Skip to main content

Οι Βρετανοί και οι άλλοι

Από την έντυπη έκδοση

Της Νατάσας Στασινού
[email protected]

«Κατά τη διάρκεια της ζωής μου, τα περισσότερα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει ο κόσμος ήρθαν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο από την ηπειρωτική Ευρώπη και οι λύσεις εκτός αυτής».

Έχουν περάσει πολλά χρόνια από την περίφημη αυτή ρήση της Μάργκαρετ Θάτσερ και τον χαρακτηρισμό «ουτοπικό σχέδιο», που είχε προσδώσει στην Ευρωπαϊκή Eνωση. Κι όμως η θέση αυτή εκφράζει, ακόμη και σήμερα, μεγάλο κομμάτι της βρετανικής κοινής γνώμης.

Αυτό το γνωρίζει καλά ο δήμαρχος του Λονδίνου, Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος φιλοδοξεί να διαδεχθεί τον Ντέιβιντ Κάμερον στην ηγεσία των Τόρις. «Η συμμετοχή στην Ε.Ε. διαβρώνει την εθνική κυριαρχία» διεμήνυσε, τασσόμενος υπέρ της εξόδου.

Τα περί ανάκτησης της κυριαρχίας και απελευθέρωσης από τα όσα επιτάσσουν οι Βρυξέλλες είναι το ισχυρό χαρτί για το στρατόπεδο του Brexit.

Κάποιοι φαίνεται να πιστεύουν ότι η επιστροφή στο εθνικό είναι πανάκεια, ότι άπαξ και η χώρα βρεθεί εκτός κοινοτικών συνόρων θα απαλλαγεί διά μαγείας από κρίσεις που ταλανίζουν την ευρωπαϊκή οικογένεια, με κυριότερη την προσφυγική.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι και ο πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον, κάλεσε τους πολίτες να ψηφίσουν υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε., δεσμευόμενος ότι η χώρα «δεν θα γίνει ποτέ μέρος του ευρωπαϊκού υπερ-κράτους». Εχει εξασφαλίσει «ειδικό καθεστώς» με ρητή εξαίρεση από τη διαδικασία της πολιτικής ολοκλήρωσης.

Η αλήθεια είναι ότι η Βρετανία δεν ήταν ποτέ «κανονικό» μέλος. Απολάμβανε εξαιρέσεων, διαφοροποιούνταν σε κρίσιμα ζητήματα, λαμβάνοντας «αντι-ευρωπαϊκή θέση».

Γνώριζε ότι είναι μία μεγάλη δύναμη που μπορεί να επιβιώσει και εκτός. Το θέμα βέβαια δεν είναι εάν θα επιβιώσει, αλλά πού είναι καλύτερα. Το Σίτι, οι βιομηχανίες, οίκοι αξιολόγησης προειδοποιούν πως η έξοδος οδηγεί στο άγνωστο. Και τονίζουν πως δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο για μια οικονομία από την αβεβαιότητα.

Πρόσφατες δημοσκοπήσεις αποκαλύπτουν ότι και τα 2/3 των Βρετανών πιστεύουν πως τα οικονομικά οφέλη της παραμονής είναι μεγαλύτερα. Ισως γι’ αυτό αρκετοί αναλυτές πιστεύουν πως, έστω και με μικρή διαφορά, οι Βρετανοί θα επιλέξουν την ασφάλεια της ένωσης – ακόμη και εάν αισθάνονται σε αυτήν «ξένοι».

«This is England», που θα έλεγαν και οι Clash. Αλλά και εμείς τη θέλουμε εντός. Γιατί εάν φύγει, πολύ γρήγορα και άλλες κυβερνήσεις θα θέσουν την επιλογή της εξόδου στους πολίτες τους. Κάποιοι ανησυχούν βέβαια ότι οι υποχωρήσεις προς το Λονδίνο παγιώνουν μία ένωση «δύο ταχυτήτων».

Σήμερα, όμως, η Ε.Ε. δεν έχει καθόλου ταχύτητα. Θυμίζει αυτοκίνητο σε «νεκρά». Στο παρελθόν είχε επιδείξει ανά καιρούς γερμανική ανθεκτικότητα, γαλλο-ιταλική φινέτσα, βρετανική ιπποδύναμη.

Τώρα πολλοί θέλουν να το σπρώξουν, να πάρει μπρος. Κάποιοι το κάνουν. Από διαφορετική, όμως, κατεύθυνση ο καθένας, με αποτέλεσμα να μένει σε ακινησία.