Skip to main content

60 εκατ. άνθρωποι χωρίς πατρίδα

Από την έντυπη έκδοση 

Της Νατάσας Στασινού
[email protected]

Τον περσινό Αύγουστο η Γιούσρα Μαρντίνι κολύμπησε 3,5 ώρες στο Αιγαίο για να βγει σώα με άλλους είκοσι συμπατριώτες της στις ελληνικές ακτές.

Το ταξίδι της είχε αρχίσει από τη Συρία, πέρασε από την Τουρκία, τον βαλκανικό διάδρομο, συνεχίστηκε στη Γερμανία και έφτασε έως τις ολυμπιακές πισίνες της Βραζιλίας. Είναι ένα από τα δέκα μέλη της πρώτης ομάδας προσφύγων που λαμβάνει μέρος στους Αγώνες. Προέρχονται από τη Συρία, το Κονγκό, την Αιθιοπία, το Νότιο Σουδάν. Αλλά στο Ρίο πήγαν χωρίς πατρίδα, σημαία και εθνικά σύμβολα. Είναι εκεί για να θυμίσουν ότι η προσφυγική κρίση είναι παγκόσμιο ζήτημα.

Στην Ευρώπη τείνουμε να πιστεύουμε ότι η προσφυγική κρίση αφορά μόνο εμάς. Ίσως γιατί μας βρήκε τόσο ανέτοιμους, που ανέδειξε όλα τα τρωτά και βάθυνε τις διαχωριστικές γραμμές, ενώ ανέδειξε κρίσιμα ερωτήματα για το μέλλον. Μιλάμε για τα τείχη που υψώθηκαν για τους ανθρώπους που εγκλωβίστηκαν σε άθλιες συνθήκες, για την πολιτική εκμετάλλευση, τις ξενοφοβικές κορόνες. Εστιάζουμε στη συμφωνία με τον… «διάβολο» Ερντογάν, στο «outsourcing» του ελέγχου των συνόρων στην Τουρκία, τις εκπτώσεις, τους εκατέρωθεν εκβιασμούς. Εξετάζουμε τι σημαίνει για τη δημοτικότητα της Άγκελα Μέρκελ ή τις γαλλικές εκλογές.

Όλα τα παραπάνω είναι σημαντικά. Αλλά συχνά ξεχνάμε τη μεγάλη εικόνα – μία εικόνα 60 εκατομμυρίων ανθρώπων. Τόσοι είναι σύμφωνα με τον ΟΗΕ εκτοπισμένοι από τις εστίες τους. Τα 20 εκατομμύρια εκτός της χώρας τους. Το 45% εξ αυτών για περισσότερο από πέντε χρόνια. Στο Λίβανο, μία χώρα 4,5 εκατομμυρίων, έχουν καταφύγει 1,2 εκατ. πρόσφυγες. Στην Τουρκία περισσότεροι από 2,5 εκατομμύρια.

Πριν από λίγες ημέρες τα κράτη των Ηνωμένων Εθνών απέρριψαν σχέδιο για επανεγκατάσταση προσφύγων ανά τον αναπτυγμένο κόσμο, ώστε όλοι να σηκώσουν το βάρος που αναλογεί. «Είχαμε μία ιστορική ευκαιρία και την πετάξαμε» σχολίασε η Σάρλοτ Φίλιπς, σύμβουλος της Διεθνούς Αμνηστίας. Στον πιο κρίσιμο αγώνα, η διεθνής κοινότητα δεν ξέρει τι θα πει «ομαδικό παιχνίδι». Ο καθένας κολυμπά μόνος και τελικά βουλιάζει.