Μελέτη που διεξήχθη από Δανούς επιστήμονες διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα που έχουν υποβληθεί σε κολεκτομή, μια χειρουργική επέμβαση που γίνεται για την αφαίρεση του συνόλου ή τμήματος του παχέος εντέρου, έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χολόλιθων.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε με τίτλο «Increased Risk of Gallstone Disease Following Colectomy for Ulcerative Colitis», στο επιστημονικό έντυπο «American Journal of Gastroenterology», και συμπεριέλαβε από το εθνικό μητρώο της Δανίας 4.548 ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα που είχαν υποβληθεί σε κολεκτομή και 44.372 ασθενείς με τη νόσο που όμως δεν προχώρησαν σε χειρουργική επέμβαση. Οι Δανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι 1.963 ασθενείς νοσηλεύθηκαν για χολόλιθους κατά τη διάρκεια των 11,9 ετών (κατά μέσο όρο) παρακολούθησης.
Για να αξιολογήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης χολολίθων μετά από κολεκτομή και IPAA, ο Mark-Christensen, MD, από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Aarhus και οι συνεργάτες του, κατέγραψαν του πιθανούς παράγοντες, όπως η κατανάλωση αλκοόλ, η ύπαρξη Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), ή καρκίνου, ή καρδιακής πάθησης ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Παρατήρησαν κατά την καταγραφή ότι οι ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε κολεκτομή είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν χολολιθίαση, σε σύγκριση με εκείνους που δεν είχαν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν αναλύοντας τους πιθανούς κινδύνους υποβολής σε χολοκυστεκτομή ότι η κολεκτομή αύξησε επίσης τον κίνδυνο για την εν λόγω επέμβαση.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, η IPAA δεν επηρέασε τον κίνδυνο εκδήλωσης χολολιθίασης μεταξύ των ασθενών που είχαν υποβληθεί σε κολεκτομή, γι’ αυτό κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης χολόλιθων αυξάνεται μετά από κολεκτομή στους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα, ενώ η ταυτόχρονη ή επακόλουθη επανορθωτική πρωκτεκτομή με IPAA δεν επιβαρύνει αυτό τον κίνδυνο.
Οι ερευνητές τόνισαν ότι είναι απαραίτητο να γίνουν κι άλλες μελέτες για τον εντοπισμό των ασθενών υψηλού κινδύνου, ώστε να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα χολολίθων μετά από κολεκτομή.
Αντίδραση ανοσοποιητικού συστήματος
Όπως μας εξηγεί ο γενικός χειρουργός Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος – Διευθυντής της χειρουργικής κλινικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών – Ιατρικού Περιστερίου και Πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής, η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια νόσος, κατά την οποία η επένδυση του κόλον φλεγμαίνει και αναπτύσσει μικροσκοπικές ανοιχτές πληγές, ή έλκη, που παράγουν πύον και βλέννα. Προκαλείται από μη φυσιολογική απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού. Δηλαδή, στα άτομα με ελκώδη κολίτιδα, το ανοσοποιητικό σύστημα αντιλαμβάνεται τις τροφές και τα βακτήρια του εντέρου ως εισβολείς, οπότε ο οργανισμός στέλνει λευκοκύτταρα στην εσωτερική επένδυση των εντέρων, όπου δημιουργούν φλεγμονή και έλκη. Ο συνδυασμός της φλεγμονής και έλκους μπορεί να προκαλέσει κοιλιακό πόνο, δυσφορία, συχνή εκκένωση του εντέρου (ίσως πάνω από 10 φορές ημερησίως), αιμορραγία και πόνο στο ορθό.
Όταν ο θεράπων ιατρός δεν μπορεί να ελέγξει τα συμπτώματα της νόσου τότε οι ασθενείς, υποβάλλονται σε κολεκτομή, με ειλεοπρωκτική αναστόμωση και pouch (IPAA)».
Η επέμβαση αυτή γίνεται για να απορροφώνται ευκολότερα μη-διαλυτά στοιχεία, όπως τα χολικά οξέα, η δυσαπορρόφηση των οποίων, μετά από μια κολεκτομή και μπορεί να αυξήσει την περιεκτικότητα της χολής σε χοληστερόλη και να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο δημιουργίας λίθων (πέτρες) στη χολή.
Η θεραπεία της πάθησης, σύμφωνα με το Δρ. Ξιάρχο, εξαρτάται από το στάδιο της νόσου, που είναι η ασυμπτωματική χολολιθίαση, η συμπτωματική χολολιθίαση, η οποία χαρακτηρίζεται από επεισόδια κολικών της χοληδόχου κύστης και η επιπλεγμένη χολολιθίαση.