Ο πρωθυπουργός επεσήμανε ότι το 1930 υπεγράφη στην Άγκυρα Σύμφωνο Φιλίας και σημείωσε ότι είναι ενεργή η παρακαταθήκη των Ισμέτ Ινονού και Ελευθέριου Βενιζέλου. «Σήμερα, 100 χρόνια μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης, συνάπτεται διακήρυξη σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας. Η διακήρυξη επιβεβαιώνει τη σχέση φιλίας και αναδεικνύει τις δυνατότητες συνεργασίας» επισήμανε.
Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους φίλους και η Διακήρυξη των Αθηνών, για την ενίσχυση της αποκαλούμενης θετικής ατζέντας, μια γενική περιγραφή χωρίς δεσμεύσεις και αναφορά των διαφορών, «δεν αποτελεί διεθνή συμφωνία, δεσμευτική για τα Μέρη κατά το διεθνές δίκαιο. Καμία πρόνοια της Διακήρυξης αυτής δεν πρέπει να ερμηνεύεται ότι παράγει νομικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις για τα Μέρη».
Τι παράγει, τότε, σε αέρα και πελάγη; Κλίμα, σε μία επίσκεψη-χορογραφία, που «δεν έγινε μια νύχτα ξαφνικά». Κλίμα, για να αγοράσουν χρόνο για τον μακρύ δρόμο. Δεν έχει, δηλαδή, αξία, παρά «μετεωρολογική» σημασία;
Μη λέμε τα αυτονόητα. Έχει την αξία που της προσδίδουν οι υπογραφές των δύο ηγετών. Λειτουργεί ως βάση για την επόμενη φάση.
Όλα χρήσιμα και μερικά πολύ χρήσιμα, όσο δεν κανονικοποιούνται τα κρίσιμα, οι σοβαρές τουρκικές διεκδικήσεις.
Μια στάση εδώ στις ιστορικές επικλήσεις. Στο Ελληνοτουρκικό Σύμφωνο Φιλίας Ουδετερότητας και Διαιτησίας του 1930.
Η Ελλάδα ήταν τότε ηττημένη, μετά τον καταποντισμό της Μεγάλης Ιδέας, και οικονομικά αδύναμη, μετά το κραχ στην Αμερική του 1929. «Η υπογραφή του συμφώνου ήτο καθαρώς δευτερεύον ζήτημα, ενώ το πρωτεύον ήτο η πραγματική ανάγκη φιλίας. Δεν είνε αληθές ότι το Αιγαίον χωρίζει, αλλ’ απεναντίας ενώνει τους δύο λαούς» δηλώνει ο Βενιζέλος. Σε ανάλογο πνεύμα ο Ινονού διαπιστώνει ότι «η φιλία μας βασίζεται επί ουσιαστικών δεδομένων». Οι πρόσφυγες, πάντως, δεν είχαν την ίδια γνώμη. Η ελληνοτουρκική συνεννόηση δεν παγώνει.
Παρά τις δύο κρίσεις του 1955-1959 και του 1963-64, θα αντέξει ως το 1974.
