση και μπηχτή ότι το ΔΝΤ «που έλεγε ότι αυτό είναι αδύνατον, αναπροσάρμοσε την περασμένη εβδομάδα την πρόβλεψή του, ακριβώς στο 3,5%»).

Καθώς κανείς απ’ όλους αυτούς τους καλούς ανθρώπους δεν είναι πιθανόν να εμπνέεται πολιτικά από το Μαοϊκό «Μεγάλη αναταραχή, υπέροχη κατάσταση!» (ακόμη και ο Πιερ Μοσκοβισί, γιος του μεγάλου κοινωνιολόγου Σερζ Μοσκοβισί και της ψυχαναλύτριας Μαρία Μπρόμπεργκ, μάλλον προς Τροτσκιστής/της LCR της Τετάρτης Διεθνούς έφερνε…) δύσκολα θα πιστεύαμε ότι συνειδητά επιχειρούν μ’ αυτήν την υπερπαραγωγή απόψεων να αποπροσανατολίσουν τη δημόσια συζήτηση. 

Στη μικρή Ελλάδα, διότι στην Ευρώπη η ελληνική υπόθεση μάλλον έχει αφεθεί στη γωνία – όταν άλλωστε υπάρχει Ιταλία, ποιος κοιτάζει ανατολικότερα; Ταυτόχρονα, καθώς όλοι οι παραπάνω είχαν την εμπειρία της Βαρουφάκειας λογικής «δημιουργικής ασάφειας» κατά τη διαχείριση της ελληνικής υπόθεσης, ούτε κι εκεί πιστεύουμε ότι βρίσκεται η ρίζα όσων ζούμε.

Άλλωστε «οι αγορές», που τις ανακαλύψαμε όλοι εν τω άμα ως υπέρτατο κριτή στην τελευταία στροφή των πραγμάτων, δείχνουν προς στιγμήν να ηρεμούν απέναντι στα ελληνικά ομόλογα – που από την απογείωση στο 4,65% πάλι βρίσκονται στο 4,3% (με τα ιταλικά σε απόδοση 3,56% εν τω μεταξύ). 

Δεν φαίνεται να είναι «εκτός κλίματος» ο υποδιοικητής της ΤτΕ Γ. Μουρμούρας, που ανέφερε στο Λονδίνο/στο City ότι κάποια στιγμή θα ξαναγίνει εφικτή η έκδοση ελληνικού χαρτιού με λογικό επιτόκιο… 

Ας μην ξεχνούμε ότι και ο Μάριο Ντράγκι, στο περιθώριο της Συνόδου ΔΝΤ/Παγκόσμιας Τράπεζας στο Μπαλί είχε δειχθεί καθησυχαστικός για τα ελληνικά ομόλογα, επισημαίνοντας πως τα δικά τους spreads ως προς τα ιταλικά βρέθηκαν να μειώνονται.

Να δούμε τι θα μας βγάλει αυτού του είδους η ασάφεια, με το ραντάρ της Τρόικας/Κουαρτέτου πάλιν στην Αθήνα.