Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Το 1964 το «Der Spiegel» αφιέρωσε το εξώφυλλό του στον Πορτογάλο εργάτη Αρμάντο Ροντρίγκεζ, ο οποίος χαιρετίστηκε ως ο εκατομμυριοστός «μετανάστης εργάτης» που μπήκε στη Γερμανία, με επίσημη υποδοχή στην Κολωνία και με δώρο ένα μοτοποδήλατο.
Στα τέλη του 2015 χιλιάδες Γερμανοί συγκεντρώθηκαν σε σιδηροδρομικούς σταθμούς και σε δρόμους για να υποδεχθούν το πρώτο κύμα προσφύγων.
Ύστερα ήρθαν οι μέλισσες. Και τότε και σήμερα υπάρχει μια έμφυτη αντινομία ανάμεσα στις απαιτήσεις του καπιταλισμού, που στηρίζει την κινητικότητα και τ’ ανοικτά σύνορα, και σ’ εκείνες του έθνους-κράτους.
«Στα τέλη της δεκαετίας του 1940 το Λονδίνο εφάρμοσε το πρόγραμμα “Ευρωπαίοι εθελοντές εργάτες” με βάση μια φυλετική ταξινόμηση, δίνοντας προτεραιότητα στους κατοίκους χωρών της Βαλτικής και κρατώντας εκτός τους Εβραίους… “Μιας μεγάλης κλίμακας μετανάστευση σε μια πλήρως οργανωμένη κοινωνία σαν τη δική μας θα μπορούσε να είναι ευπρόσδεκτη χωρίς επιφυλάξεις μόνο αν οι μετανάστες ήταν από καλή ανθρώπινη πάστα και η θρησκεία και η φυλή τους δεν τους εμπόδιζε να συγχωνευτούν με τον ντόπιο πληθυσμό”». Μια υπενθύμιση από τον Μαρκ Μαζάουερ και το βιβλίο του «Σκοτεινή Ήπειρος» (Εκδ. Αλεξάνδρεια», σ. 308).
Ωστόσο, η δυναμική του οικονομικού συστήματος ωθούσε προς μια διαφορετική κατεύθυνση. Καθώς η οικονομική αισιοδοξία εξατμιζόταν στις αρχές της δεκαετίας του 1970, το κλίμα έγινε πιο εχθρικό στην ιδέα να συνεχιστεί η μετανάστευση και τέθηκαν μια σειρά περιορισμοί.
Δεν ξέρω αν η Ιστορία κύκλους κάνει, ξέρω ότι η υποκρισία χτυπά ταβάνι. Ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας, της χώρας που ηγήθηκε της σύγχρονης σταυροφορίας για αποκλεισμό των βορείων συνόρων της Ελλάδας, απορρίπτει το διάταγμα Τραμπ, επιμένοντας, όμως, σε αυστηρότερη πολιτική στην Ευρώπη.
Πιο συνεπή έλεγχο θέλει και ο «αριστερά χτυπά η καρδιά» Όσκαρ. Ο εμβληματικός πρώην πρόεδρος της γερμανικής Αριστεράς θεωρεί ότι το ζήτημα της μετανάστευσης είναι κυρίως κοινωνικό. Και γι’ αυτούς που έρχονται και γι’ αυτούς που κατοικούν στη Γερμανία.
Άλλαξε το σκηνικό, ξεχάστηκαν τα περί ανθρωπισμού και ευρωπαϊκού ηθικού πλεονεκτήματος. Άλλαξε το σκηνικό, αλλά το θέμα είναι υπαρκτό, δεν είναι μόνο οικονομικό, μετατράπηκε σε πολιτικό.
