Οι εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο βρίσκονται στο μενού της σημερινής έκτακτης συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης που είναι αφιερωμένη στις διεθνείς σχέσεις, αλλά οι απειλές οι οποίες πλανώνται επάνω από το σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης που συμφωνήθηκε τον Ιούλιο θα βρίσκονται επίσης στην ατζέντα των συνομιλιών. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα έχουν σήμερα συνομιλίες εξ ολοκλήρου αφιερωμένες στην Τουρκία, μετά την κλιμάκωση της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο.
Χθες, παραμονή της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ κάλεσε την Αγκυρα να επιδείξει «εποικοδομητική» στάση στην διευθέτηση των διαφορών με την Αθήνα και την Λευκωσία για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, επισείοντας παράλληλα την απειλή των κυρώσεων κατά του τουρκικού καθεστώτος.
Ο δρόμος είναι στενός για τους 27: δεν πρέπει να υπονομεύσουν τις συνομιλίες για την επανάληψη των οποίων δεσμεύθηκαν η Αθήνα και η Αγκυρα, αλλά προτίθενται να αποστείλουν αυστηρό μήνυμα προς τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και να εκφράσουν την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα και την Κύπρο, σχολιάζει το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP). «Υπάρχει ομόφωνη βούληση αποκατάστασης υγιών σχέσεων με την Τουρκία, αλλά υπάρχουν όροι», σχολίασε ευρωπαίος διπλωμάτης. «Πρέπει να βρούμε τα κατάλληλα εργαλεία, το κατάλληλο χρονοδιάγραμμα και το κατάλληλο πολιτικό μήνυμα», πρόσθεσε.
Σε περίπτωση άμβλυνσης της έντασης στην περιοχή, η Ευρωπαϊκή Ενωση δηλώνει έτοιμη να επαναλάβει τις συνομιλίες για την τελωνειακή ένωση με την Τουρκία και για το καθεστώς της βίζας. Οι 27 κρίνουν θετική την απόφαση της Αγκυρας για την αποχώρηση του Ορούτς Ρέις. «Ομως δεν έχουμε δει τις ίδιες διαθέσεις απέναντι στην Κύπρο», τόνισε ευρωπαίος αξιωματούχος. «Σήμερα οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν χαράξει κόκκινες γραμμές με τον πρόεδρο Ερντογάν στο Αιγαίο, την Λιβύη, ακόμη και στον Ναγκόρνο Καραμπάχ. Μόνο οι Ευρωπαίοι δεν το έχουν κάνει προς το παρόν και ο πρόεδρος Ερντογάν το εκμεταλλεύεται για να προωθήσει τα πιόνια του», υποστηρίζει ο Πιερ Ραζού, ακαδημαϊκός διευθυντής του Fondation méditerranéenne d’études stratégiques (Μεσογειακό Ιδρυμα Στρατηγικών Μελετών).
Η θέση των Ευρωπαίων θα είναι καθοριστική για την απεμπλοκή των κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας, ένα πακέτο που είναι έτοιμο εδώ και εβδομάδες, αλλά μπλοκάρεται από την Κύπρο, η οποία ζητεί αυξημένη αυστηρότητα απέναντι στην Αγκυρα. «Πρέπει να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη με την Κύπρο για να προχωρήσουμε με την Λευκορωσία», σχολίαζε ευρωπαίος διπλωμάτης.
Κατάλογος από σαράντα περίπου αξιωματούχους της Λευκορωσίας, που κατηγορούνται για την καταστολή της αντιπολίτευσης ή τη νοθεία του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών έχει καταρτισθεί από τις Βρυξέλλες, αλλά πρέπει να εγκριθεί ομοφώνως από τα κράτη μέλη της Ενωσης. Υπό συζήτησιν είναι πιθανόν να τεθεί το αν στα πρόσωπα αυτά θα περιληφθεί ο Αλεξάντρ Λουκασένκο, όπως συνέβη με τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο, τον οποίο δεν αναγνωρίζει ως πρόεδρο η Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η αυριανή, δεύτερη ημέρα της συνόδου κορυφής, θα αφιερωθεί στην οικονομία. Οι συνομιλίες θα διεξαχθούν με φόντο τις δύσκολες διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την έγκριση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού 2021-27 ύψους 1.000 δισεκατομμυρίων ευρώ και ο δανεισμός 750 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ανάταξη των ευρωπαϊκών οικονομιών που έχουν βυθιστεί στην ύφεση εξαιτίας της επιδημίας του κορωνοϊού. Οι ευρωβουλευτές, αντίθετοι με τις δραστικές περικοπές σειράς προγραμμάτων, όπως το Erasmus, ζητούν αύξηση του πακέτου κατά 100 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό κρίνεται μη αποδεκτό από τους «σφιχτούς» (Ολλανδία, Δανία, Σουηδία, Αυστρία).
Οι ευρωβουλευτές δεν είναι επίσης ικανοποιημένοι από τις προβλεπόμενες ρυθμίσεις περί αιρεσιμότητας ανάμεσα στην χορήγηση των πόρων και τον σεβασμό του κράτους δικαίου, ρυθμίσεις που θεωρούν ότι δεν είναι επαρκείς. Οι κυβερνήσεις επιμένουν ότι ο διακύβευμα είναι μεγάλο και ο χρόνος πιέζει. Το θέμα θα συζητηθεί ατύπως και σήμερα κατά την συνάντηση με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι. Το Brexit θα βρίσκεται επίσης στο μενού των συζητήσεων, καθώς οι 27 θα εξετάσουν την πορεία των διαπραγματεύσεων για την μελλοντική σχέση της Ενωσης με το Λονδίνο.
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Στέφαν Λέβεν θα απουσιάζει από τις εργασίες της συνόδου κορυφής λόγω οικογενειακού πένθους, ενώ ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν θα είναι παρών κατά την δεύτερη ημέρα λόγω υποχρεώσεων στην Γαλλία.
Πηγή: ΑΜΠΕ, AFP
