Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Πρόσθετες επιβαρύνσεις ύψους 1,8 δισ. ευρώ φέρνει ο νέος κρατικός προϋπολογισμός του 2018, που ήδη καταρτίζεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, καθώς το προσχέδιό του θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή στις αρχές Οκτωβρίου.
Ειδικότερα, με βάση το σύνολο των μνημονιακών μέτρων που έχουν ήδη ψηφιστεί και ισχύουν ή θα τεθούν σε εφαρμογή το προσεχές διάστημα, προκύπτει ότι στα δημόσια ταμεία θα πρέπει να μπουν, τόσο από το σκέλος των δαπανών όσο και από το σκέλος των εσόδων, 8,282 δισ. ευρώ από 6,479 δισ. ευρώ φέτος. Γεγονός που σημαίνει ότι τα νέα βάρη υπολογίζονται σε 1,8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων μάλιστα το μεγαλύτερο ποσό αφορά το κόστος των συνταξιοδοτικών παρεμβάσεων που ανέρχεται στο 1,385 δισ. ευρώ, λόγω της επικείμενης ουσιαστικά κατάργησης από τις αρχές του νέου έτους του ΕΚΑΣ, ενώ την ίδια χρονική περίοδο τα φορολογικά μέτρα θα πρέπει να αποδώσουν 5,538 δισ. ευρώ έναντι 5,084 δισ. ευρώ το 2017.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι όσον αφορά ειδικότερα τα φορολογικά έσοδα υπολογίζεται, με βάση και τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής, να ανέλθουν σε περίπου 49 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας νέα αύξηση κατά 725 εκατ. ευρώ σε σχέση με το τρέχον έτος.
Από την άλλη βέβαια πλευρά και στο σκέλος των πρωτογενών δαπανών θα πρέπει να γίνει εξοικονόμηση ύψους 740 εκατ. ευρώ, η οποία θα εξασφαλιστεί κατά κύριο λόγο από την περικοπή των συντάξεων και εν μέρει των λειτουργικών δαπανών.
Πορεία αναμενόμενη, με δεδομένο ότι ο νέος κρατικός προϋπολογισμός θα πρέπει το επόμενο έτος να καταγράψει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, προκειμένου να αποφευχθούν νέες αναταράξεις στη σχέση της κυβέρνησης με τους δανειστές, οι οποίοι σε περίπτωση αποκλίσεων θα απαιτήσουν την άμεση λήψη νέων μέτρων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με βάση τα μέχρι σήμερα στοιχεία ο προϋπολογισμός του 2018, μεταξύ των άλλων, φέρνει τα εξής:
- Τα έσοδα από την άμεση φορολογία θα πρέπει να διατηρηθούν και το 2018 κοντά στα επίπεδα του 2017, δηλαδή στα 21,5 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, από την κατάργηση της έκπτωσης των ιατρικών δαπανών προβλέπεται να εξοικονομηθούν 121 εκατ. ευρώ, ενώ η κατάργηση της έκπτωσης του 1,5% στην παρακράτηση υπολογίζεται ότι θα αποφέρει επιπλέον 68 εκατ. ευρώ.
Οι βουλευτές και οι δικαστικοί θα πληρώσουν 44 εκατ. ευρώ επιπλέον λόγω μείωσης του αφορολόγητου, ενώ 48 εκατ. ευρώ επιπλέον θα πρέπει να αποφέρει και ο νέος νόμος φορολόγησης των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων.
Επισημαίνεται πάντως ότι το επόμενο έτος αναμένονται να υπάρξουν και απώλειες στα φορολογικά έσοδα από φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, λόγω των υψηλών προκαταβολών που καταβάλλονται φέτος. Απώλειες που θα αντισταθμιστούν εν μέρει από την αυξημένη απόδοση της εισφοράς αλληλεγγύης λόγω της νέας κλίμακας υπολογισμού.
- Αύξηση των εσόδων από την έμμεση φορολογία κατά περίπου 784 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, οι έμμεσοι φόροι θα πρέπει να αποφέρουν 27,5 δισ. ευρώ έναντι 26,7 δισ. ευρώ που είναι ο φετινός στόχος.
Υπενθυμίζεται ότι στο σκέλος των έμμεσων φόρων, το 2018 φέρνει την επιβολή του ειδικού τέλους διαμονής στις διανυκτερεύσεις των ξενοδοχείων και των ενοικιαζόμενων δωματίων, το οποίο προϋπολογίζεται να αποδώσει περί τα 74 εκατ. ευρώ. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, το οικονομικό επιτελείο προσδοκά τόνωση της κατανάλωσης λόγω της αναμενόμενης ανάπτυξης, που θα συμβάλει σημαντικά και στην τόνωση των εσόδων από την εν λόγω «πηγή» του προϋπολογισμού.
