Skip to main content

Σύνορα στην αλληλεγγύη

Από την έντυπη έκδοση 

Της Νατάσας Στασινού
[email protected]

«Bye bye Schengen» έγραψε με έκδηλη ικανοποίηση στο λογαριασμό της στο Twitter η Μαρίν Λεπέν, επικεφαλής του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία.

«Τώρα είναι βέβαιο πως η Σένγκεν δεν θα επιβιώσει» διακήρυξε και ο Νάιτζελ Φάρατζ, του βρετανικού Κόμματος Ανεξαρτησίας.

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν δεν έχασε επίσης την ευκαιρία να δηλώσει δικαιωμένος και να επικρίνει για ακόμη μία φορά Ελλάδα και Ιταλία, που δεν μπορούν  να ελέγξουν τα σύνορά τους.

Την απόφαση της Γερμανίας να επαναφέρει προσωρινά τους ελέγχους στα σύνορά της (την οποία στη συνέχεια ακολούθησαν χώρες όπως η Σλοβακία, η Αυστρία και η Πολωνία) έσπευσαν να καλωσορίσουν και άλλες ακραίες φωνές, ισχυριζόμενες ότι ανταποκρίνεται στα όσα οι ίδιοι υποστήριζαν έως τώρα για την προσφυγική κρίση.

Για τους περισσότερους, όμως, ήταν μία δυσάρεστη έκπληξη. Ακρως δυσάρεστες θα μπορούσαν να είναι και οι συνέπειές της.

Δεν έχει περάσει μία εβδομάδα από τότε που το Βερολίνο -το οποίο είχε το θάρρος να αναστείλει τη Συνθήκη του Δουβλίνου, για να μοιραστεί την ευθύνη με τις χώρες υποδοχής των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων- μας διαβεβαίωνε ότι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης έχει τη δυνατότητα να ενσωματώνει 500.000 πρόσφυγες ετησίως.

Φέτος είχε ήδη υπολογίσει πως θα υποδεχθεί περισσότερους από 800.000. Τι ήταν αυτό, λοιπόν, που οδήγησε στην αιφνίδια μεταστροφή;

Μία πρώτη ανάγνωση είναι ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ λύγισε στις πιέσεις των συμμάχων της Χριστιανοκοινωνιστών της Βαυαρίας, των οποίων η ρητορική στο ζήτημα της μετανάστευσης πόρρω απέχει από τη δική της.

Ο φόβος του πολιτικού κόστους υπερίσχυσε της διάθεσης για αλληλεγγύη, σχολίασαν αρκετοί.

Η απόφαση αυτή, ωστόσο, δεν έχει να κάνει μόνο ή τόσο με τους συσχετισμούς στο εσωτερικό της γερμανικής πολιτικής σκηνής.

Είναι περισσότερο ένα μήνυμα με αποδέκτες εκτός Γερμανίας.

Και αυτοί δεν είναι άλλοι από τα κράτη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, που αρνούνται πεισματικά να αποδεχθούν μία πανευρωπαϊκή λύση με αναλογικό καταμερισμό των βαρών, υποστηρίζοντας ότι το πρόβλημα είναι «ελληνικό», «ιταλικό», «γερμανικό».

Το Βερολίνο αποφάσισε να εντείνει την πίεση στις χώρες αυτές. Το κάνει, όμως, με μία ενέργεια υψηλού κινδύνου.

Χθες συνεδρίασε το διχασμένο Συμβούλιο της Ε.Ε. για το φλέγον αυτό ζήτημα και πιθανότατα θα ακολουθήσει Σύνοδος Κορυφής.

Αν η Ευρώπη δεν επιλέξει επιτέλους τον δρόμο της ενότητας σε μία κρίση που όμοιά της έχει να ζήσει από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τότε η αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας εντός της Ενωσης θα καταργηθεί de facto.

Θα κινδυνεύσουμε πράγματι να αποχαιρετήσουμε τη Συνθήκη του Σένγκεν και μαζί με αυτή συνολικά την ιδέα στην οποία στηρίχθηκε η δημιουργία και η λειτουργία της Ενωσης. Θα κινδυνεύσουμε να πούμε: «Βye bye ευρωπαϊκό κεκτημένο».