Από την έντυπη έκδοση
Στον Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
«Η επιτυχής χρήση του εξωδικαστικού μηχανισμού ισοδυναμεί με αλλαγή σελίδας για τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις». Αυτό επισημαίνει σε συνέντευξή του στη «Ν» ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) Φώτης Κουρμούσης.
Ερωτηθείς για το πώς θα αντιμετωπίζονται οι μικρές επιχειρήσεις, ο κ. Κουρμούσης απαντά ότι για όσες έχουν οφειλές από 20.000 έως 50.000 ευρώ θα ισχύει μια αυτοματοποιημένη διαδικασία, η οποία βρίσκεται υπό διαβούλευση με τους θεσμούς. Παράλληλα είναι σε εξέλιξη η διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και εκπροσώπους των δανειστών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η διαδικασία αναδιάρθρωσης δεν θα ξεπερνά τις δύο εβδομάδες. Ο ίδιος επισημαίνει ότι στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού δεν είναι εφικτό να βρουν «καταφύγιο» στρατηγικοί κακοπληρωτές και καλεί τους οφειλέτες που καταθέτουν αιτήσεις, αυτές να είναι ολοκληρωμένες και να προσφέρουν με ακρίβεια και ειλικρίνεια όλα τα στοιχεία που απαιτούνται.
– Κύριε Κουρμούση, προχθές συμπληρώθηκαν ακριβώς δύο μήνες από την έναρξη ισχύος του εξωδικαστικού μηχανισμού. Πόσες επιχειρήσεις έχουν υπαχθεί έως αυτή τη στιγμή στη διαδικασία;
«Κατά τις πρώτες 60 ημέρες λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, το ενδιαφέρον των οφειλετών ξεπέρασε τις προσδοκίες μας. Aν και Αύγουστος, δεκάδες χιλιάδες οφειλέτες έσπευσαν να επισκεφθούν την πλατφόρμα ήδη από τις πρώτες ώρες. Στις 8 πρώτες εβδομάδες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία, πάνω από 7.300 επιχειρήσεις έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία υποβολής αίτησης. Περίπου 650 από αυτές βρίσκονται ήδη σε ώριμο στάδιο και 140 έχουν υποβληθεί».
– Κατά την εκτίμησή σας, πόσο χρονικό διάστημα θα απαιτείται για την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης των οφειλών μιας επιχείρησης;
«Αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το μέγεθος της επιχείρησης και την πολυπλοκότητα της κάθε περίπτωσης. Για μικρές επιχειρήσεις και απλές περιπτώσεις η διαδικασία δεν θα διαρκεί περισσότερο από ένα δίμηνο. Για περιπτώσεις μεσαίου μεγέθους και πολυπλοκότητας απαιτείται ένα τρίμηνο, ίσως και τετράμηνο. Τέλος, για τις μεγάλες επιχειρήσεις θα χρειαστεί τουλάχιστον ένα πεντάμηνο. Αν, δε, λάβουμε υπ’ όψιν τις παρατάσεις που ίσως χρειαστούν για να βρεθεί η καλύτερη λύση, δεν αποκλείω η διαδικασία να τραβήξει ακόμα και τον διπλάσιο χρόνο».
– Στο τέλος εφαρμογής του νόμου, πόσες επιχειρήσεις εκτιμάτε ότι θα έχουν επιτύχει την εξυγίανσή τους;
«Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το πλήθος των επιχειρήσεων που χρωστούν σε τράπεζες, ταμεία και εφορία, οπότε δεν μπορούμε να κάνουμε επιστημονικά ορθές εκτιμήσεις. Το σίγουρο είναι ότι το πρόβλημα της υπερχρέωσης αφορά δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις, οι οποίες είναι δυνητικοί χρήστες του μηχανισμού. Υπενθυμίζω ότι οι τράπεζες κάνουν λόγο για τουλάχιστον 150.000 επιχειρήσεις με ‘’κόκκινα’’ δάνεια, ενώ ενδεχομένως άλλες τόσες έχουν χρέη προς εφορία και ταμεία. Όσο περισσότερα προβλήματα λύσουμε, τόσο το καλύτερο».
