Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Η οικονομική ανάπτυξη αποτελεί «την καλύτερη απάντηση» στους αντιπάλους, που «προσπαθούν να σκιαγραφήσουν την Τουρκία ως αδύναμη χώρα», υπογράμμισε ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε πρόσφατη ομιλία του.
Με ρυθμούς 7,4% το 2017, η τουρκική οικονομία είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη μεταξύ των οικονομιών του G20, ξεπερνώντας ακόμη και τον κινεζικό «δράκο», που πέρυσι αναπτύχθηκε κατά 6,9%.
Τα εύσημα για τις εντυπωσιακές επιδόσεις ανήκουν εξ ολοκλήρου στον Ερντογάν. Όπως και οι ευθύνες για τον κίνδυνο υπερθέρμανσης, τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό, την κατρακύλα της λίρας και τη διεύρυνση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών. Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι να καταφέρει να θέσει υπό έλεγχο όλους τους παράγοντες που αφήνουν την οικονομία ευάλωτη σε ένα ισχυρό, εξωτερικό σοκ, καθώς εξαρτάται από τις εισροές κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση του ελλείμματος. Παρά τις προκλήσεις, η Άγκυρα ούτε που διανοείται κάποια κίνηση που θα μπορούσε να φρενάρει την ανάπτυξη, που κατά κύριο λόγο στηρίζεται στην κατανάλωση. Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος έχει επανειλημμένως εκφράσει την αντίθεσή του στις αυξήσεις επιτοκίων, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι είναι αναγκαία η μείωση του κόστους δανεισμού. Γνωρίζει πολύ καλά ότι η επιβράδυνση της οικονομίας μέσω της αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής θα επηρέαζε αρνητικά το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚ) στις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές που έχουν προγραμματισθεί για τον Νοέμβριο του 2019. Μόνο που τα οικονομικά προβλήματα της Τουρκίας δεν μπορούν να θαφτούν κάτω από το χαλί. Ο κίνδυνος υπερθέρμανσης της οικονομίας της έγινε αντιληπτός και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ξεχωρίζοντας το ολοένα και μεγαλύτερο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, την εξάρτηση από εισροές κεφαλαίων και τα περιορισμένα αποθέματα ξένου συναλλάγματος ως τις μεγαλύτερες «πληγές».
Οι προειδοποιήσεις του ΔΝΤ δυσαρέστησαν την Άγκυρα. Για τον Τσεμίλ Ερτέμ, εκ των οικονομικών συμβούλων του προέδρου Ερντογάν, οι συστάσεις του ΔΝΤ για συγκράτηση του πληθωρισμού και μείωση των κρατικών δαπανών βασίζονται σε «αποτυχημένες οικονομικές θεωρίες», δηλώνοντας κατηγορηματικά ότι η κυβέρνηση θα κάνει «ακριβώς το αντίθετο».
Η Τουρκία κατάφερε να ξεπεράσει την οικονομική κρίση του 2001 με επώδυνες μεταρρυθμίσεις και αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία. Η άνοδος του Ερντογάν στην εξουσία, το 2003, συνοδεύθηκε από μια «χρυσή δεκαετία» με μέση ετήσια ανάπτυξη 5,4% και την πρώτη αναβάθμιση στην κατηγορία investment-grade από το 1994. Ο σουλτάνος, με την προκλητικότητά του, έχει ήδη συγκεντρώσει αρκετούς εχθρούς γύρω του. Γι’ αυτό και χρειάζεται μια ισχυρή οικονομία. Ώστε να κρατήσει μακριά το ΔΝΤ από το παλάτι.
