Skip to main content

Σαχέλ: Το αγαπημένο «πιόνι» του Πούτιν – Η περίπτωση του Νίγηρα

REUTERS/Mahamadou Hamidou

Μπορεί το πραξικόπημα να γίνει ένα ακόμη σκαλοπάτι, για περαιτέρω ολίσθηση σε μια παγκόσμια σύρραξη;

Όπως το βλέπουν ο Πούτιν και ο Σι Τζινπινγκ, βρισκόμαστε ήδη στον επόμενο παγκόσμιο πόλεμο, ακόμη κι αν κανείς δεν τον έχει κηρύξει ακόμη ή δεν έχει αρχίσει να πυροβολεί απευθείας την άλλη πλευρά.  Θα γίνει ο Νίγηρας πιόνι της σκοτεινής πλευράς της γεωπολιτικής και το επόμενο σκαλοπάτι, για μια νέα ολίσθηση προς μία παγκόσμια σύρραξη;

«Μπορείτε να εκλάβετε την εξελισσόμενη κατάσταση στον Νίγηρα με τέσσερις τρόπους», λέει ο αρθρογράφος του Bloomberg και συγγραφέας Αντρέας Κλουθ. 

«Ντροπιαστική, επειδή το πραξικόπημα της χώρας στις 26 Ιουλίου είναι πλήγμα για μια… ανύποπτη Δύση: Ούτε η πρώην αποικιοκρατική δύναμη, η Γαλλία, ούτε η φθίνουσα υπερδύναμη, οι ΗΠΑ, δεν το περίμεναν. Δυσοίωνη, επειδή είναι ένα απρόσμενο κέρδος για τη Ρωσία και την Κίνα, καθώς ανταγωνίζονται τη Δύση για επιρροή στην περιοχή. Ενδεχομένως καταστροφική, διότι αποτελεί πλήγμα στον αγώνα κατά της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας και της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης. Ενδεχομένως αποκαλυπτική, αν σηματοδοτεί την ολίσθηση σε παγκόσμιο πόλεμο».

Όπως υποστηρίζει ο Κλουθ όλα έγιναν «επειδή ένας στρατηγός άκουσε ότι μπορεί να απολυθεί και αποφάσισε να εκδιώξει τον ηγέτη που έπρεπε να προστατεύει. Αυτός -όχι η ιδεολογία, όχι η γεωπολιτική, όχι η παγκόσμια επισιτιστική κρίση, όχι κάτι μεγάλο, αλλά ένα πρόβλημα στελέχωσης– είναι ο άμεσος λόγος για το πραξικόπημα του Νίγηρα».

Πρόκειται για το πέμπτο από την ανεξαρτησία της χώρας από τη Γαλλία το 1960,  και είναι εξαιρετικά βολικό για τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

«Αν υπάρχει κόλαση στη Γη, αυτή είναι το Σαχέλ»

Η περίπτωση του Νίγηρα, ανεβάζει σε πάνω από μισή ντουζίνα τα πραξικοπήματα στην περιοχή μόνο από το 2020, συμπεριλαμβανομένων δύο στο Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο, και άλλα στη Γουινέα και το Σουδάν. «Το χάος βασιλεύει πλέον από τον Ατλαντικό μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα. Αν υπάρχει κόλαση στη Γη, αυτή είναι το Σαχέλ, οι άνυδρες και άθλιες σαβάνες νότια της Σαχάρας» αναφέρει χαρακτηριστικά ο αρθρογράφος. 

Το σενάριο για την επόμενη μέρα

Τα πραξικοπήματα στην Μπουρκίνα Φάσο και το Μάλι, δίνουν κάποια εικόνα για το τι πρόκειται να συμβεί στη συνέχεια.

‘Οπως εκτιμά ο Κλουθ, «η χούντα του Νίγηρα θα διώξει τα γαλλικά και αμερικανικά στρατεύματα που σταθμεύουν εκεί και θα πέσει στην αγκαλιά του Πούτιν και του Γιεβγκένι Πριγκόζιν, ηγέτη της ομάδας Wagner».

Και συνεχίζει ο αρθρογραφος:

«Εδώ και χρόνια, ο Όμιλος Wagner μάχεται για το χειρότερο είδος ανθρώπων στην Αφρική, πουλώντας τις υπηρεσίες του με αντάλλαγμα συμβάσεις παραχώρησης διαμαντιών ή άλλων πλουτοπαραγωγικών πηγών. Ο Πούτιν ευλογεί αυτές τις επιχειρήσεις και τις φρικαλεότητες της μισθοφορικής ομάδας, επειδή κάνει τα πάντα για να απομακρύνει χώρες από την εξουσία των ΗΠΑ.

