Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Κίνδυνος εξ ανατολών για την κρουαζιέρα στην Ελλάδα, αφού η Τουρκία με ορίζοντα το 2020, όταν και αναμένεται να επιστρέψουν δριμύτερες οι εταιρείες κρουαζιέρας στην Ανατολική Μεσόγειο, αναπτύσσει τις υποδομές της και προσφέρει μεγάλα εκπτωτικά πακέτα. Τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας των ταραχών στη γειτονική χώρα, αλλά και σε άλλες χώρες της περιοχής, τα κρουαζιερόπλοια είχαν αλλάξει προορισμούς και η χώρα μας είχε καταφέρει να κρατήσει στις δικές της θάλασσες όσα παρέμειναν. Η πτώση του ενδιαφέροντος στην Κίνα, η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει αποτελέσει ένα νέο El Dorado για την κρουαζιέρα, και το μεγάλο ενδιαφέρον που δείχνουν οι επιβάτες για την Αν. Μεσόγειο αναμένεται να φέρουν και πάλι πολλά πλοία στην περιοχή μας από το 2020 και μετά, με την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει ηρεμία.
Για τον σκοπό αυτό η Τουρκία προετοιμάζεται πυρετωδώς προκειμένου να κερδίσει τα μερίδια αγοράς που έχασε τα προηγούμενα χρόνια. Προσφέρει επιδοτήσεις στα κρουαζιερόπλοια (ανά επιβάτη) για να επαναφέρει την κίνηση στα λιμάνια της και να ξαναγίνει η Κωνσταντινούπολη το κύριο λιμάνι για embarkation, μια που πολύ σύντομα εγκαινιάζεται το νέο complex συγκρότημα (αεροδρόμιο – λιμάνι κρουαζιέρας, μαρίνα, shopping center), ένα πολύ ενδιαφέρον έργο για τους operators.
Αύξηση ανταγωνισμού
«Ο ανταγωνισμός για την κρουαζιέρα εντείνεται σε διάφορους τομείς, είτε αφορά τα ίδια τα πλοία που προσφέρουν διάφορες υπηρεσίες για να ανταγωνιστούν τους tour operators, αλλά υπάρχει και ο ανταγωνισμός των προορισμών. Η Ανατολική Μεσόγειος είναι ο πιο ενδιαφέρον προορισμός με μεγάλη ιστορία, μνημεία και καταγάλανες θάλασσες. Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες αυτές της Αν. Μεσόγειου και έχει το πλεονέκτημα της τεράστιας ακτογραμμής, πολυνησία, όμορφα τοπία, ενώ οι προορισμοί της έχουν μεγάλη ιστορία και μνημεία για να προβάλουν» σημειώνει, μιλώντας στη «Ν», ο πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας Θεόδωρος Κόντες.
Όσον αφορά την Τουρκία, επισημαίνει: «Από τους βασικούς μας ανταγωνιστές, η Τουρκία διαθέτει δύο κύρια πλεονεκτήματα. Το πρώτο έχει να κάνει με τις υπηρεσίες που διαθέτει με αιχμή του δόρατος το μεγάλο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης και το δεύτερο πιο σύγχρονο, που σύντομα θα είναι έτοιμο. Με τον τρόπο αυτό εξυπηρετείται πιο σύντομα και πιο οικονομικά η κρουαζιέρα και το homeport στην περιοχή, ενώ ταυτόχρονα η γειτονική χώρα έχει βελτιώσει σαφώς και τις υποδομές της γενικότερα».
Παράλληλα, η Τουρκία προσφέρει και μεγάλες εκπτώσεις στις εταιρείες, κάτι που δεν συμβαίνει στη χώρα μας. «Τα τελευταία χρόνια με το μεταναστευτικό, τις εσωτερικές ταραχές και τις επιθέσεις στη γειτονική χώρα μάς δόθηκε η ευκαιρία να μας επισκεφθεί ένας μεγάλος αριθμός πλοίων και επιβατών, συμπεριλαμβάνοντας τον Πειραιά στο homeport. Το αυτονόητο είναι να προσπαθήσουμε να κρατήσουμε ένα μεγάλο μέρος αυτής της κίνησης και φυσικά το homeport από το λιμάνι του Πειραιά, γιατί η Τουρκία αντιδρά και προσπαθώντας να επαναφέρει τα πλοία επιδοτεί τις προσεγγίσεις, ανάλογα με την εποχή, από 25 ευρώ (καλοκαίρι) μέχρι και 45 ευρώ (χειμώνας) ανά επιβάτη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σταδιακά οι εταιρείες να επιστρέφουν αφού έχουν και καλύτερες υπηρεσίες και μικρότερο κόστος» επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Κόντες, ενώ προσθέτει ότι «αντίθετα, στην Ελλάδα βλέπουμε ότι δεν γίνεται καμία προσπάθεια να βελτιωθούν οι υποδομές λιμένων, ενώ ήδη συζητείται το ζήτημα αυξήσεων στα λιμάνια. Ο ανταγωνισμός μας είναι κυρίως η Τουρκία και πρέπει να αλλάξουμε πορεία αν θέλουμε να διατηρήσουμε και να αυξήσουμε την κίνηση στην κρουαζιέρα, η οποία προσφέρει πολλά οικονομικά οφέλη, αλλά και διαφήμιση για τη χώρα».
