Από την έντυπη έκδοση
Του Βασίλη Κωστούλα
[email protected]
Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση εφαρμόζει όπως όπως το πιο επώδυνο σκέλος του προγράμματος, δηλαδή τη δημοσιονομική προσαρμογή, και αυτήν μέσα από τις λιγότερο αναπτυξιακές επιμέρους επιλογές, που εξαντλούνται σε φοροεισπρακτικές επιδρομές. Πρόκειται για δοκιμασμένη συνταγή με γνωστά αποτελέσματα.
Την περίοδο 2010-15, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, παρά τις συνεχείς αυξήσεις των φόρων, τα έσοδα του κράτους από τους έμμεσους φόρους μειώθηκαν κατά 24%, και τα έσοδα από τους άμεσους φόρους μειώθηκαν κατά 5,24%. Το 2015 τα συνολικά φορολογικά έσοδα μειώθηκαν σε σχέση με το 2014 κατά 1,7 δισ.
Μετά και τις νέες επιβαρύνσεις, οι συσσωρευμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία έχουν φτάσει μία ανάσα πριν από τα 90 δισ. Αυξημένα είναι και τα «φέσια» του Δημοσίου προς τους ιδιώτες.
Όμως, ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι η άχαρη αυτή φάση της οικονομικής εξυγίανσης δεν συνοδεύεται από παράλληλα βήματα στους τομείς της επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων, με εξαίρεση τα πρώτα αποτελέσματα από τις επιβεβλημένες διά του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεις.
Δεν συντρέχουν έτσι οι προϋποθέσεις για ένα αναπτυξιακό μπαμ, που θα αλλάξει το κλίμα, σηματοδοτώντας μια βιώσιμη ανάκαμψη της οικονομίας.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον διαδραματίζουν σημαίνοντα ρόλο για τις εξελίξεις η πορεία των εσόδων στο εσωτερικό και η στάση των πιστωτών στο εξωτερικό.
Όπως κατέδειξε το ρεπορτάζ της «Ν», υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις εκτροπής της αρχικά θετικής πορείας των κρατικών εσόδων, οι στόχοι των οποίων αναμένεται να κριθούν κυριολεκτικά στην εκπνοή του έτους.
Η ανακοίνωση των επίσημων στοιχείων της Eurostat την ερχόμενη άνοιξη θα καθορίσει αν θα ενεργοποιηθεί ο περιβόητος «κόφτης», δηλαδή ο προσφάτως θεσμοθετημένος Αυτόματος Μηχανισμός Δημοσιονομικής Προσαρμογής.
Συγχρόνως, την αρχική εκτίμηση ότι στον απόηχο της απόφασης για Brexit η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να αναζωπυρώσει εστίες έντασης και αστάθειας, και άρα ευνοείται η διαπραγματευτική θέση της κυβέρνησης, διαδέχεται σειρά προβλέψεων σύμφωνα με τις οποίες το φθινόπωρο οι θεσμικοί πιστωτές θα οξύνουν τη στάση τους γύρω από το ελληνικό πρόγραμμα.
Η ανάλυση αυτή προσεγγίζει μάλιστα ως κακή είδηση για την Ελλάδα την πίστωση χρόνου στην Ισπανία και την Πορτογαλία ως απάντηση στις δημοσιονομικές αποκλίσεις τους, υπό την ερμηνεία ότι ο ευρωπαϊκός παράγοντας, με προεξάρχον το οικονομικό επιτελείο της Γερμανίας, μετά την επίδειξη επιείκειας απέναντι στις δύο αυτές χώρες, θα εξαντλήσει πλέον όλη την αυστηρότητα στην περίπτωση της Ελλάδας.
Η αίσθηση νηνεμίας που επικρατεί τους τελευταίους μήνες έχει αυξημένες πιθανότητες να αποδειχθεί παραίσθηση και η μπουνάτσα να γυρίσει σε φουρτούνα το φθινόπωρο.
