Αντιμέτωποι με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας αναμένεται να βρεθούν αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων τους περίπου 145 δήμαρχοι, καθώς εκκρεμούν οι ενστάσεις που είχαν υποβληθεί από τους προκατόχους τους για μείωση των αντικειμενικών αξιών.
Επισημαίνεται ότι οι μισοί δήμοι της χώρας έχουν υποβάλει ενστάσεις για το «ψαλίδισμα» των αντικειμενικών αξιών στις περιοχές τους, καθώς έκριναν υπερβολικές τις αυξήσεις στις τιμές ζώνης των ακινήτων που υιοθετήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2022.
Στην παρούσα φάση, πάντως, τόσο το οικονομικό επιτελείο όσο και οι δήμοι αναμένουν από την αρμόδια επιτροπή που έχει συσταθεί στο υπουργείο να κλείσει τον «φάκελο» του ελέγχου των ενστάσεων, ώστε αμέσως να «πιάσουν δουλειά» οι ιδιώτες εκτιμητές ακινήτων προκειμένου να δώσουν νέες αντικειμενικές αξίες για τους δήμους που είχαν αντιρρήσεις. Σε κάθε περίπτωση, την τελική απόφαση για τις αντικειμενικές αξίες στους δήμους θα λάβει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, χωρίς ωστόσο να αναμένονται εντυπωσιακές αλλαγές μετά από δύο χρόνια που λειτουργεί το σύστημα, καθώς, όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ εμπορικών και αντικειμενικών αξιών πιθανόν να οδηγήσει στη μη αποδοχή των ενστάσεων.
Όποιες πάντως κι αν είναι οι αλλαγές στις τιμές ζώνης, δεδομένο πρέπει να θεωρείται ότι αυτές δεν θα έχουν αναδρομική ισχύ.
Σε κάθε περίπτωση, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, με αφορμή την επίλυση του «προβλήματος» με τους δήμους, σχεδιάζει να ανοίξει και τον μεγάλο «φάκελο» των ακινήτων προκειμένου να «γιατρευτούν» χρόνιες παθογένειες και να κλείσουν εκκρεμότητες, οι οποίες μέχρι σήμερα μόνο αναστάτωση δημιουργούν στην αγορά.
Το σχέδιο έχει ουσιαστικά στόχο να ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο στην κτηματαγορά, ώστε να μην υπάρχουν «σκιές» στους όρους του «παιχνιδιού» σε αγοραστές και πωλητές, ειδικά όσον αφορά το οικονομικό σκέλος και συγκεκριμένα τη διαμόρφωση των τιμών, που πολλές φορές αποτελούν σημείο τριβής όχι μόνο μεταξύ των συμβαλλομένων μερών, αλλά και μεταξύ δήμων και κεντρικής διοίκησης.
Σε όλη την Ελλάδα
Στο πλαίσιο αυτό, το αμέσως επόμενο βήμα -εκτός απροόπτου ακόμη και εντός του τρέχοντος έτους- είναι η επέκταση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε όλη την Ελλάδα. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι σήμερα το εν λόγω σύστημα καλύπτει το 98,5% της χώρας, γεγονός που σημαίνει ότι άμεσα θα πρέπει να ενταχθούν σε αυτό και οι τελευταίες 2.167 περιοχές, που αντιπροσωπεύουν το υπόλοιπο 1,5% της ελληνικής επικράτειας.
Όπως είναι φυσικό, αμέσως μετά, με βάση τις τιμές ζώνης που θα καθοριστούν θα υπολογίζονται οι φόροι και τα τέλη που επιβάλλονται στα ακίνητα στις συγκεκριμένες περιοχές.
Με βάση δε τις υπάρχουσες πληροφορίες, στην Αττική οι περιοχές στις οποίες αναμένεται να επεκταθεί το σύστημα των αντικειμενικών τιμών ζώνης είναι από τη Βάρκιζα έως τα Λεγραινά, Αγία Μαρίνα, Χάρακας, Δασκαλειό, περιοχές από το Πόρτο Ράφτη, περιοχές σε Σαλαμίνα, Κύθηρα, Αίγινα.
