Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Ο ένας μετά τον άλλο οι πολιτικοί της Ευρωζώνης απηύθυναν το ίδιο μήνυμα: απέναντι στο δόγμα «Πρώτα η Αμερική» του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, οι ηγέτες της Ιταλίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας αποκήρυξαν τον προστατευτισμό και «αγκάλιασαν» τον πολυμερισμό.
Σίγουρα, στη σημερινή εποχή της ασφάλειας, του εμπορίου και των συναλλαγματικών εντάσεων, αυτό το σόου της ενότητας δείχνει ιδιαίτερα ενθαρρυντικό. Πίσω όμως από την επιφάνεια, ο οικονομικός εθνικισμός καλά κρατεί. Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης εξακολουθούν να ανθίστανται στις εξαγορές από το εξωτερικό, ακόμη και από χώρες εντός της Ε.Ε., και παρότι ένας μεγάλος κυβερνητικός σχηματισμός στη Γερμανία προσφέρει την καλύτερη ελπίδα για να ξεκλειδώσουν θεσμικές μεταρρυθμίσεις, παραμένουν οι κόκκινες γραμμές στην ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και στη δημιουργία δημοσιονομικής ενοποίησης.
Για παράδειγμα, όταν ένας εθνικός παίκτης γίνεται στόχος εξαγοράς, οι πολιτικοί ξεχνούν εύκολα τις αρχές της ενιαίας αγοράς, που περιορίζουν τη δυνατότητα των κυβερνήσεων να συντηρούν εθνικούς πρωταθλητές. Η γαλλική Vivendi έχει βρεθεί στο στόχαστρο της ιταλικής κυβέρνησης όσον αφορά τον έλεγχο της Telecom Italia, από τη στιγμή που η Ρώμη επικαλέστηκε τον λεγόμενο «χρυσό κανόνα», ο οποίος της δίνει λόγο στις στρατηγικές αποφάσεις του τηλεπικοινωνιακού ομίλου.
Το ίδιο συμβαίνει και με τη μεταρρύθμιση. Ενώ «όλα είναι στο τραπέζι προς συζήτηση», εάν κοιτάξει κάποιος πιο βαθιά αρχίζουν να αναδύονται διαφορές, όπως στο θέμα της ύπαρξης ενός ενιαίου συστήματος ασφάλισης καταθέσεων, στα επισφαλή δάνεια και στην ποσότητα των κρατικών ομολόγων που θα πρέπει να διακρατούν οι τράπεζες.
Φυσικά, οι παραπάνω διαφορές δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι αισιόδοξοι θέλουν να βλέπουν ένα νέο κλίμα συνεργασίας ανάμεσα στις χώρες – μέλη, το οποίο σαφώς και υποστηρίζεται από την οικονομική ανάκαμψη. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ένας σχολιαστής στο Νταβός, οι «κόκκινες γραμμές» θα μπορούσαν να γίνουν «ροζ». Η Γαλλία θα ήθελε να υπάρξει κάποια πρόοδος στη θεσμική μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης έως τον Ιούνιο, δείχνοντας ότι επιστρέφει δυναμικά στον πυρήνα. Ας μην εξαντλείται όμως η ενότητα σε ευχολόγια και στη διακήρυξη κοινών θέσεων. Γιατί σίγουρα επαναλήφθηκε και στο φετινό Νταβός το ίδιο σκηνικό της ρητορικής αναμέτρησης δύο κόσμων: από τη μία ο οικονομικός εθνικισμός του Τραμπ και από την άλλη οι φιλελεύθεροι σταυροφόροι της παγκοσμιοποίησης.
