Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Ικανοποιημένοι εμφανίζονται οι θεσμοί από τις συζητήσεις που είχαν τις προηγούμενες μέρες με κυβερνητικά στελέχη στην Αθήνα, ενώ υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες σε σχέση με τις δημοσιονομικές επιδόσεις του 2020, που θα πρέπει να διευκρινιστούν μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου. Παράλληλα, οι εταίροι υποστηρίζουν το αίτημα της Ελλάδας για πρόωρη αποπληρωμή μέρους των δανείων του ΔΝΤ.
Αυτό προκύπτει από τη χθεσινή σύντομη συζήτηση για την Ελλάδα στη συνεδρίαση του EWG στις Βρυξέλλες, η οποία είχε δύο ενότητες: τα συμπεράσματα από την αποστολή των θεσμών στην Αθήνα και το αίτημα της κυβέρνησης για πρόωρη αποπληρωμή δανείων (αυτών με υψηλό επιτόκιο) του ΔΝΤ.
Οι εντυπώσεις
Κατ’ αρχήν, αυτό που εκτιμήθηκε ιδιαιτέρως από τους θεσμούς έχει να κάνει με το πολύ καλό κλίμα που επικράτησε στις συναντήσεις και το γεγονός ότι η κυβέρνηση συμμετείχε ενεργά με προτάσεις για όλα τα θέματα, έστω κι αν σε ορισμένους τομείς παραμένουν κενά γιατί δεν υπάρχουν ακόμη όλα τα απαραίτητα στοιχεία. Επί της ουσίας, σε ό,τι αφορά τον δημοσιονομικό τομέα και ειδικότερα το ζητούμενο που είναι η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ, αυτό που επιβεβαιώθηκε είναι πως για το 2019 δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Για το 2020 η κατάσταση είναι πιο θολή, καθώς οι Ευρωπαίοι βλέπουν ως πρώτη εκτίμηση μια «τρύπα» της τάξης του 0,55% του ΑΕΠ ή περίπου 1 δισ. ευρώ. Πριν από μερικές βδομάδες εκτιμούσαν ότι θα είναι μεγαλύτερη, ωστόσο τώρα κατεβάζουν τον πήχη της απόκλισης.
Διευκρινίζουν, μάλιστα, ότι δεν έχουν καταλήξει ακόμη και θα περιμένουν μια σειρά από στοιχεία εκ μέρους της κυβέρνησης σχετικά με την πορεία των εσόδων και την ανάπτυξη. Ο χρονικός ορίζοντας για την εξεύρεση ενός κοινού τόπου είναι κατ’ αρχήν τα μέσα του επόμενου μήνα, όπου η κυβέρνηση οφείλει θεσμικά να στείλει το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2020 στην Κομισιόν. Παρεμβάσεις, ωστόσο, μπορούν να γίνουν και αργότερα, μέχρι την οριστική υιοθέτηση του προϋπολογισμού τον Δεκέμβριο. Χθες, επίσης, τονίστηκε η ανάγκη προώθησης λύσης στο θέμα της μείωσης των κόκκινων δανείων, η οποία προϋποθέτει επίσης και αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο. Οι εκπρόσωποι των κρατών-μελών ενημερώθηκαν για τα παραπάνω θέματα, αλλά στην παρούσα φάση δεν έκαναν παρεμβάσεις επί της ουσίας. Απλώς θεωρούν θετικό ότι όλα γίνονται σε ένα εποικοδομητικό κλίμα, το οποίο ευνοεί την εξεύρεση λύσεων όπου υπάρχουν διαφορές.
Το σκέλος του ΔΝΤ
Σχετικά με το αίτημα της Ελλάδας για πρόωρη αποπληρωμή μέρους των δανείων του ΔΝΤ, την τελική απόφαση θα τη λάβει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) τις επόμενες εβδομάδες, ωστόσο απαιτείται πολιτικά το «πράσινο φως» των κρατών-μελών. Ο επικεφαλής του ΕSM, Κλάους Ρέγκλινγκ, έχει δηλώσει δημόσια ότι υποστηρίζει το αίτημα της κυβέρνησης γιατί οδηγεί σε ελάφρυνση του χρέους και συνεπώς αναμένεται να εισηγηθεί σήμερα να γίνει δεκτό. Σύμφωνα με πηγή της Ευρωζώνης, τα κράτη-μέλη υποστηρίζουν το ελληνικό αίτημα, που σημαίνει ότι θα πάρει πλέον τον δρόμο του. Εκτός από το Δ.Σ. του ESM, η απόφαση θα πρέπει να επικυρωθεί και από κάποια κοινοβούλια χωρών της Ευρωζώνης, ενώ η εκτίμηση είναι πως η διαδικασία θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους.
Αναφορικά με τα επόμενα βήματα, οι περισσότερες εκκρεμότητες αναμένεται να έχουν ξεκαθαρίσει μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου και την υποβολή του σχεδίου προϋπολογισμού του 2020, ενώ θα ακολουθήσει τον Νοέμβριο η έκθεση της τέταρτης αξιολόγησης της μεταμνημονιακής εποπτείας της Ελλάδας, η οποία θα επικυρωθεί πολιτικά στο Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου. Στην ίδια συνεδρίαση θα αποφασιστεί και το θέμα της επόμενης δόσης που θα επιστραφεί στην Ελλάδα από τα κέρδη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των κεντρικών τραπεζών χωρών-μελών που έχουν στην κατοχή τους ελληνικά ομόλογα.
Η ανακοίνωση των θεσμών
Μέσα στο φθινόπωρο -και με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου- θα εκδοθεί η τέταρτη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως αναφέρεται στην κοινή ανακοίνωση των θεσμών που εκδόθηκε χθες με αφορμή την ολοκλήρωση της αποστολής τους στην Αθήνα. «Ο στενός διάλογος για τις προτεραιότητες και τις προκλήσεις της οικονομικής πολιτικής θα συνεχιστεί και μάλιστα σε τακτική βάση» αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, επισημαίνοντας ότι ο προϋπολογισμός του 2020 θα πρέπει να κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τις 15 Οκτωβρίου. Το περιεχόμενο της έκθεσης των θεσμών αποκτά ξεχωριστή σημασία, καθώς σε αυτό θα στηριχτεί το Eurogroup για να εγκρίνει την επόμενη δόση των SMPs και των ANFAs. To πιθανότερο είναι ότι η σχετική απόφαση θα ληφθεί στο Eurogroup του Δεκεμβρίου.
«Κατά την αποστολή πραγματοποιήθηκαν παραγωγικές συζητήσεις σχετικά με την κατάσταση, με την πρόοδο που έχει σημειωθεί και με τις κύριες προκλήσεις που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία, καθώς και με τις πολιτικές προτεραιότητες της νέας διοίκησης, όπως η πορεία των εργασιών και τα επόμενα βήματα κατά την υλοποίηση της δέσμευσης της Ελλάδας να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τις βασικές μεταρρυθμίσεις που ξεκίνησαν στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης της σταθερότητας» αναφέρεται στο κοινό ανακοινωθέν των θεσμών.
Οι θεσμοί είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν και με εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων και των τραπεζών -και να τους ενημερώσουν σχετικά με τους τρόπους συμμετοχής τους κατά την περίοδο μετά τη λήξη του προγράμματος-, αλλά και να ανταλλάξουν απόψεις επί βασικών ζητημάτων πολιτικής.