– Ποιο είναι το όφελος για μια επιχείρηση που θα υπαχθεί στον μηχανισμό;
«Ζητούμενο είναι να βοηθηθούν να σταθούν στα πόδια τους επιχειρήσεις που, εξαιτίας της κρίσης, βρέθηκαν υπερχρεωμένες και δεν μπορούν να συνεχίσουν. Μιλάμε για περιπτώσεις όπου αν δεν υπήρχαν οι οφειλές του παρελθόντος, η επιχείρηση θα ήταν βιώσιμη. Άρα μέσω του μηχανισμού μια επιχείρηση μπορεί να ρυθμίσει το σύνολο των χρεών της στη βάση των ικανοτήτων της. Δεν μας ενδιαφέρει απλά να καταλήξουμε σε ρυθμίσεις που σύντομα θα πάψουν να εξυπηρετούνται. Γι’ αυτό ο καθορισμός του τρόπου εξυπηρέτησης της οφειλής βασίζεται στις δυνατότητες που εκτιμάται ότι θα έχει η επιχείρηση, δηλαδή στα μελλοντικά της έσοδα και δαπάνες. Ό,τι υπερβαίνει αυτές τις δυνατότητες κουρεύεται και καθορίζεται ο κατάλληλος αριθμός δόσεων ώστε να είναι εφικτή η εξυπηρέτηση του εναπομένοντος χρέους.
Η επιχείρηση έτσι παύει να είναι “κάτω από το νερό” και αποκτά ένα ρεαλιστικό σχέδιο, ώστε να μη βρεθεί ξανά στη θέση αυτή. Το σχέδιο αυτό έχει βασιστεί σε μια μελέτη βιωσιμότητας, που έχει υπολογίσει τα πιθανά έσοδα και έξοδα της επόμενης τριετίας. Άρα το σχέδιο είναι λογικό να προβλέπει εργαλεία χρηματοδότησης που θα μπορεί να αξιοποιηθούν μετά τη ρύθμιση: νέο δανεισμό, πρόσβαση σε προγράμματα ΕΣΠΑ κ.λπ. Έτσι διασφαλίζεται ότι η επιχείρηση δεν θα βρεθεί σε μερικά χρόνια και πάλι σε αδιέξοδο, αδυνατώντας να εξυπηρετήσει τη ρύθμιση και άρα χάνοντάς την. Η επιτυχής χρήση του μηχανισμού ισοδυναμεί με αλλαγή σελίδας για τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις».
– Ποια θα είναι η διαδικασία αναδιάρθρωσης για τις μικρές επιχειρήσεις; Δηλαδή για αυτές με οφειλές από 20.000 έως 50.000 ευρώ;
«Από τις αρχές Αυγούστου, όταν λειτούργησε η ηλεκτρονική πλατφόρμα, εξυπηρετούνται κανονικά όλες οι επιχειρήσεις που πληρούν τα κριτήρια του νόμου, άρα και όσες έχουν οφειλές από 20.000 έως 50.000 ευρώ. Παράλληλα είναι σε εξέλιξη η διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και εκπροσώπους των δανειστών, ώστε να καταλήξουμε σε μια αυτοματοποιημένη διαδικασία, που θα μπορεί να ολοκληρώνεται σε 1-2 εβδομάδες. Θα είναι μια αυτοματοποιημένη ανάλυση βιωσιμότητας, στη βάση χρηματοοικονομικών δεικτών, την οποία τράπεζες και Δημόσιο θα μπορούν να αξιοποιήσουν για να καταλήξουν σύντομα σε πρότυπες λύσεις. Νομίζω πρόσφατα γράψατε κι εσείς ρεπορτάζ σχετικά με τη διαδικασία αυτή, το οποίο βρήκα αρκετά ακριβές» (σ.σ.: «Ν» 21/9/2017).