Με αυτόν τον τρόπο, ο Πούτιν -όπως και ο Κινέζος ομόλογός του, Σι Τζινπίνγκ- βλέπει το Σαχέλ ως μια ακόμη γραμμή του μετώπου στην μάχη του εναντίον της Δύση.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, με προσωρινό πρόεδρο της Μπουργκίνα Φασο και πραξικοπηματία Ιμπραήμ Τραορέ
Alexander /Ryumin/TASS Host Photo Agency via REUTERS

Αποσταθεροποίηση της Δύσης με πολλούς τρόπους ταυτόχρονα

Ο Πούτιν έλκεται ιδιαίτερα από το Σαχέλ επειδή η περιοχή μπορεί να αποσταθεροποιήσει τη Δύση με πολλούς τρόπους ταυτόχρονα. Έχει γίνει το παγκόσμιο επίκεντρο της τρομοκρατίας, καθώς ομάδες όπως η Μπόκο Χαράμ και τα τοπικά παραρτήματα του Ισλαμικού Κράτους αναλαμβάνουν τα κενά εξουσίας που αφήνουν τα πραξικοπήματα, οι εθνοτικές εξεγέρσεις, οι συμμορίες και οι μισθοφόροι της Wagner.

Για να καταπολεμήσουν τους τρομοκράτες, οι δυτικές χώρες, και κυρίως η Γαλλία και οι ΗΠΑ, έχουν σταθμεύσει στρατεύματα στα λίγα μέρη που παραμένουν συνεργάσιμα. Ο Νίγηρας είναι από τα πιο σημαντικά, καθώς φιλοξενεί μια αμερικανική βάση μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Χωρίς δυτική παρουσία, δεν θα υπάρχει τίποτα για να σταματήσουν οι τρομοκράτες.

Ακόμη μεγαλύτερες μεταναστεύσεις προς βορρά

Ο Πούτιν λατρεύει αυτή την προοπτική. Θα προκαλέσει ακόμη περισσότερα δεινά και ακόμη μεγαλύτερες μεταναστεύσεις προς βορρά και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία θέλει να αποσταθεροποιήσει. Αυτός είναι επίσης ένας λόγος που ο Πούτιν έχει καταστήσει όπλο τα σιτηρά, εμποδίζoντας την Ουκρανία να τα εξάγει, έχοντας πλήρη επίγνωση ότι ο αποκλεισμός του προκαλεί πείνα σε μέρη όπως η Αφρική.

«Συγκρατημένες» απειλές

Η Αφρικανική Ένωση και η Δύση έχουν φυσικά καταδικάσει το πραξικόπημα. Η Οικονομική Κοινότητα Δυτικοαφρικανικών Κρατών (Ecowas), ένα μπλοκ υπό την ηγεσία της Νιγηρίας, σταμάτησε το εμπόριο με τον Νίγηρα και διέκοψε τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας από τον Νίγηρα προς αυτόν.

Η Ecowas έδωσε μάλιστα τελεσίγραφο στη χούντα να επαναφέρει τον Μπαζούμ στην εξουσία ή να αντιμετωπίσει στρατιωτική επέμβαση.

Με το που δόθηκε το σύνθημα, τα φιλορωσικά καθεστώτα της Μπουρκίνα Φάσο και του Μάλι απάντησαν ότι θα προστρέξουν σε βοήθεια των πραξικοπηματιών του Νίγηρα. Με τους Ρώσους από τη μία πλευρά και τους Αμερικανούς από την άλλη, θα βρισκόμασταν σε έναν ακόμη πόλεμο δι’ αντιπροσώπων και ένα ακόμη βήμα πιο κοντά στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Προς το παρόν, η Νιγηρία και οι άλλες χώρες της Ecowas φαίνεται να έχουν υπολογίσει ότι ο κίνδυνος είναι πολύ μεγάλος – άφησαν να περάσει η προθεσμία του τελεσίγραφου τους την Κυριακή χωρίς να στείλουν στρατιώτες. Οι ΗΠΑ και η Γαλλία είναι επίσης απίθανο να πάρουν τα όπλα για τον Μπαζούμ. Φοβούνται ότι ο Νίγηρας θα μπορούσε να γίνει το επόμενο Ιράκ ή Αφγανιστάν, ή ακόμα χειρότερα, ότι μπορεί να καταλήξουν να πυροβολούν τους Ρώσους και να πυροδοτήσουν μια παγκόσμια πυρκαγιά.

naftemporiki.gr