Skip to main content

Ανήκει η Τουρκία στο ΝΑΤΟ;

Της Νατάσας Στασινού
[email protected] 

Την ώρα που η Άγκυρα στέλνει τα μαχητικά της 2,5 μίλια από την Αλεξανδρούπολη, ο Ταγίπ Ερντογάν εξαπολύει μύδρους κατά της Αθήνας και ο Τσαβούσογλου προσπαθεί να γράψει τη δική του «ιστορική αλήθεια», ο διεθνής Τύπος αναρωτιέται «πού το πάει η Τουρκία». 

Δεν είναι μόνο η προκλητικότητά της στην Ανατολική Μεσόγειο που εδώ και καιρό την έχει κατατάξει στις χώρες – ταραξίες. Το επίμονο «όχι» της στην ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ έχει πυροδοτήσει έντονη κριτική. 

Ενδεικτικό σημερινό editorial του Bloomberg στο οποίο επισημαίνεται ότι απειλώντας τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, ο Τούρκος πρόεδρος έχει επαναφέρει στο προσκήνιο τις αμφιβολίες για την αξιοπιστία της Τουρκίας ως μέλους της βορειοατλαντικής συμμαχίας. Το αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο επισημαίνει μάλιστα ότι οι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να καταστήσουν σαφές πως η συμπεριφορά του Ερντογάν υπονομεύει συλλογικά την ασφάλεια του ΝΑΤΟ και θα πρέπει να είναι πρόθυμοι να του δείξουν πως αυτή η συμπεριφορά έχει συνέπειες. 

Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που η Τουρκία απειλεί να μπλοκάρει τα σχέδια του ΝΑΤΟ. Πριν από δύο χρόνια καθυστερούσε επί μήνες το σχέδιο ασφαλείας για την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής. Αυτή τη στιγμή οι κανόνες του ΝΑΤΟ δεν προβλέπουν αποπομπή ενός μέλους. Μήπως όμως οι κανόνες αυτοί πρέπει να αναθεωρηθούν; 

Στο ίδιο μήκος κύματος και πρόσφατο άρθρο, που υπέγραφαν οι Τζο Λίμπερμαν, πρώην Γερουσιαστής των Δημοκρατικών, και Μαρκ Γουάλας, πρώην πρεσβευτής του ΗΠΑ στον ΟΗΕ, στη Wall Street Journal. Τόνιζαν πως η απειλή του Ερντογάν να μπλοκάρει την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας σε μία τόσο κρίσιμη στιγμή για την ασφάλεια της Ευρώπης θέτει το ερώτημα του εάν τελικά η Τουρκία ανήκει στη συμμαχία.

Σχολίαζαν πως η Τουρκία δεν έχει προσφέρει άλλη βοήθεια στην Ουκρανία πέραν μίας «θορυβώδους διπλωματίας» με την οποία επιχειρεί να παρουσιαστεί ως «ειρηνοποιός», ενώ επί χρόνια συνεργάζεται στενά με τη Μόσχα, έχοντας μεταξύ άλλων αγοράσει S-400. Και τόνιζαν πως επί διακυβέρνησης Ερντογάν η Τουρκία έχει διολισθήσει στον αυταρχισμό.

«Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά υπο τον Ερντογάν δεν σέβεται πλέον τις αξίες στις οποίες στηρίζεται η μεγάλη αυτή συμμαχία» τόνιζαν και πρόσθεταν πως το Άρθρο 13 προσφέρει έναν μηχανισμό για την εθελοντική αποχώρηση ενός μέλους από το ΝΑΤΟ. «Μήπως θα πρέπει να αναθεωρηθεί ώστε να καθιερώσει και μία διαδικασία αποπομπής για κράτη μέλη που δεν ανταποκρίνονται ούτε στις αξίες ούτε στις πρακτικές προϋποθέσεις της συμμετοχής;» κατέληγαν. 

Προς το παρόν πάντως το ίδιο το ΝΑΤΟ δια στόματος του Γενς Στόλτενεμπεργκ φαίνεται περισσότερο διατεθειμένο να χαϊδέψει τα αυτιά της Τουρκίας παρά να την επιπλήξει για τη συμπεριφορά της αυτή.

«Η Τουρκία είναι πολύτιμος σύμμαχος. Είμαι σίγουρος ότι οι ανησυχίες της θα αντιμετωπιστούν» δήλωνε πρόσφατα ο γενικός γραμματέας της συμμαχίας. Για πόσο ακόμη όμως; Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει και το Bloomberg, «το μήνυμα στον Ερντογάν πρέπει να είναι απλό: Η ασφάλεια της συμμαχίας δεν μπορεί να είναι όμηρος ενός κατ’ επανάληψη παραβάτη. Και η ώρα για να το στείλουν το μήνυμα αυτό, έχει φτάσει».