«Φωτιά» οι επόμενοι μήνες
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οι φορολογούμενοι πριν βρεθούν αντιμέτωποι με τα νέα βάρη του 2018 θα πρέπει να αντεπεξέλθουν πρώτα στα φετινά, που ακόμη δεν έχουν τελειώσει.
Έως το τέλος του τρέχοντος μηνός, άλλωστε, έρχονται τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ, ο οποίος αναμένεται να εξοφληθεί σε πέντε δόσεις, με την πρώτη να πρέπει να πληρωθεί τον Σεπτέμβριο και την τελευταία τον Ιανουάριο του 2018.
Ο εισπρακτικός στόχος παραμένει σταθερός φυσικά και φέτος, αλλά και τα επόμενα έτη, στα 2,65 δισ. ευρώ.
Επίσης, στο τέλος του έτους οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων και μοτοσικλετών θα πρέπει να καταβάλουν 1,1-1,2 δισ. ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο για τα τέλη κυκλοφορίας του 2018.
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι το «εφιαλτικό» δεύτερο εξάμηνο του έτους οφείλεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση αναθεώρησε προς τα πάνω τον στόχο των φορολογικών εσόδων με το νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής.
Ειδικότερα, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», ενώ ο αρχικός στόχος που είχε τεθεί στον κρατικό προϋπολογισμό για τα φορολογικά έσοδα ήταν 46,858 δισ. ευρώ, μετά την αναθεώρηση ο πήχης ανέβηκε στα 48,234 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξήθηκε κατά 1,385 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 1,11 δισ. ευρώ θα πρέπει να προέλθει από το σκέλος των άμεσων φόρων και τα 275 εκατ. ευρώ από το σκέλος των έμμεσων φόρων.
Με δεδομένο επομένως ότι στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, με βάση τα επίσημα στοιχεία, εισπράχθηκαν περίπου 20,9 δισ. ευρώ θα πρέπει στο δεύτερο να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία περί τα 27,3 δισ. ευρώ.
Ποσό το οποίο αυξάνει τη μέση μηνιαία επιβάρυνση από τα περίπου 3,2 δισ. ευρώ στα 4,5 δισ. ευρώ, ώστε να μην υπάρξουν αποκλίσεις που θα βάλουν σε νέες περιπέτειες όλους τους φορολογούμενους.
Θα πρέπει να αναφερθεί πάντως ότι οι πληρωμές των φόρων έρχονται σε περίοδο όπου οι φορολογούμενοι έχουν δει το εισόδημά τους να συρρικνώνεται περαιτέρω συνεπεία των αυξήσεων στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε σειρά καταναλωτικών προϊόντων.
«Ποντάρουν» στα ληξιπρόθεσμα
Ο εισπρακτικός μηχανισμός, πάντως, «ποντάρει» πολλά και στην είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών, παλαιών και νέων, για την επίτευξη των στόχων.
Ληξιπρόθεσμα που ήδη έχουν ξεπεράσει το 55% του ΑΕΠ, αφού έχουν εκτιναχθεί πάνω από τα 95 δισ. ευρώ, εκ των οποίων με βάση τις εκτιμήσεις των αρμόδιων παραγόντων μπορούν να εισπραχθούν μόνο τα 16 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο πάντως αυτό οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων καλούνται να ανεβάσουν ρυθμούς το επόμενο διάστημα και έως το τέλος του έτους, έτσι ώστε από το stock των παλαιών οφειλών να έχουν εισπραχθεί τουλάχιστον 2,2 δισ. ευρώ ως το τέλος Σεπτεμβρίου και 2,7 δισ. ευρώ ως το τέλος του έτους, δηλαδή περίπου 250 εκατ. ευρώ παραπάνω από πέρσι. Όσον αφορά δε τις νέες οφειλές, ο πήχης ανεβαίνει στο 24% από 22,5% που επιτεύχθηκε πέρσι.
Το πρόβλημα βέβαια είναι ότι η αποτελεσματικότητα των εισπρακτικών μηχανισμών μεταφράζεται σε ένταση των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος των οφειλετών, με κατασχέσεις μισθών, συντάξεων και άλλων περιουσιακών στοιχείων. Άλλωστε και τα πρόσφατα στοιχεία του Ιουλίου φανερώνουν ότι έχουν ήδη γίνει κατασχέσεις σε κάτι λιγότερο από 1 εκατομμύριο οφειλέτες.
