Στόχος της σταδιακής επανέναρξης των μεταφορών προς την Ελλάδα είναι η ομαλοποίηση της λειτουργίας του Κανονισμού του Δουβλίνου και κατ’ επέκταση του συστήματος Σένγκεν, αναφέρουν σχετικά με τη χθεσινή σύσταση της Κομισιόν υψηλόβαθμες πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με αρμοδιότητα στο προσφυγικό.
Με τη σύστασή της, η Επιτροπή προτείνει «σταδιακή επανέναρξη των μεταφορών προς την Ελλάδα, από τις 15 Μαρτίου 2017» χωρίς «αναδρομική ισχύ», μετά την παροχή «διασφαλίσεων σε ατομική βάση από τις ελληνικές Αρχές» για την αξιοπρεπή υποδοχή κάθε μεταφερόμενου. Οι ανήκοντες στην κατηγορία των ευάλωτων και κυρίως «οι ασυνόδευτοι ανήλικοι δεν θα μεταφέρονται στην Ελλάδα».
Όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, η Επιτροπή θα παρακολουθεί διαρκώς την κατάσταση και «θα επικαιροποιεί τη σύστασή της αν το απαιτούν οι συνθήκες, αν παρατηρηθεί για παράδειγμα αιφνίδια αύξηση του αριθμού αφίξεων στην Ελλάδα».
Επίσης, «η Επιτροπή συνδέει την επανέναρξη των μεταφορών με την επιτάχυνση των μετεγκαταστάσεων». Ζητάει συγκεκριμένα από τα κράτη-μέλη να αναλάβουν τις δεσμεύσεις τους και να προβαίνουν στη μετεγκατάσταση 2.000 αιτούντων άσυλο μηνιαίως από την Ελλάδα, από τον Δεκέμβριο του 2016 και 3.000 μηνιαίως από τον Απρίλιο του 2017.
Εξηγώντας το σκεπτικό της απόφασης για επανέναρξη των μεταφορών, οι πηγές της Κομισιόν αναφέρουν ότι «η ως τώρα αναστολή των μεταφορών παρέχει κίνητρο σ’ αυτούς που φτάνουν στην Ελλάδα να μεταβούν παράτυπα σε άλλα κράτη, δεδομένου ότι δεν θα επιστραφούν ποτέ στην Ελλάδα». Η κατάσταση αυτή, όπως διευκρινίζουν, συμβάλει ώστε οι αιτούντες άσυλο να μην εντάσσονται στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης, αν θεωρούν ότι μπορούν να μετεγκαθίστανται μόνοι τους, στη χώρα της επιλογής τους. «Τα κράτη-μέλη από την πλευρά τους, που δέχονται στα σύνορά τους άτομα που δεν μπορούν να τα επιστρέψουν, είναι λιγότερο διατεθειμένα να συμμορφωθούν στη διαδικασία μετεγκατάστασης», εξηγούν οι πηγές της Επιτροπής.
Ως εκ τούτου η Επιτροπή εκτιμά ότι η «σταδιακή» επανέναρξη των μεταφορών, σε συνδυασμό με την επιτάχυνση των μετεγκαταστάσεων θα συμβάλει στην ομαλοποίηση της λειτουργίας του Κανονισμού του Δουβλίνου και κατ’ επέκταση του συστήματος Σένγκεν.
Το «παράθυρο» για μεταφορές προς την Ελλάδα ανοίγει και με τη διαπίστωση της Κομισιόν ότι η Ελλάδα έχει επιτύχει σημαντική πρόοδο αναφορικά με τη θέσπιση θεσμικών και νομικών δομών για την υποδοχή των προσφύγων.
Οι ίδιες πηγές υπενθυμίζουν ότι οι μεταφορές προς την Ελλάδα ανεστάλησαν το 2011 έπειτα από αποφάσεις των ευρωπαϊκών δικαστηρίων ΕΔΑΔ και ΔΕΕ, που διαπίστωσαν συστημικές ελλείψεις του ελληνικού συστήματος χορήγησης ασύλου.
Δεδομένου ότι οι προσφυγικές πιέσεις καθώς και οι αδυναμίες στην υποδοχή των προσφύγων παραμένουν η σύσταση προβλέπει «σταδιακή» επανέναρξη των μεταφορών και ότι οι αιτούντες θα μεταφέρονται στην Ελλάδα «μόνον αν οι ελληνικές αρχές παρέχουν ατομικές εγγυήσεις, ότι ο αιτών άσυλο θα τύχει μεταχείρισης, σύμφωνα με τα πρότυπα του δικαίου της Ε.Ε.». Η σταδιακή επανέναρξη των μεταφορών εξαιρεί για τους λόγους αυτούς τη μεταφορά ευάλωτων μεταναστών και ασυνόδευτων ανηλίκων.
Η σύσταση συνδυάζεται με την πρόσκληση προς τα άλλα κράτη-μέλη να αναλάβουν τις δεσμεύσεις τους για τη μετεγκατάσταση τουλάχιστον 2.000 αιτούντων άσυλο μηνιαίως από τον Δεκέμβριο του 2016 και 3.000 από τον Απρίλιο του 2017. Καλούνται επίσης τα κράτη-μέλη να αποστέλλουν εμπειρογνώμονες για να συνδράμουν τις ελληνικές Αρχές.
Η σύσταση για την επανέναρξη των μεταφορών είναι δεσμευτική, ωστόσο «αποτελεί ευθύνη των κρατών-μελών να το αποφασίσουν, υπό τον έλεγχο των δικαστηρίων τα οποία μπορούν να υποβάλουν αίτηση έκδοσης προδικαστικής απόφασης στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σχετικά με την ερμηνεία του Κανονισμού του Δουβλίνου».
Πηγή: ΑΜΠΕ