Από την έντυπη έκδοση
Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Αν έκανε κανείς με χολιγουντιανή λογική την παρουσίαση των εξελίξεων με τις οποίες η χρονιά ετοιμάζεται να κλείσει περνώντας τη σκυτάλη στο 2018, θα μπορούσε να διαλέξει έναν τίτλο του τύπου «Η βιομηχανία αντεπιτίθεται». Και να μετακινήσει τους προβολείς από -για παράδειγμα- το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης του Μνημονίου-3 ή/και από την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές (με υποχώρηση των spreads του ελληνικού χαρτιού σε επίπεδα 2009) την ώρα που επανασχεδιάζεται ο θεσμικός καμβάς της Ευρωζώνης, σε δικά μας, ελληνικά σημάδια εσωτερικών ανακατατάξεων. Ανακατατάξεων που αφορούν την ίδια τη δομή της οικονομίας. Επειδή θα προτιμούσαμε να μείνουμε σε λιγότερο λαμπερά, αλλά πιο ουσιαστικά πλαίσια, θα τιτλοφορήσουμε καλύτερα (και πιο στοχευμένα): «Όταν η μεταποίηση επανέρχεται».
Ξεκινώντας από τα επιφαινόμενα, η χρονιά που -σιγά σιγά, βασανιστικά- φεύγει (δείτε για παράδειγμα τις εικόνες από το ξεκίνημα των πλειστηριασμών, ή τη σοβούσα αντιπαράθεση γύρω από τον συνδικαλιστικό νόμο) έδωσε ήδη την προ-ανακοίνωση ανάληψης της προεδρίας του ΣΕΒ/Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών από τον Βαγγέλη Μυτιληναίο. Δηλαδή από βιομήχανο όχι απλώς εν ενεργεία αλλά και εκπρόσωπο της κυρίως μεταποίησης: έχοντας ξεκινήσει από το εμπόριο μετάλλων, ο Μυτιληναίος (γνώριμος ευρύτερα κι από τα χρόνια του Χρηματιστηρίου) έχει πλέον δραστηριότητα στην όσο-γίνεται-βαριά μεταποιητική βιομηχανία με τη διαδοχή της Pechiney στο «Αλουμίνιον της Ελλάδας», έπειτα κι από τον τομέα των μεταλλικών κατασκευών/ΜΕΤΚΑ, αλλά και με δραστηριότητα στην ηλεκτροπαραγωγή – δηλαδή τη διαφαινόμενη νέα καρδιά των οικονομικών μας πραγμάτων.
Η μετακίνηση όμως δείχνει να πηγαίνει αρκετά παραπέρα. Ημέρες πριν από την ανακοίνωση της υποψηφιότητας Β. Μυτιληναίου -όπως πορεύεται ο ΣΕΒ, παρόμοια πράγματα δεν ανακοινώνονται παρά αφού έχουν πρώτα πλήρως συμφωνηθεί- είχαμε τη δημοσιοποίηση ενός κοινού εγγράφου του ΣΕΒ με την «Ελληνική Παραγωγή: Συμβούλιο Βιομηχανιών για την Ανάπτυξη», με στόχευση την «ενίσχυση της βιομηχανίας στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής βιομηχανικής στρατηγικής ως προτεραιότητα για την ανάκαμψη της οικονομίας». Η κοινή αυτή κίνηση – η «Ελληνική Παραγωγή» αποτελεί πρωτοβουλία των Συνδέσμων Βορείου Ελλάδος, Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδος, Στερεάς και Αττικής-Πειραιώς, δηλαδή των περιφερειακών Συνδέσμων που, σε αντίθεση με τον ΣΕΒ ο οποίος εδώ και δύο δεκαετίες «άνοιξε» και φιλοξενεί γενικότερα επιχειρηματικότητα (κάπου 40% βιομηχανία, 35% υπηρεσίες, 15% εμπόριο), επικεντρώνονται στη βιομηχανία/μεταποίηση- ένα θέλει να καταδείξει. Ότι στη σχεδιαζόμενη αλλαγή παραγωγικού προτύπου, για την οποία οι πάντες ομιλούν στην Ελλάδα του τέλους 2017, χρειάζεται να υπάρξει αναστροφή της πορείας των τελευταίων δεκαετιών.
Και εκεί όπου «η συνεχής εγκατάλειψη της μεταποίησης και ο αρνητισμός απέναντι στην επιχειρηματικότητα είχαν ριζώσει στη νοοτροπία της Πολιτείας, στους νόμους, στις διαδικασίες, στο δημόσιο διάλογο και τις πολιτικές προτεραιότητες, με αποτέλεσμα να συρρικνωθεί δραματικά η μεταποιητική βάση», να επιδιωχθεί, ευθέως, «να γίνει εθνικός στόχος η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής στο 12% του ΑΕΠ έως το 2020».
Αυτά, βέβαια, αποτελούν ευγενείς στόχους και επιδιώξεις και κατευθύνσεις πολιτικής και δημόσιες τοποθετήσεις. Ήδη ενδιαφέρον έχει να σημειωθεί ότι η κοινή τοποθέτηση ΣΕΒ/ «Ελληνικής Παραγωγής» έρχεται με άμεση παραπομπή στις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Πράγματι τα τελευταία χρόνια και στο θερμοκήπιο πολιτικής των Βρυξελλών η μεταποίηση «επανέρχεται» και η έννοια βιομηχανική πολιτική αναβιώνει. Πάντως, επί προεδρίας Βαγγέλη Μυτιληναίου, ο πυρήνας βιομηχανίας στον ΣΕΒ θα έχει την ιδιαιτερότητα να βρίσκεται κοντά στην παραγωγή ενέργειας, και τούτο τη στιγμή που η «Ελληνική Παραγωγή», με πρόεδρο Μιχάλη Στασινόπουλο/Βιοχάλκο κ.ο.κ., αλλά και με στήριξη από «Τιτάνα», στέκεται στο μεταποιητικό φάσμα περισσότερο στην πλευρά των καταναλωτών ενέργειας. Από την ικανότητα, τώρα, να γεφυρωθεί αυτή η απόσταση είναι που θα κριθεί η πορεία των πραγμάτων – όχι δε μόνον το 2018 που ξεκινάει σε λίγο.
Μιας και καταπιαστήκαμε με πρωτοβουλίες του ΣΕΒ (ή: και του ΣΕΒ), να σταθούμε και σε μιαν άλλη: την -σε συνεργασία με την Ernst&Young, μελετητικά- ακτινογράφηση του «τοπίου των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων στην Ελλάδα», με τη λογική αναζήτησης (και, ελπίζει κανείς στοχευμένης στήριξης) εκείνου «του επιχειρηματικού προφίλ που αντέχει στην κρίση». Με δεδομένο ότι το 87% της απασχόλησης στην Ελλάδα προέρχεται από τις ΜμΕ και ότι ακόμη και του ΣΕΒ -ο οποίος στην κοινή γνώμη ταυτίζεται και σήμερα με «τους μεγάλους»- το 70% των μελών είναι ΜμΕ, αποτελεί όντως δείγμα νέων αναζητήσεων η (ως φαίνεται) σταθερή στροφή στην επισήμανση πηγών ανθεκτικότητας και ελαστικότητας/resilience. Να δούμε πού θα βγει η διαγραφόμενη πορεία.
