Από την έντυπη έκδοση
Των Ιουλίας Ζαφόλια και Ειρήνης Σακελλάρη
Στις θετικές εξελίξεις που αφορούν την ελληνική οικονομία, στην απομάκρυνση της αβεβαιότητας αλλά και στο μεγάλο πρόβλημα που ακούει στη φράση «κόκκινα δάνεια» εστίασε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, μιλώντας χθες στο 13ο Roadshow που διοργανώνει το Χρηματιστήριο στο Λονδίνο. Ο κ. Τσακαλώτος τόνισε πως αυτό που πλέον δημιουργεί σταθερότητα είναι η ρύθμιση του χρέους που δίνει έναν καθαρό «διάδρομο» 10-15 ετών.
Δήλωσε αισιόδοξος για την πορεία ανάπτυξης της εγχώριας οικονομίας, καθώς, όπως σημείωσε, οι μεταρρυθμίσεις που γίνονται επιτρέπουν στους επενδυτές να γνωρίζουν πού και πώς μπορούν να επενδύουν.
Αναφορικά με το θέμα των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων και την ανησυχία των επενδυτών ότι κρατούν πίσω την ανάπτυξη, τόνισε ότι ήδη έχει πιαστεί ο στόχος και ακόμα και αν δεν κάναμε τίποτε άλλο, αυτό θα έφτανε το 5% του ΑΕΠ το 2022. Έτσι δημιουργείται ένας δημοσιονομικός χώρος 3,5 δισ. ευρώ, που επιτρέπει περισσότερο επεκτατικούς προϋπολογισμούς από εδώ και πέρα. Φέτος περιμένουμε περίπου 900 εκατ. ευρώ για το 2019 σε περιθώριο κινήσεων, σημείωσε, υπενθυμίζοντας τις εξαγγελίες που έκανε ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ.
Ο υπουργός Οικονομικών χαρακτήρισε ισορροπημένη την ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, ενώ απευθυνόμενος στους επενδυτές διαβεβαίωσε ότι οι όποιες επεκτατικές κινήσεις στον προϋπολογισμό θα κινούνται αυστηρά εντός του δημοσιονομικού χώρου.
Σχόλιο για συντάξεις
Σχετικά με τις συντάξεις δήλωσε πως η μη περικοπή της προσωπικής διαφοράς δεν θα επηρεάσει το σύστημα μετά το 2030. Υποστήριξε ακόμη πως δεν είναι καθόλου σίγουρος ότι σήμερα το ΔΝΤ εκτιμά ακόμα ότι το μέτρο είναι διαρθρωτικό. «Δεν καταλαβαίνω γιατί κάποιος να θέλει οπωσδήποτε την περικοπή των συντάξεων» τόνισε, επαναλαμβάνοντας πως την προηγούμενη εβδομάδα δεν έγινε διαπραγμάτευση για τις συντάξεις, αλλά μελετήθηκε ο δημοσιονομικός αντίκτυπος των εξαγγελιών του Αλ. Τσίπρα και ο δημοσιονομικός χώρος.
Πρόσθεσε πως στην προχθεσινή του συνάντηση με τους κ.κ. Μοσκοβισί και Σολτς ετέθη το θέμα αυτό και εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει μια εποικοδομητική λύση.
Απαντώντας σε ερώτηση για την έξοδο στις αγορές, ο κ. Τσακαλώτος επανέλαβε τη δήλωση του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ πως «δεν μας ενδιαφέρει η έξοδος στις αγορές, αλλά το ότι με το μαξιλάρι ρευστότητας έχουμε το περιθώριο να βγούμε όταν είναι κατάλληλες οι συνθήκες».
Εκτίμησε ότι αν είχαμε επιλέξει μια προληπτική γραμμή, δεν θα είχαμε τις αναβαθμίσεις των οίκων αξιολόγησης και παράλληλα τα επιτόκια θα ήταν διαφορετικά. Το μαξιλάρι σού δίνει το περιθώριο να καθορίσεις τη στρατηγική σου. Υποπτεύομαι ότι ο ΟΔΔΗΧ προς το τέλος του χρόνου θα ανακοινώσει τη στρατηγική του, συμπλήρωσε.
Η περίπτωση των Σκουριών
Απαντώντας σε ερώτηση για το πώς επηρεάζει η υπόθεση της επένδυσης στις Σκουριές, δήλωσε ότι οι επενδυτές θα κοιτάξουν τη συνολική εικόνα, τα λιμάνια, το Ελληνικό που μετά τα προβλήματα προχωρά, την ενέργεια και την επίτευξη των στόχων σε ό,τι αφορά τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις το 2018. «Η Eldorado είναι ειδική περίπτωση» τόνισε, σημειώνοντας ότι είναι μια επένδυση σε ορυχείο κοντά σε τουριστική περιοχή. Εκτίμησε ότι αποτελεί συνέπεια του ότι δεν υπήρχε χωροταξικό σχέδιο, ώστε να ξέρει ο επενδυτής πού μπορεί να εγκατασταθεί.
Επιχειρηματικό ενδιαφέρον
Όσον αφορά τις επαφές στελεχών των ελληνικών επιχειρήσεων και ξένων επενδυτών, αξιοσημείωτο ενδιαφέρον, αλλά και… προσηλωμένος προβληματισμός των ξένων επενδυτών για τον τραπεζικό κυρίως κλάδο είναι το πρώτο μήνυμα του 13ου Roadshow που διοργανώνει στο Λονδίνο το Χρηματιστήριο Αθηνών.