Όσον αφορά την υπόλοιπη Ελλάδα, αναμένεται να αποκτήσουν για πρώτη φορά αντικειμενικές αξίες περιοχές στην Αχαΐα (Διακοπτό, Αιγείρα, Πλάτανος, Σελιανίτικα, Ψαθόπυργος), στην Ηλεία (Κυλλήνη, Αρχαία Ολυμπία), στα Τρίκαλα (Περτούλι, Ελάτη, Πύλη, Καστράκι), στη Φλώρινα (Αμύνταιο, Άγιος Παντελεήμονας, Πρέσπες, Φιλώτας, Δροσοπηγή, Πισοδέρι, Κρυσταλλοπηγή, Μελίτη). Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι από την επέκταση τουλάχιστον σε αυτή τη φάση θα εξαιρεθούν οι περιοχές που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες αλλά και τις πυρκαγιές, καθώς είναι αδύνατο να διαμορφωθεί τιμή ζώνης υπό αυτές τις συνθήκες.
Με λίγα κλικ
Σε κάθε περίπτωση, πολύ σύντομα και στις περιοχές που θα μπουν στο σύστημα, όπως συμβαίνει και στην υπόλοιπη Ελλάδα, κάθε πολίτης θα μπορεί μέσω του ψηφιακού χάρτη να βλέπει την τιμή ζώνης που εφαρμόζεται σήμερα στην περιοχή στην οποία βρίσκεται το ακίνητο που τον ενδιαφέρει και με λίγα κλικ να υπολογίζει την αντικειμενική αξία. Ο πολίτης θα επιλέγει μέσω ψηφιακού χάρτη (https://www1. gsis.gr/valuemaps/) τον δρόμο στον οποίο βρίσκεται το ακίνητο και αυτομάτως θα εμφανίζεται η τιμή ζώνης, ενώ για τον υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου θα πρέπει να δώσει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως αριθμό προσόψεων, όροφο, τετραγωνικά μέτρα επιφάνειας, ημερομηνία κατασκευής κτλ. και σε κάθε βήμα θα υπολογίζεται η αξία του ακινήτου αυτόματα.
Απόκτηση τίτλου και ψηφιοποίηση των ζωνών
Αξίζει εξάλλου να σημειωθεί ότι χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων τα οποία τα διεκδικεί το Δημόσιο ως καταπατημένα θα έχουν και τη δυνατότητα να αποκτήσουν νόμιμους τίτλους, με την καταβολή ποσών που υπό προϋποθέσεις μπορεί να φθάνουν το 20% της αντικειμενικής αξίας και τα οποία μάλιστα θα μπορούν να εξοφληθούν μέχρι και σε 60 άτοκες δόσεις, όχι όμως χαμηλότερες από 100 ευρώ τον μήνα.
Η όλη διαδικασία ξεκινά άμεσα, καθώς ενεργοποιείται η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων και δικαιολογητικών από τους ενδιαφερόμενους που θα ανοίγουν τον ψηφιακό φάκελο για κάθε δημόσιο ακίνητο για το οποίο υπάρχει ενδιαφέρον εξαγοράς.
Το «πακέτο» των ακινήτων θα περιλαμβάνει και το «μεγάλο βήμα» από τις αρχές του 2024 που δεν είναι άλλο από την ψηφιοποίηση των ζωνών σε όλες τις περιοχές, πόλεις ή οικισμούς, που θα οδηγεί αυτόματα και στη δημιουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην οποία θα ενταχθούν τα πάντα που αφορούν ένα ακίνητο, από τα στοιχεία της πολεοδομίας και του κτηματολογίου μέχρι και τον ψηφιακό χάρτη των αντικειμενικών αξιών.
Ο e-φάκελος ακινήτου
Από τις αρχές του επομένου έτους άλλωστε αναμένεται να κάνει «πρεμιέρα» πλέον και η ηλεκτρονική πλατφόρμα «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου», μέσω της οποίας θα ολοκληρώνονται όλες οι διαδικασίες μεταβίβασης ακινήτων, μετά και την τελευταία αναβολή που δόθηκε λόγω των γραφειοκρατικών προβλημάτων που ανέκυψαν αφού οι συμβολαιογράφοι δεν μπορούσαν να αντλήσουν το σύνολο των δικαιολογητικών που είναι αναγκαία σε κάθε μεταβίβαση. Με τα ανωτέρω βήματα αναμένεται να επιτευχθεί μετά από δεκαετίες τελικά και ο μεγάλος στόχος που δεν είναι άλλος παρά η δημιουργία του νέου πληροφοριακού συστήματος, το οποίο θα παρακολουθεί τις τάσεις της αγοράς των ακινήτων και όπου εντοπίζει αυξομειώσεις στις εμπορικές τιμές θα παρεμβαίνει αυτόματα και θα αναπροσαρμόζει τις τιμές ζώνης.