– Στον νόμο δεν υπάγονται οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Τι θα γίνει με τα χρέη αυτής της κατηγορίας των οφειλετών;
«Ο νόμος αναφέρει σαφώς (άρθρο 15, παρ. 21) ότι και η κατηγορία των ελευθέρων επαγγελματιών δικαιούται τα οφέλη που μπορούν να έχουν τα νομικά πρόσωπα, δηλαδή επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής, μείωση επιτοκίων ή “κούρεμα” της οφειλής που δεν είναι δυνατό να αποπληρωθεί. Όσον αφορά την εφορία και τα ταμεία, απαιτούνται σχετικές αποφάσεις των αρμόδιων υπουργών που θα ορίζουν τη διαδικασία. Από όσο γνωρίζω οι Υπουργικές Αποφάσεις θα εκδοθούν τις επόμενες εβδομάδες. Τα δε χρέη προς τις τράπεζες ήδη ρυθμίζονται εξωδικαστικά, στο πλαίσιο του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών».
– Σας προβληματίζει το ενδεχόμενο εντός του μηχανισμού να βρουν «καταφύγιο» στρατηγικοί κακοπληρωτές;
«Ήταν από τις βασικές παραμέτρους που λάβαμε υπ’ όψιν κατά τον σχεδιασμό του μηχανισμού. Θέλουμε να υπάρξει επιτέλους δικαιοσύνη και όχι να βρουν ευκαιρία κάποιοι επιτήδειοι να “φορτώσουν” τα χρέη τους στους φορολογούμενους ή εργαζόμενους και τους προμηθευτές τους. Για τον λόγο αυτό αναπτύξαμε πλήθος δικλίδων διασταύρωσης και ελέγχου των πληροφοριών που καταχωρούνται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Κρίσιμο εφόδιο στην προσπάθεια αυτή είναι και η άρση απορρήτου, την οποία αποδέχονται οι αιτούντες να υπαχθούν στον μηχανισμό. Έτσι διευκολύνεται η αναζήτηση στοιχείων σε άλλες χώρες, όπως π.χ. η Ελβετία».
– Υπάρχει κάποια συμβουλή που έχετε να δώσετε στους ενδιαφερόμενους να υπαχθούν στον μηχανισμό;
«Αντιλαμβανόμαστε την ανυπομονησία των οφειλετών να “βγάλουν το κεφάλι από το νερό”, αλλά είναι σημαντικό οι αιτήσεις που καταθέτουν να είναι ολοκληρωμένες και να προσφέρουν με ακρίβεια και ειλικρίνεια όλα τα στοιχεία που απαιτούνται. Μόνο έτσι μπορούν να διεκδικήσουν τα μέγιστα οφέλη του μηχανισμού και να έχουν όσο το δυνατόν ταχύτερα μια βιώσιμη λύση».
Πληροφορίες
– Πώς μπορούν να βρουν οι οφειλέτες πληροφορίες για τον εξωδικαστικό μηχανισμό; Υπάρχει υποστηρικτική δομή ενημέρωσης;
«Υπάρχει το site μας, www.keyd.gov.gr, όπου με διαδραστικό τρόπο οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν απάντηση στα ερωτήματά τους. Παράλληλα αναπτύσσουμε ένα πανελλαδικό δίκτυο ενημέρωσης και υποστήριξης, με κέντρα και γραφεία δανειοληπτών. Ήδη λειτουργούν οι δέκα πρώτοι κόμβοι του δικτύου σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Κοζάνη, Λάρισα και Άρτα. Το αμέσως προσεχές διάστημα θα προστεθούν τουλάχιστον άλλοι τόσοι κόμβοι. Η Ειδική Γραμματεία ανέλαβε να εκπαιδεύσει σχετικά τόσο υπαλλήλους των επιμελητηρίων όσο και λογιστές, δικηγόρους και οικονομολόγους, που συμμετείχαν σε ημερίδες που διοργανώσαμε. Τέλος, έχουμε δημιουργήσει ένα help desk που απαντά σε ερωτήσεις και απορίες μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας».
