Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Οι μετοχές στα διεθνή χρηματιστήρια είναι σε υψηλά-ρεκόρ, παρά τη μικρή διόρθωση των τελευταίων συνεδριάσεων. Στην Ευρώπη, οι επενδυτές ανάσαναν με ανακούφιση μετά την ήττα της ακροδεξιάς στη Γαλλία και την ανάδειξη του μεταρρυθμιστή Μακρόν. Με την πολιτική αβεβαιότητα να απομακρύνεται -προς το παρόν τουλάχιστον-, την οικονομία της Ευρωζώνης να εντυπωσιάζει με τις επιδόσεις της και τα εταιρικά κέρδη καλύτερα των προβλέψεων, οι επενδυτές έχουν οδηγήσει τις μετοχές σε υψηλά σχεδόν διετίας.
Το πάρτι συνεχίζεται και στη Wall Street, παρότι φθίνει σιγά σιγά η επήρεια του επονομαζόμενου «ράλι Τραμπ». Οι βασικοί δείκτες σημειώνουν αλλεπάλληλα ιστορικά ρεκόρ, με πιο πρόσφατο ορόσημο την άνοδο του Nasdaq, που κατάφερε να ξεπεράσει το φράγμα των 6.000 μονάδων, θυμίζοντας τις χρυσές εποχές πριν από το σκάσιμο της τεχνολογικής φούσκας, στις αρχές του 2000.
Ακόμη και στα βάθη της Ασίας εντοπίζει κανείς ορισμένα προειδοποιητικά σημάδια: Το κυνήγι των τεχνολογικών μετοχών οδήγησε τον δείκτη της Ταϊβάν στα υψηλότερα επίπεδα 17 ετών και πάνω από τις 10.000 μονάδες. Η φαινομενική ευφορία δεν μπορεί να κρύψει τους κινδύνους που απειλούν τις αγορές, προειδοποιεί ο γνωστός «doctor Doom», Νουριέλ Ρουμπινί, που είχε προβλέψει τη χρηματοπιστωτική κρίση. Και δεν είναι ο μόνος που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Προ ημερών και ο Μοχάμεντ Ελ-Εριάν προειδοποίησε για αλόγιστο ρίσκο, που θα μπορούσε να «κάψει» τους επενδυτές. Πίσω από τα ιστορικά ρεκόρ και το κλίμα ευφορίας καραδοκούν κίνδυνοι.
Η υπερβολική ανάληψη ρίσκου, σε συνδυασμό με την υπερχαλαρή νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών -διοχετεύοντας ρευστότητα άνω των 13 τρισ. δολ.- έχουν εκτοξεύσει τις αποτιμήσεις. Πού όμως εντοπίζονται τα πιο έντονα σήματα κινδύνου; Η Κίνα, για πολλούς αναλυτές, είναι ο μεγαλύτερος φόβος των αγορών. Ο κινεζικός «δράκος» γονατίζει, γεγονός που μεταφράζεται σε μειωμένη ζήτηση πρώτων υλών.
Ένα πρώτο «θύμα» θα μπορούσαν να είναι οι αγορές εμπορευμάτων, μεταδίδοντας τον ιό και στις μετοχές εταιρειών του κλάδου και με το ντόμινο να συνεχίζεται και στα νομίσματα χωρών εξαγωγής φυσικών πόρων. Ο «ελέφαντας» της ρευστότητας των 13 τρισ. δολ. αποτελεί ακόμη έναν σημαντικό κίνδυνο. Οι κεντρικές τράπεζες, βαδίζοντας στα αχαρτογράφητα νερά της απόσυρσης των μέτρων χαλάρωσης, πρέπει να κινηθούν με τρόπο τέτοιο ώστε να αποφύγουν τον πανικό, όπως είχε συμβεί το 2013 με την απόφαση της Fed για σταδιακή κατάργηση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, προκαλώντας μαζικές εκροές από τις αναδυόμενες. Οι αγορές εκπέμπουν σήμα κινδύνου. Και οι επενδυτές δεν πρέπει να το αγνοήσουν, όπως είχε συμβεί 20 χρόνια πριν.