«Στα σχέδια των επιμέρους εισηγμένων επιχειρήσεων και λιγότερο στο μακροοικονομικό περιβάλλον εστιάζουν φέτος οι επενδυτές» δήλωσε μιλώντας στο πρακτορείο Bloomberg ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου του Χρηματιστηρίου Αθηνών Σωκράτης Λαζαρίδης, ο οποίος υπογράμμισε την ιδιαίτερα μεγάλη συμμετοχή εισηγμένων εταιρειών, 33, νούμερο που είχε να καταγραφεί από το 2009.
Ο κ. Λαζαρίδης τόνισε το μεγάλο ενδιαφέρον που εκδηλώνεται φέτος για τον χρηματοπιστωτικό κλάδο, θυμίζοντας ότι τα τελευταία χρόνια έχουν εμφανισθεί διαφορετικά κύματα ενδιαφέροντος από ξένους επενδυτές. Βασικό στοιχείο που αποτελεί πλεονέκτημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι η σημαντική άνοδος στα καθαρά έσοδα, η οποία έφτασε το 32% φέτος. Συμπλήρωσε δε ότι καταγράφεται 70% αύξηση στα EBITDA την τελευταία πενταετία.
Σχολιάζοντας το κατά πόσο απασχολεί τους ξένους επενδυτές το πολιτικό κλίμα και οι επερχόμενες εκλογές, ο κ. Λαζαρίδης είπε πως η πολιτική κατάσταση πάντα απασχολεί τους επενδυτές, αλλά τα τελευταία χρόνια δεν είδαμε απόσυρση ενδιαφέροντος. «Οι επενδυτές εστιάζουν περισσότερο στα σχέδια των επιχειρήσεων, στα πλάνα και στις προβλέψεις τους για το πώς θα κινηθούν τα επόμενα χρόνια. Το μακροοικονομικό περιβάλλον είναι σε δεύτερο πλάνο» σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος του Χ.Α., παραδεχόμενος πως η έλλειψη εισαγωγών νέων εταιρειών αποτελεί αχίλλειο πτέρνα για το ελληνικό Χρηματιστήριο.
Σε ερώτηση, τέλος, για το πώς βλέπουν οι επενδυτές τη διαπραγμάτευση που διεξάγεται για το θέμα της περικοπής των συντάξεων, αρκέστηκε να δηλώσει ότι οι συζητήσεις που βλέπουμε στην κυβέρνηση είναι υπέρ των επιχειρήσεων (pro business).
Σε ό,τι αφορά πάντως τον τραπεζικό κλάδο, ο προβληματισμός ήταν σαφώς εντονότερος και σε μεγάλο βαθμό πυροδοτήθηκε από τα αποτελέσματα των τραπεζών, που κατέγραψαν:
* Την έλλειψη εργασιών που δεν επιτρέπει στις τράπεζες να περάσουν σε πραγματικούς ρυθμούς κερδοφορίας.
* Το ενδεχόμενο τα πιστωτικά ιδρύματα -ή κάποια από αυτά- να χρειαστούν κεφάλαια σε έναν δεύτερο χρόνο, η εύρεση των οποίων δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση.
* Τον κίνδυνο στις προβληματικές τραπεζικές εργασίες να προστεθεί και μια απομείωση των κεφαλαίων προερχόμενη από τις επιταχυνόμενες διαδικασίες για τον περιορισμό των «κόκκινων» δανείων, που συχνά δεν αφήνουν χώρο για επαρκείς ανακτήσεις.
* Τον κίνδυνο για μη αποκατάσταση της ρευστότητας των τραπεζών, η οποία βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
«Κόκκινα» δάνεια
Το μεγαλύτερο θέμα για τη χώρα είναι τα «κόκκινα» δάνεια, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος δήλωσε σχετικά από το 13ο Roadshow του Χρηματιστηρίου στο Λονδίνο ότι «γίνεται διαρκώς έλεγχος για το πώς προχωρούν τα μέτρα που νομοθετήθηκαν και αναζητούνται λύσεις στα προβλήματα». «Είμαι αισιόδοξος πως θα υπάρξει ένα πακέτο λύσεων για όλα τα θέματα» κατέληξε.
Αναγνώριση βημάτων προόδου
Οι διεθνείς επενδυτές αναγνωρίζουν πως έχουν γίνει βήματα προς τα μπροστά. Όπως όμως λένε, το Greek story έχει τραβήξει χρονικά και τους έχει κουράσει. Η εναλλαγή σεναρίων δεν συνάδει με την αποτελεσματικότητα των σεναρίων αυτών και έτσι ενώ ακούν τις τράπεζες, κυρίως τις ακούν για να δουν τι τελικώς συμβαίνει στην υπόλοιπη οικονομία.
Το αποτύπωμα των συζητήσεων περνά και στους αναλυτές, με αποτέλεσμα τελικώς να διατυπώνονται απόψεις όπως αυτή της Citi που τοποθετεί την ανάπτυξη πιο μακριά.
Οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και οι προβλέψεις για την αύξηση του ΑΕΠ είναι από τα κλασικά ερωτήματα που διατυπώνουν οι επενδυτές προς τις τράπεζες, καθώς τα πιστωτικά ιδρύματα προσαρμόζουν τα μοντέλα τους με βάση ακριβώς τις μακροοικονομικές συνθήκες και άρα γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα τις προοπτικές.
Ας σημειωθεί πάντως πως οι δύσκολοι στόχοι των τραπεζών είναι το SREP τον Νοέμβριο (έλεγχος ποιότητας ενεργητικού) και από εκεί το χτίσιμο στοιχείων το ερχόμενο έτος που είναι καθοριστικό, αφού τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του 2019 θα χρησιμοποιηθούν για το επόμενο stress test.
Τέλος, οι τράπεζες είπαν στα funds πως δεν προτίθενται στην παρούσα φάση να προχωρήσουν σε ομολογιακές εκδόσεις, καθώς δεν θεωρούν κατάλληλη την εποχή για κάτι τέτοιο.