Η πορεία το 2018
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕΚΦΝ, το σύνολο των προσεγγίσεων κρουαζιερόπλοιων, σύμφωνα με την προηγούμενη πρόβλεψη του Μαΐου ήταν 3.353 calls με 4.479.700 επιβάτες, ενώ τα στοιχεία του Οκτωβρίου δείχνουν 28 προσεγγίσεις και 43.264 αφίξεις επιβατών λιγότερες. Η ουσία βέβαια παραμένει ότι υπάρχει η αναμενόμενη μείωση συγκριτικά με το 2017 με 89 αφίξεις λιγότερες και 102.400 επιβάτες λιγότερους (ποσοστό περίπου 2,7% στις αφίξεις και 2,3% μείωση επιβατών). Στο λιμάνι του Πειραιά πέφτουν και πάλι κάτω από το εκατ., όπως είχε γίνει και το 2015, στις 925.000. Η Μύκονος καταγράφει και αυτή απώλειες, ενώ Κέρκυρα και Σαντορίνη θα κλείσουν με θετικό πρόσημο τη χρονιά σε σύγκριση με το 2017.
Οι προβλέψεις για το 2019 φαίνεται να είναι πλησίον στο 2018, με ίσως μικρή βελτίωση της τάξεως του 2% περίπου. Οι εταιρείες κρουαζιέρας και οι operators κρατούν στάση αναμονής μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, με πρόβλεψη το 2020 να υπάρξει ικανοποιητική βελτίωση στην εικόνα.
Το κόστος του home-porting
Η «Ν» απευθύνθηκε στη Celestyal Cruises, η οποία πραγματοποιεί σε μόνιμη βάση κρουαζιέρες με βάση την Ελλάδα και το λιμάνι του Πειραιά. Σε σχόλιό της η εταιρεία επισημαίνει ότι «οι αυξήσεις στα λιμενικά τέλη που εξαγγέλθηκαν για το 2020 πρόκειται να επιφέρουν σημαντική οικονομική επιβάρυνση στις εταιρείες που χρησιμοποιούν τον Πειραιά ως homeporting. Ειδικότερα για τη Celestyal Cruises, τη μοναδική εταιρεία που έχει επιλέξει να δραστηριοποιείται σε μόνιμη βάση στα ελληνικά λιμάνια, με αφετηρία τον Πειραιά, οι αυξήσεις θα επιφέρουν ετήσια επιβάρυνση περίπου 700.000 ευρώ για τη διακίνηση 120.000 επιβατών με δύο κρουαζιερόπλοια. Πιο συγκεκριμένα, το επιπλέον κόστος που ανέρχεται σε 5,6 ευρώ ανά επιβάτη που αποεπιβιβάζεται στον Πειραιά αποτελεί ποσοστιαία αύξηση 25%. Αντίστοιχα η επιβάρυνση για τους διερχόμενους επιβάτες (transit) είναι 65 λεπτά ανά επιβάτη. Αξίζει να σημειωθεί ότι δυστυχώς δεν υπάρχει τιμολογιακή πολιτική που να επιβραβεύει τους τακτικούς χρήστες ή να δίνει κίνητρα για την αύξηση του homeporting όπως προβλέπεται στα άλλα ευρωπαϊκά λιμάνια για τους συχνούς χρήστες τους».
Σύμφωνα με την εταιρεία, «οι αυξήσεις αυτές προσθέτουν ουσιαστικά ένα ακόμη αντικίνητρο για την ανάπτυξη του homeporting στην Ελλάδα και προστίθενται στους παράγοντες που καθιστούν το λιμάνι του Πειραιά μη ανταγωνιστικό.
Και αυτό γιατί στο ήδη αυξημένο κόστος για κάποιον ξένο επιβάτη κρουαζιέρας να φτάσει έως τον Πειραιά, προστίθεται και το, επίσης, αυξημένο κόστος των λιμενικών τελών, τα οποία ενσωματώνονται τελικά στην τιμή του εισιτηρίου, καθιστώντας μια κρουαζιέρα στην Ελλάδα από τον Πειραιά μια ακριβή επιλογή για την πλειονότητα των επιβατών».