Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Οι κεντρικοί τραπεζίτες σε ολόκληρο τον κόσμο είναι κατηγορηματικοί: δεν υπάρχει σχέδιο απόσυρσης των μέτρων στήριξης σε σύντομο χρονικό διάστημα, πολύ περισσότερο αύξησης των επιτοκίων. Οι αγορές, όμως, δεν φαίνεται να πείθονται. Το σκηνικό διαγράφεται ως εξής: Οι αγορές ακούνε τους κεντρικούς τραπεζίτες να τις λένε «σταματήστε, προπορεύεστε κατά πολύ», όμως αυτές ανησυχούν ότι οι κεντρικές τράπεζες θα αναδιπλωθούν όταν θα υπάρξουν νέα στοιχεία. Συνεπώς, οι αγορές είναι σαν να λένε «ναι μεν σας πιστεύουμε, όμως οι συνθήκες θα αλλάξουν και θα κριθεί αναγκαία η αλλαγή πολιτικής». Και αυτό το δείχνουν με την αύξηση των αποδόσεων.
Το story είναι ότι τα νέα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν και οι εμβολιασμοί θα πυροδοτήσουν παγκόσμια αναζωπύρωση της ανάπτυξης και του πληθωρισμού, αναγκάζοντας τελικά τις κεντρικές τράπεζες να αποσύρουν πιο γρήγορα τα μέτρα στήριξης. Όμως, οι υψηλότερες αποδόσεις εμπεριέχουν τον κίνδυνο να καταστούν πιο αυστηρές οι χρηματοοικονομικές συνθήκες, να αποσυρθεί ρευστό από την αγορά μετοχών και εν τέλει να πληγεί η πολυπόθητη ανάκαμψη. Οι κεντρικοί τραπεζίτες, από τον Τζερόμ Πάουελ της Fed και την Κριστίν Λαγκάρντ της ΕΚΤ έως τον Άντριαν Ορ της Ζηλανδίας, επανέλαβαν εμφατικά ότι η νομισματική πολιτική θα παραμείνει χαλαρή για αρκετό ακόμη διάστημα. Αλλά απευθύνονται σε ώτα μη ακουόντων. Ενώ προς στιγμή η ανοδική πίεση φάνηκε να εκτονώνεται, επέστρεψε δριμύτερη δείχνοντας σαφώς ότι οι αγορές προεξοφλούν το τέλος των υπερβολικά χαλαρών νομισματικών πολιτικών. Εάν τα ταξίδια, η εστίαση και οι αγορές επαναληφθούν τους επόμενους μήνες, τότε θα απελευθερωθούν τρισ. δολ. από τις αποταμιεύσεις κατά τη διάρκεια του κορονοϊού. Μόνο στις ΗΠΑ, ανήλθαν στα 2,38 τρισ. δολ. στα τέλη Δεκεμβρίου, στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών.
Μήπως όμως αυτή τη στιγμή συμβαίνει και κάτι άλλο; Για παράδειγμα, θα μπορούσαν οι αγορές να αναγκάσουν τις κεντρικές τράπεζες σε δράση και όχι μόνο σε λόγια; Το δίλημμα είναι μεγαλύτερο για την ΕΚΤ, που θα πρέπει να αυξήσει τις αγορές ομολόγων της για να κρατήσει το κόστος δανεισμού. Το ίδιο και για την κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας, όπου η απόδοση του 10ετούς βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2018, τη στιγμή που θέλει να το συγκρατήσει στο μηδέν. Άρα υπάρχει μία ένταση ανάμεσα στις αγορές και στις κεντρικές τράπεζες που θα μπορούσε να μετατραπεί σε πόλεμο, όπως λέει ο Τζέικομπ Νιλ, οικονομολόγος της Morgan Stanley. «Πιέζω, δηλαδή, έως ότου βγει για να μπορώ να έχω». Ίσως τελικά οι αγορές να είναι πιο σοφές από όσο νομίζουμε.
