Η αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως μπορεί να περιορίσει τα επίπεδα θρεπτικών συστατικών σε βασικές καλλιέργειες, καταδεικνύουν τα αποτελέσματα νέας μελέτης. Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι οι καλλιέργειες που καλύπτουν τις μεγαλύτερες ανάγκες του πληθυσμού σε ψευδάργυρο και σίδηρο είναι αυτές που θα πληγούν περισσότερο.
Οι επιστήμονες από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ εξέθεσαν πολλές διαφορετικές ποικιλίες σιταριού, ρυζιού, σόγιας και μπιζελιών στις συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα που έχουν προβλεφθεί για το 2050 – 546 με 586 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) έναντι 400 ppm που είναι οι σημερινές συγκεντρώσεις. Είδαν ότι τα επίπεδα των δύο προαναφερθέντων θρεπτικών συστατικών ήταν χαμηλότερα σε σχέση με τα ίδια φυτά που αναπτύσσονταν σε περιβάλλον με τις σημερινές συγκεντρώσεις CO2.
«Αυτή η μελέτη είναι η πρώτη που απαντά στο ερώτημα κατά πόσο οι συγκεντρώσεις CO2, οι οποίες αυξάνονται σταθερά από τη Βιομηχανική Επανάσταση, απειλούν την ανθρώπινη διατροφή», σημειώνει ο Σάμιουελ Μάιερς, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας που πραγματοποίησε τη μελέτη.
Παρότι δεν είναι η πρώτη φορά που ερευνητές εκθέτουν καλλιέργειες σε αυξημένα επίπεδα CO2, οι έρευνές τους είχαν δεχθεί επικρίσεις είτε γιατί τα πειράματα έγιναν σε ειδικούς θαλάμους και θερμοκήπια είτε γιατί το δείγμα ήταν πολύ μικρό με αποτέλεσμα τα ευρήματα να αφήνουν πολλά περιθώρια αμφιβολιών. Η νέα μελέτη πραγματοποιήθηκε σε ανοιχτούς χώρους, σε επτά διαφορετικές τοποθεσίες και σε τρεις ηπείρους, με τεχνολογία που επιτρέπει την καλλιέργεια με έκθεση σε υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα, αλλά σε κατά τ’ άλλα πραγματικές συνθήκες.
Θάνατοι από υποσιτισμό
Ο Μάιερς και οι συνάδελφοί του γράφουν στο Nature ότι περίπου 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε χώρες, όπου 6 στους 10 λαμβάνουν ψευδάργυρο και σίδηρο από αυτές τις τέσσερις καλλιέργειες. Η έλλειψη αυτών των θρεπτικών συστατικών ήδη στοιχίζει 63 εκατομμύρια ώρες ζωής το χρόνο. Η ανεπαρκής πρόσληψη ψευδαργύρου επηρεάζει το ανοσοποιητικό και αυξάνει τις πιθανότητες πρόωρου θανάτου από ελονοσία, πνευμονία ή διάρροια. Η έλλειψη σιδήρου σχετίζεται με την αναιμία, το μειωμένο δείκτη νοημοσύνης και τη μητρική θνησιμότητα.
Όσο για το λόγο που το διοξείδιο του άνθρακα μειώνει αυτά τα θρεπτικά συστατικά, η μελέτη δεν δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις, ωστόσο η βασική υπόθεση είναι ότι το CO2 κάνει πολλά φυτά να αναπτύσσονται ταχύτερα. «Πολλά σάκχαρα και άμυλα συσσωρεύονται στα φύλλα τους και καθώς τα φυτά φθάνουν στο αναπαραγωγικό στάδιο, αυτός ο πλεονάζων υδατάνθρακας μεταφέρεται στον κόκκο», υποστήριξε μιλώντας στο NBC ο Ντέιβιντ Γουλφ, καθηγητής οικολογίας φυτών και εδάφους στο Κορνέλ. Όπως εξήγησε, αυτό έχει ως αποτέλεσμα το φυτό να αναπτύσσεται, αλλά οι ρίζες του να μην λαμβάνουν αρκετό σίδηρο, ψευδάργυρο ή άζωτο ώστε να ενισχυθούν τα επίπεδα πρωτεΐνης. Έτσι ναι μεν η θερμιδική αξία είναι μεγαλύτερη, όμως η τροφή είναι λιγότερο θρεπτική.
