Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Τα έντονα σημάδια της και στη λιμενική βιομηχανία αφήνει η πανδημία του κορονοϊού. Τρία είναι τα κύρια χαρακτηριστικά των επιπτώσεων, σύμφωνα με το report του porteconomics που συνέταξαν οι καθηγητές Θάνος Πάλλης και Theo Notteboom. Στο report, που καταγράφεται η εξέλιξη στα λιμενικά δρώμενα στο εξάμηνο από την κήρυξη της πανδημίας μέχρι τώρα, επισημαίνεται πρώτον ότι σταδιακά τα calls των πλοίων στα λιμάνια αυξάνονται, αν και βρίσκονται σταθερά κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα.
Δεύτερον, σε ολοένα και περισσότερα λιμάνια παρουσιάζονται ζητήματα έλλειψης προσωπικού, εξαιτίας του κορονοϊού, ενώ μεγάλο είναι και το πρόβλημα με τις επενδύσεις στα λιμάνια. Σύμφωνα με τη μέτρηση, το 69% των επενδύσεων παρουσιάζει καθυστερήσεις στα χρονοδιαγράμματά του, το 4% προχωρά σε αναθεωρήσεις και μόλις το 30% εξελίσσεται κανονικά.
Το προσωπικό
Σύμφωνα με το report, στις εβδομάδες 15 έως 23 της πανδημίας τα λιμάνια που αντιμετώπιζαν ελλείψεις των εργαζομένων κυμαίνονταν μεταξύ 13% και 22%, αλλά μόνο το 2% έως 5% αυτών ανέφερε σοβαρές ελλείψεις. Στην πορεία η κατάσταση βελτιώθηκε, ωστόσο στα αποτελέσματα της έρευνας για την εβδομάδα 36 αναφέρεται ότι έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ξανά ελλείψεις λιμενεργατών, σύμφωνα με το 13% των λιμένων που ερωτήθηκαν, ενώ το 1%, επί του παρόντος, αντιμετωπίζει ορισμένες σοβαρές ελλείψεις.
Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, το ένα τρίτο των λιμένων αντιμετώπισε δυσκολίες με τη διαθεσιμότητα του προσωπικού μετά το ξέσπασμα του Covid-19 όταν οι κυβερνήσεις επέβαλαν το προσωπικό να εργάζεται από το σπίτι και μόνο κάποιες πολύ συγκεκριμένες εργασίες γίνονταν στο λιμάνι. Το αποκορύφωμα του προβλήματος ήταν η εβδομάδα 15, όταν σχεδόν το 30% των λιμένων αντιμετώπιζε προβλήματα.
Καθώς η προσαρμογή στη νέα κανονικότητα συνεχίστηκε, οι ελλείψεις έκτοτε περιορίστηκαν στο 10% περίπου των λιμένων ή λιγότερο. Την εβδομάδα 27 και την εβδομάδα 29 το ποσοστό αυτό ήταν μονοψήφιο. Την 29η εβδομάδα μόνο το 1,8% των λιμενικών αρχών ανέφερε μέτρια έως σοβαρότερη μείωση της διαθεσιμότητας του προσωπικού, το χαμηλότερο μέχρι σήμερα ποσοστό.
Οι προσεγγίσεις
Έξι μήνες μετά την ανακοίνωση ότι ο πλανήτης αντιμετωπίζει πανδημία, περίπου το 56% των λιμένων αναφέρει ότι οι προσεγγίσεις πλοίων στις εγκαταστάσεις τους βρίσκεται στα ίδια επίπεδα προ κρίσης. Παράλληλα ένα 16% των λιμανιών δηλώνει ότι τα calls έχουν αυξηθεί σε σχέση με πέρσι.
Ειδικότερα, το ποσοστό των λιμένων που αναφέρει ότι ο αριθμός των κλήσεων για άλλους τύπους φορτηγών πλοίων είναι μάλλον σταθερός σε σύγκριση με την προ πανδημίας εποχή κυμαίνεται μεταξύ 46% και 59%, με τα χαμηλότερα μερίδια να καταγράφονται στις εβδομάδες 18 έως 21 και την εβδομάδα 36. Την τελευταία εβδομάδα (της εξάμηνης περιόδου που αναλύει το report), περίπου το 14% των λιμένων ανέφερε αύξηση άνω του 5% σε σύγκριση με πέρυσι, το υψηλότερο ποσοστό από την έναρξη της πανδημίας, σύμφωνα με τα στοιχεία του βαρόμετρου.
Η αγορά κρουαζιερόπλοιων παραμένει η πιο επηρεασμένη από τη μετάδοση του Covid-19, αν και τα αποτελέσματα από την 27η εβδομάδα και μετά δείχνουν κάποια βελτίωση. Την 36η εβδομάδα το 45% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι οι κλήσεις επιβατικών πλοίων μειώθηκαν περισσότερο από 50%, σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και πάνω από 90%.
Τα αποτελέσματα της έρευνας για την 36η εβδομάδα δείχνουν ότι η κρίση Covid-19 είχε ως αποτέλεσμα το 20% των λιμένων να αναφέρει αύξηση στη χρήση εγκαταστάσεων αποθήκευσης και διανομής τροφίμων και ιατρικών προμηθειών, διπλασιασμός του αριθμού σε σύγκριση με την εβδομάδα 29.
Οι επενδύσεις
Το 69% των λιμένων που ερωτήθηκαν ανέφερε ότι η πλειονότητα των επενδυτικών του σχεδίων έχουν καθυστερήσει κατά κάποιον τρόπο ή ακόμη και τροποποιήθηκαν. Το 41% των λιμένων αναφοράς πληροφόρησε ότι οι καθυστερήσεις στις επενδύσεις ήταν, τουλάχιστον προς το παρόν, μικρές. Λόγω των μεταβαλλόμενων συνθηκών, σημειώνονται μεγάλες καθυστερήσεις στις επενδύσεις στο 19% των λιμένων.
Μερικά λιμάνια, το 4%, αποφάσισαν να αναστείλουν ή να ακυρώσουν τα υπάρχοντα επενδυτικά σχέδια, ενώ το 3% των ερωτηθέντων έχει ήδη αποφασίσει να αντικαταστήσει συγκεκριμένες επενδύσεις με άλλες.
Σύμφωνα με τον κ. Πάλλη: «Σε ορισμένες περιπτώσεις, υφίστανται καθυστερήσεις λόγω δυσκολιών στη λήψη άδειας από περιφερειακές, ομοσπονδιακές και / ή εθνικές διοικήσεις. Σε άλλες περιπτώσεις οι καθυστερήσεις που συμβαίνουν πιθανότατα οφείλονται, εν μέρει, στη διαθεσιμότητα εργαζομένων που επηρεάζονται από την πανδημία. Ωστόσο, σε ορισμένα λιμάνια οι παρατηρούμενες καθυστερήσεις φαίνεται να αποτελούν μέρος μακροπρόθεσμων προσαρμογών, με τα λιμάνια να επανεκτιμούν τις επενδύσεις όταν οι συνθήκες της αγοράς θα επιτρέψουν μια σαφέστερη εικόνα του συνολικού αντίκτυπου του Covid-19 στις κοινωνικές πτυχές και στη ζήτηση της αγοράς».
