Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Λήξη συναγερμού, ή μάλλον επιβεβαίωση αλλαγής στη στάση έναντι της Ελλάδας (και όχι απλώς έναντι της σημερινής κυβέρνησης…), απετέλεσε η «ευρεία συμφωνία» στο Euro Working Group της περασμένης εβδομάδας για μη εφαρμογή του μέτρου περικοπής συντάξεων/για μη απομείωση της προσωπικής διαφοράς των «παλαιών» συνταξιούχων, συν η αποδοχή ενός πλαισίου περί τα 900 εκατ. ευρώ για κοινωνικά μέτρα (είτε ονομάζονται από κεκτημένη ταχύτητα «αντίμετρα» είτε μέτρα ΔΕΘ).
Το αν η τελική-τελική απόφαση σφραγισθεί στο έκτακτο Eurogroup Νοεμβρίου ή στο «μεγάλο» Eurogroup της 3ης Δεκεμβρίου -ας σημειώσει ο αναγνώστης ότι δεν πλανάται για τότε μόνον θέμα Ιταλίας στον αέρα, με την απόφαση της Ρώμης να μην κάνει πίσω στον στόχο ελλείμματος του προϋπολογισμού της, αλλά να συνεχίσει τη διαπραγμάτευση ζητώντας ελαστικότητα από μέρους των εταίρων, καθώς έρχεται στο επίσημο Eurogroup συμφωνημένη από Μακρόν-Μέρκελ και η πρόταση για δημιουργία του περιβόητου Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου/ΕΝΤ…- έχει μικρότερη σημασία από το αν θα υπάρξουν κραδασμοί σε επίπεδο κοινοβουλευτικής διαδικασίας π.χ. Bundestag.
Εκεί ακριβώς τέθηκε κάποια στιγμή ζήτημα μήπως προκειμένου να μη φανεί πλήρης μεταστροφή στάσης απέναντι στην Ελλάδα (θυμίζουμε ότι το μέτρο της απομείωσης της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις, ως διαρθρωτικό κ.λπ. δεν ήταν απλώς έμπνευση της δυσπιστίας ΔΝΤ, ήταν και δις νομοθετημένο με επιβολή Eurogroup), αξιοποιηθούν άλλες εκκρεμότητες στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στα πλαίσια της ενισχυμένης μεταμνημονιακής επιτήρησης, για να γίνει τι;
Για να καθυστερήσει η απόδοση της πρώτης δόσης 600 εκατ. ευρώ από τα κέρδη ΕΚΤ/Κεντρικών Τραπεζών, τα διαβόητα ANFAs και SMPs. Ο χρόνος έχει τρέξει από τις συνεδριάσεις Euro Working Group/Eurogroup του τέλους Αυγούστου, όμως στη Γερμανία δεν έχει ξεχαστεί η δύσκολη θέση που βρέθηκε ο ΥΠΟΙΚ Όλαφ Σολτς, όταν -από FAZ μέχρι Bild…- είχε αμφισβητηθεί αυτή η διάσταση των συμφωνιών με την Ελλάδα.
Αν και αυτός ο σκόπελος προσπεραστεί, τότε θα έχει αληθινά ολοκληρωθεί η επάνοδος στην πολυθρύλητη κανονικότητα – που, όμως, τι ακριβώς σημαίνει;
Το καταθέτουμε, αυτό, γιατί έχει δημιουργηθεί μια παρανόηση στην ελληνική δημόσια συζήτηση με αφορμή την πολυύμνητη μη περικοπή των συντάξεων, με πρωτοβουλία μεν της κυβέρνησης (η οποία, υπό πίεση, την είχε εισαγάγει και η οποία πετυχαίνει τώρα, λόγω υπερπλεονάσματος, την απάλειψή της), αλλά και με άβολη συμπαράταξη της αξιωματικής και της ελάσσονος αντιπολίτευσης (που διαγκωνίζονται στο ποιος θα εμφανισθεί θερμότερος φύλακας των συμφερόντων των συνταξιούχων).
Η οπισθοχώρηση των «εταίρων» στο θέμα των συντάξεων δεν -ΔΕΝ- δείχνει κάποιου είδους αποδοχή του ελληνικού πολιτικού εναγκαλισμού με τους συνταξιούχους, ούτε πάλι της παραγωγής υπερπλεονασμάτων με βάση έναν φορολογικό παροξυσμό, μια διστακτική εξόφληση υποχρεώσεων του Δημοσίου, των επιστροφών φόρων κοκ και (κυρίως!) του σφαγιασμού του ΠΔΕ όλα τα τελευταία χρόνια.
Απλώς, όσο μια χώρα της Ε.Ε. τηρεί τους δημοσιονομικούς ευρωκανόνες -σημειώστε ότι η Ελλάδα του μεταμνημονίου εμφανίζει πρωτογενή πλεονάσματα 4,5% του ΑΕΠ, όταν η Ιταλία εγκαλείται για έλλειμμα που αντί 0,8% ή 1,6% πάει στο 2,4%- τότε αφήνεται να κάνει τις επιλογές της.
Μπορεί να της γίνονται υποδείξεις. Μπορεί να της επιβάλλεται (ήπια) επιτήρηση. Μπορεί -ίσως το δούμε στην περίπτωση της Ιταλίας- μέχρι και να επιχειρηθεί η εφαρμογή λησμονημένων ποινών (σημειώστε: όριο το 0,5% του ΑΕΠ, συγκρίνετε με τα δικά μας υπερπλεονάσματα!). Όμως οι χώρες αφήνονται να πλέουν μόνες τους – μέχρι να προσαράξουν σε αβαθή.
Πάμε τώρα ένα βήμα πίσω. Ποια ήταν μια από τις θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις που, για την Ελλάδα, απαιτούνται στα πλαίσια της μεταμνημονιακής επιτήρησης; Μα… η επίσπευση της μείωσης των κόκκινων δανείων στο πολυτραυματισμένο τραπεζικό μας σύστημα.
Εδώ έρχεται η παρουσίαση από τον Γιάννη Στουρνάρα του σχεδίου/πλαισίου της ΤτΕ για επιτάχυνση της μείωσης των NPLs/NPEs μέσα από το πακετάρισμα σημαντικού μέρους του αναβαλλόμενου φόρου των τραπεζών ως SPV, για «σήκωμα» αντίστοιχα μεγάλου μέρους των κόκκινων δανείων με στήριξη από ιδιωτικό τομέα. (Το ότι οι τρεις συστημικές -Εθνική και Eurobank, πέραν της Πειραιώς η οποία μάλιστα χρειάζεται να βρει και κάποια 500 εκατ. ευρώ…- βρέθηκαν εκτός δείκτη MSCI την επομένη της τοποθέτησης Στουρνάρα, «no good» που λένε και οι επαγγελματίες του χώρου.)
Με την προσφυγή στη χρήση του deferred tax -που βέβαια θα χρειαστεί να την «αποδεχθεί» ως στοιχείο και η αγορά- επιχειρείται να παρακαμφθούν τα προβλήματα που θα ετίθεντο με τη διάσταση «κρατικής ενίσχυσης», σε περίπτωση χρήσης πόρων από το μαξιλάρι/cash buffer. Πάλι δεν κλείνει η συζήτηση. Όμως, τουλάχιστον, ξανανοίγει.
